Krwiomocz i obrzęk nerki u 30-latki. Powodem niewłaściwa aplikacja kubeczka menstruacyjnego

Kubeczek menstruacyjny to ekonomiczne i ekologiczne rozwiązanie. Nic dziwnego, że na tę metodę kontroli krwawienia miesiączkowego decyduje się coraz więcej kobiet. Lekarze apelują jednak o ostrożność. I ku przestrodze przedstawiają przypadek 30-letniej kobiety, która po niewłaściwej aplikacji kubeczka borykała się z szeregiem problemów zdrowotnych.

Wodonercze po użyciu kubeczka menstruacyjnego

Kubeczek menstruacyjny ma kształt miseczki o wysokich ściankach i służy do zbierania krwi menstruacyjnej w czasie okresu. Jest wykonany zazwyczaj z silikonu medycznego, który dzięki swojej elastyczności, umożliwia wygodną aplikację wewnątrz pochwy. Jest wielokrotnego użytku pod warunkiem, że po każdej aplikacji będzie umyty ciepłą wodą i wysuszony.

Jednak, by spełniał swoje zadanie, wymaga odrobiny wprawy. Ważne jest nie tylko dobranie odpowiedniego rozmiaru miseczki, ale także jej regularne opróżnianie. Częstotliwość uzależniona jest od tego, jak obfity mamy okres. W przypadku intensywnych krwawień może ono być konieczne nawet co 3-4 godziny. Dłuższe przetrzymywanie krwi okresowej w pochwie sprzyja bowiem namnażaniu się paciorkowca Staphylococcus aureus, który przy obniżonej odporności może potencjalnie wywołać groźny zespół wstrząsu toksycznego. To bardzo rzadkie działanie niepożądane kubeczków menstruacyjnych, ale mimo to nie warto zwiększać ryzyka jego wystąpienia. 

Lekarze zwracają uwagę na jeszcze jeden aspekt: prawidłowe zakładanie kubeczka menstruacyjnego. W artykule opublikowanym w „British Medical Journal” opisują oni przypadek kobiety, u której niewłaściwa aplikacja wywołała przejściowe problemy z nerkami. Zdiagnozowano u niej konkretnie wodonercze z rozszerzeniem moczowodu (łac. ureterohydronephrosis).

Okresowe bóle i uczucie parcia na pęcherz

Jak czytamy, 30-letnia pacjentka skarżyła się na ból w prawym boku i dolnej części brzucha, a także sporadyczny krwiomocz. Nie wiązała jednak tych objawów z kubeczkiem menstruacyjnym, który stosowała. Poza resekcją żołądka i zabiegiem usunięcia kamienia nerkowego wielkości 9 milimetrów, nie miała żadnej historii chirurgicznej ani medycznej. Miała założoną miedzianą wkładkę wewnątrzmaciczną in situ.

Podczas wywiadu lekarskiego kobieta przyznała, że dolegliwości bólowe występowały u niej okresowo przez 6 miesięcy. Zwykle miały łagodny charakter, pojawiały się 2-5 razy w tygodniu i trwały około godziny. Towarzyszyło im uczucie parcia na pęcherz. Dodała, że w trakcie intensywnych krwawień sięgała po kubeczek menstruacyjny, ale jego zawartość opróżniała co dwie, trzy godziny. Jak się okazało, źródłem problemów zdrowotnych nie były zaniedbania w kwestii higieny, a nieprecyzyjna aplikacja kubeczka.

Tomografia komputerowa wykazała, że umieszczony przez nią kubeczek menstruacyjny znajdował się po prawej stronie pochwy w pobliżu ujścia moczowodu do pęcherza. Przez co mocz nie był w stanie uwalniać się w całości i zalegał w nerce. W konsekwencji u pacjentki doszło do obrzęku prawej nerki oraz moczowodu.

„Choć zdarza się to niezwykle rzadko, to źle umiejscowiona miseczka kubeczka wewnątrz pochwy może uciskać pobliskie struktury, np. moczowody – przewody transportujące mocz do pęcherza moczowego” – twierdzą duńscy lekarze cytowani w „British Medical Journal”.

Lekarze zalecili 30-latce, aby podczas kolejnego krwawienia miesiączkowego zrezygnowała ze stosowania kubeczka, a po miesiącu stawiła się na kontrolę. Okazało się, że zastosowanie się do tych zaleceń przyniosło całkowitą regresję objawów, a także zmniejszenie obrzęku nerki i moczowodu. To sprawiło, że mocz mógł być swobodnie wydalany przez obie nerki.

„Według naszej wiedzy, zgłoszono wcześniej tylko kilka podobnych przypadków i były podobne do naszego. W każdym z nich, z wyjątkiem jednego, wykonano badanie kontrolne, tomografię komputerową lub USG, które wykazało regresję ureterohydronefrozy. W trzech przypadkach kobiety wznowiły używanie kubeczka menstruacyjnego i żadna z nich nie doświadczyła nawrotu objawów (nieznane okresy obserwacji). Jedna z nich wybrała mniejszy kubeczek” – informują autorzy raportu.

Specjaliści z Department of Urology, Aarhus University Hospital w Danii podkreślają fakt, iż obecnie kubeczki menstruacyjne można kupić i używać bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem. To rozwiązanie niesie ryzyko niewłaściwej aplikacji, a także zbagatelizowania ewentualnych objawów. Eksperci są zdania, że takim sytuacjom mogą zapobiec rozwiązania mające na celu zwiększanie świadomości na temat bezpieczeństwa podczas użytkowania kubeczków menstruacyjnych.

„Coraz powszechniejsze używanie kubeczków menstruacyjnych wymaga większej wiedzy na temat ewentualnych komplikacji” – sugerują. „Prawidłowa aplikacja i dobór właściwego rozmiaru miseczki mają duże znaczenie w kontekście zapobiegania negatywnym skutkom zdrowotnym dla górnych dróg moczowych” – dodają.

Duńscy lekarze sugerują, że pacjentki powinny być informowane o możliwych objawach niepożądanych, a także instruowane, jak wybrać prawidłowy rozmiar kubeczka, który materiał jest bezpieczny, jaki kształt będzie dla nich najbardziej optymalny. Podczas wizyty u ginekologa powinny także dopytać, czy stosowana przez nie metoda aplikacji jest właściwa, a lekarze powinni być otwarci na taką pomoc.

Źródło: casereports.bmj.com/content/18/2/e262035, BBC