Logorytmika – metoda, która rozwija mowę, słuch i motorykę

O związku muzyki z mową mówili już filozofowie w epoce starożytności. Zależność tę wykorzystuje logorytmika – metoda, w której stosuje się rytm, ruch, melodię i słowo w taki sposób, że sprawia radość dzieciom, a jednocześnie stanowi doskonały sposób na wielopłaszczyznową stymulację. Jakie korzyści zapewnia logorytmika w przedszkolu i szkole oraz czy potrzebne są konkretne kwalifikacje, aby organizować tego typu zajęcia? 

Czym jest logorytmika? 

Logorytmika to innowacyjna metoda logopedyczno-rehabilitacyjna, którą w dużej mierze opracował Emil Jaques Dalcroze. Obejmuje ona szeroką gamę ćwiczeń ułatwiających rozwój mowy. Bazujena rytmie i tekstach oraz ruchach całego ciała (w grę wchodzą elementy gimnastyki). Rozwija m.in.:  

• umiejętność komunikacji, 
• koordynację słuchowo-ruchową, 
• sferę intelektualną i ruchową. 

Dzięki logorytmice można korygować zaburzenia mowy, wady słuchu (również u pacjentów dorosłych) oraz opóźniony rozwój funkcji poznawczych, a także samą motorykę. Sprawdza się ona także u osób z zaburzeniami społecznymi. Często stosuje się ją nie tylko w ramach zajęć logopedycznych, ale także tych korekcyjno-kompensacyjnych oraz rewalidacyjnych. 

Korzyści związane z logorytmiką 

Korzyści płynące z zastosowania logorytmiki w przedszkolu i szkole mogą być następujące: 

• wspieranie nabywania kompetencji językowych, 
• kształtowanie szybkich reakcji ruchowych na bodźce dźwiękowe, 
• poprawianie koncentracji, 
• usprawnianie aparatu mowy, 
• rozwijanie poczucia rytmu, 
• rozwijanie koordynacji wzrokowo-słuchowo-ruchowej, 
• pobudzanie mowy i myślenia, 
• lepsza orientacja w przestrzeni, 
• kształtowanie pamięci ruchowej, 
• rozwijanie zdolności społecznych, 
• rozwijanie intelektu, 
• kształtowanie właściwej fonacji, 
• poprawianie kondycji psychofizycznej, 
• zwrócenie uwagi na rytmiczność mowy, 
• zmniejszenie stresu oraz napięcia.

Logorytmika – ćwiczenia 

W ramach logorytmiki wykonuje się m.in. ćwiczenia: 

• metrorytmiczne, 
• łączące elementy ruchowe i rytmiczne z tekstem, 
• słuchowe, 
• ruchowe, 
• związane z koordynacją wzrokowo-ruchową. 

Przykłady ćwiczeń z logorytmiki 

Jeśli chodzi o ćwiczenie słuchu werbalnego, warto wykonywać z dziećmi takie zadania jak np. podawanie słów rozpoczynających się na głoskę „E”. Z kolei w przypadku ćwiczeń słowno-ruchowych dobrze jest poprosić maluchy, aby poruszały się w rytm wiersza „Idzie Grześ przez wieś” – mogą one udawać niesienie ciężkiego worka, a następnie powoli się wyprostowywać. 

Warto powiedzieć również kilka słów na temat ćwiczeń wyrabiających poczucie świadomego ruchu. Najlepszym przykładem jest tutaj tzw. wiatr. W tym przypadku należy na podłodze rozłożyć poduszki i włączyć nagrania odtwarzające wspomniany żywioł. Jeśli dźwięki są spokojne, dzieci mają powoli chodzić na palcach, natomiast gdy stają się głośniejsze i imitują wichurę, zadaniem maluchów jest bieganie wraz z obracaniem się oraz podnoszeniem rąk ku sufitowi. Kiedy dźwięki stają się znów ciche, dzieci mają za zadanie położyć się i turlać na poduszkach, naśladując liście. 

Kto może prowadzić zajęcia z logorytmiki? Kurs kwalifikacyjny 

Zajęcia z logorytmiki ma prawo prowadzić osoba po odpowiednim kursie kwalifikacyjnym lub studiach podyplomowych na kierunku o tej nazwie. Należy mieć również przygotowanie pedagogiczne, dzięki któremu można odpowiednio przekazywać wiedzę, oraz odpowiednie umiejętności muzyczno-ruchowe. 

Bibliografia: 

1. Kantyka K., Logorytmika jako forma wsparcia dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, Terapia przez Sztukę 2015, 1 (5), s. 13-19. 
2. Kasprzyk A., Logorytmika, czyli ruch i muzyka w terapii zaburzeń mowy, Naukowy Start 2019, s. 42-45. 
3. Walencik-Topiłko A., Logorytmika – wsparcie w terapii dzieci z autyzmem. Wskazówki metodyczne i rozwiązania praktyczne, Forum Logopedy 2023, 58, s. 33-38.