Łuszczyca na twarzy – co robić, by łagodzić zmiany? 

Łuszczyca to choroba skóry, w której przebiegu charakterystyczne zmiany lokalizują się głównie w okolicy łokci, kolan, pępka czy owłosionej skóry głowy. Czy zmiany na twarzy są typowe dla łuszczycy? Jak różnicować tę chorobę? Jakie czynniki zewnętrzne nasilają zmiany?

Łuszczyca na twarzy – dlaczego powstaje? 

Łuszczyca jest chorobą skóry, uznaną za przewlekłą chorobę zapalną. Charakteryzuje się zmianami skórnymi wynikającymi z nadmiernego rogowacenia naskórka w danym miejscu. Nie można jednoznacznie określić przyczyny wystąpienia łuszczycy. Wymienia się jednak następujące czynniki: 

• genetyczne,  
• immunologiczne, 
• środowiskowe.  

Wszystkie one mogą wpłynąć na uaktywnienie się zmian skórnych, a w przebiegu aktywnej choroby, na ich zaostrzenie. Wśród tych ostatnich istotny wpływ mają alkohol, palenie tytoniu, ciąża, nadmierny stres, niektóre leki (w tym niesteroidowe leki przeciwzapalne) czy okres okołomenopauzalny. 

Wyróżnia się dwa główne typy łuszczycy. Pierwszy ma silniejsze podłoże genetyczne, co przekłada się na wystąpienie objawów już w wieku młodzieńczym. Typ drugi charakteryzuje się późniejszym wystąpieniem zmian, najczęściej już u dorosłych lub nastolatków.

Łuszczyca na twarzy – czy to typowa lokalizacja? 

Zmiany o charakterze łuszczycy pojawiają się przede wszystkim na łokciach, kolanach i owłosionej skórze głowy. Natomiast można spotkać się z łuszczycą na twarzy, co stanowi ogromny problem nie tylko estetyczny, bowiem lokalizacja przysparza ogromne problemy terapeutyczne, jeśli zmiany pojawiają się w obrębie twarzy, obejmują obszar brwi czy nachodzą na linie włosów i czoła. Zmiany na twarzy w przebiegu łuszczycy obejmują zdecydowaną mniejszość chorych.

Czy zmiany łuszczycowe na twarzy mogą zajmować dużą powierzchnię skóry?

Ogniska zmian łuszczycowych mogą mieć różną średnicę, nawet do kilkunastu centymetrów. Ponadto obserwuje się duże obszary nacieczenia plam, które zlewają się ze sobą, obejmując znaczną część skóry twarzy, przechodząc poza linie owłosienia. Znacznym problemem w łuszczycy na twarzy jest intensywne łuszczenie się zmian, przez co pokryte są one charakterystycznymi łuskami, oraz oporny na leczenie świąd.

Łuszczyca na twarzy – aspekt psychologiczny 

Niektóre choroby skóry mają bardzo istotny wpływ na człowieka i jego funkcjonowanie w społeczeństwie. Nasze środowisko kładzie znaczny nacisk na wygląd zewnętrzny, dlatego też choroby skóry wpływające negatywnie na twarz stanowią ogromny problem nie tylko zdrowotny, ale też psychologiczny. Zmiany łuszczycowe tworzące się na twarzy są trudne do ukrycia, nawet przez bardzo dokładny makijaż. 

Łuszczyca na twarzy może stać się punktem wyjścia dla wielu problemów natury psychologicznej, ponieważ znacząco zaburza samoakceptację chorego, generuje lęk, depresję, fobie społeczne. Dyskomfort związany z wyglądem powoduje znaczne wycofanie się pacjentów z życia społecznego, a niejednokrotnie odsuwają się oni także od swoich bliskich. 

Należy pamiętać, że wśród czynników istotnie nasilających zmiany skórne w łuszczycy jest silny stres, który poprzez zmiany w wyglądzie, w tym szczególnie na twarzy, jest mocno napędzany. Przekłada się to na nasilanie się zmian. Dlatego też przy łuszczycy na twarzy pacjent powinien być także pod opieką psychologa.

Domowe sposoby na łuszczycę na twarzy 

Do domowych sposobów radzenia sobie z łuszczycą na twarzy zaliczanych jest szereg działań profilaktycznych, w tym:  

• unikanie stresu,  
• stronienie od używek,  
• niedrapanie wykwitów, 
• wyłapanie czynników wpływających na zaostrzenie zmian i ich unikanie. 

W leczeniu łuszczycy na twarzy istotną rolę odgrywa odpowiednie stosowanie dermokosmetyków. Bardzo ważne jest, by nie zaniedbywać zarówno porannej, jak i wieczornej pielęgnacji. Nie wolno dopuszczać do sytuacji, kiedy np. nie wykona się przed pójściem spać pełnego demakijażu twarzy czy nie zastosuje się preparatów gwarantujących odpowiednie nawilżenie skóry. 

Kupując kosmetyki do demakijażu i mycia, bardzo ważne jest, by zwracać uwagę na ich skład. Istotne, by były jak najbardziej naturalne, a ponadto przeznaczone do suchej i wrażliwej skóry. Dobry płyn do demakijażu powinien dokładnie oczyścić skórę z resztek kosmetyków, nie zaburzając przy tym bariery hydrolipidowej. Stosowane preparaty nie mogą zawierać alkoholu.

Łuszczyca na twarzy – czy można całkiem pokonać objawy?

Ciężko mówić o wyleczeniu łuszczycy, gdyż nie da się całkiem pokonać choroby. Można jednak zapobiegać zaostrzeniom symptomów, wydłużać okresy między momentami krytycznymi oraz maksymalnie łagodzić objawy skórne. Bardzo ważnym aspektem leczenia przewlekłego jest zapobieganie powikłaniom choroby, które mogą upośledzić codzienne funkcjonowanie. 

Leczenie łuszczycy obejmuje leki stosowane miejscowo, jak i leczenie ogólnoustrojowe. Niejednokrotnie stosuje się leczenie skojarzone. Celem doboru odpowiedniej terapii konieczna jest konsultacja z lekarzem specjalistą dermatologii.

Miejscowe leczenie łuszczycy na twarzy 

Leczenie miejscowe łuszczycy na twarzy ma na celu usunięcie łusek i zapobieganie ich nadmiernemu tworzeniu się. Dodatkowo środki stosowane miejscowo przyczyniają się do istotnego zredukowania stanu zapalnego. Zalicza się tu preparaty zawierające: 

• kwas salicylowy w stężeniu 5-10%, 
• mocznik, 
• dziegieć, 
• analogi witaminy D3, które mogą dać dobry efekt leczniczy przy stosunkowo niewielkich działaniach niepożądanych, 
• glikokortykosteroidy są powszechnie stosowaną grupą leków, jednak ich wykorzystanie na twarzy niejednokrotnie jest ograniczone w związku z ryzykiem działań niepożądanych, 
• cygnolina. 

Jakie są ogólnoustrojowe metody leczenia łuszczycy? 

W przypadku łuszczycy na twarzy, leczenie miejscowe może przynieść wystarczający skutek, jeśli jednak zmiany zajmują znaczną powierzchnię skóry bądź pacjentka nie widzi efektów stosowanych leków miejscowych, do rozważenia są preparaty ogólnoustrojowe i metody alternatywne, w tym fototerapia, retinoidy, leki biologiczne czy leki na bazie metotreksatu. 

Bibliografia: 

1. Miękoś-Zydek B., Ryglewska-Cho A., Lassota-Falczewska M., Jakość życia pacjentów z łuszczycą, Postępy Dermatologii i Alergologii 2006, 6, 273-277. 
2. Szepietowski J.., Adamski Z, Chodorowska G., Leczenie łuszczycy zwyczajnej – rekomendacje ekspertów Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego. Część I: łuszczyca łagodna, łuszczyca wieku dziecięcego. Przegląd Dermatologiczny 2012, 99:83-96. 
3. Szepietowski J., Reich A., Leczenie chorób skóry i chorób przenoszonych droga płciową, PZWL, Warszawa 2008.  
4. Wolska H., Langner A., Łuszczyca, Wydawnictwo Czelej, Lublin 2006.