Manicure z użyciem lamp UV powoduje raka? Polscy onkolodzy komentują

Badanie amerykańskich naukowców wykazało, że lampy UV stosowane do manicure hybrydowego lub żelowego niosą wysokie ryzyko rozwoju mutacji związanych z rakiem skóry. Ta informacja zelektryzowała dużą część internautek. Do wyników postanowili odnieść się onkolodzy z Akademii Czerniaka Polskiego Towarzystwa Chirurgii Onkologicznej. Jak wyjaśnili, nie są to przełomowe doniesienia.

Lampa UV do manicure jest bezpieczna?

Badanie naukowców z Uniwersytetu Kalifornijskiego w San Diego i Uniwersytetu w Pittsburghu w USA ponownie rozwinęło dyskusję na temat bezpieczeństwa stosowania lamp UV wykorzystywanych do utwardzania żelowego lub hybrydowego manicure. Eksperci wykazali, że mogą one uszkadzać skórę i niosą wysokie ryzyko rozwoju raka. Z przeprowadzonych przez nich testów wynika, że ekspozycja na światło UV przez jedną sesję spowodowała śmierć od 20 do 30 proc. eksponowanych komórek skóry, podczas gdy trzy 20-minutowe sesje równały się śmiercią od 65 do 70 proc. komórek. Pozostałe komórki doznały uszkodzeń DNA i mutacji związanych z rakiem skóry.

Do badań amerykańskich naukowców postanowili odnieść się polscy onkolodzy z Akademii Czerniaka Polskiego Towarzystwa Chirurgii Onkologicznej, która jest sekcją naukową Polskiego Towarzystwa Chirurgii Onkologicznej (PTChO).

„O tym, że promieniowanie UV istotnie sprzyja rozwojowi nowotworów skóry, wiemy od dawna. Głośne ostatnio w mediach badanie uzupełnia naszą wiedzę, ale nie ma charakteru przełomowego” – skomentował dr hab. Wojciech M. Wysocki z 5. Wojskowego Szpitala Klinicznego z Polikliniką SPZOZ, w którym mieści się Centrum Leczenia Nowotworów Skóry i Czerniaka.

Onkolog przypomniał, że skórę nie tylko należy chronić przez promieniowaniem słonecznym, ale także przed sztucznymi źródłami UV.

„Jeśli zaś chodzi o lakier do paznokci, na pewno bezpieczniej jest stosować lakiery, które schną naturalnie lub jedynie pod wpływem wiatraczka. Dlatego też osoby, które decydują się na wykorzystywanie promieniowania UV do utwardzania lakieru, muszą mieć świadomość zagrożenia onkologicznego, jakie może się z tym wiązać” – dodał.

Zabezpieczajmy skórę dłoni kremem z filtrem

Wysocki podkreślił, że do tej pory nie jest znana dokładna skala i ryzyko zachorowania, ponieważ liczba badań klinicznych jest mała. Jak podał, w metaanalizie z 2022 r. nowotwory złośliwe skóry dłoni wystąpiły u około 3 proc. kobiet, które regularnie wykonywały manicure z zastosowaniem lamp UV.

„Jeśli jednak ktoś zdecyduje się na użycie takiej lampy, to niech to będzie sporadyczne zastosowanie połączone z maksymalnym zabezpieczeniem skóry dłoni kremem z filtrem osłabiającym UV. Poza tym trzeba pamiętać, aby regularnie kontrolować skórę dłoni, w tym paznokcie (bez lakieru!) u lekarza specjalisty” – zaznaczył onkolog.

Eksperci z Akademii dodali, że jest to nowo zidentyfikowane zagrożenie dla człowieka. Wynika to z tego, że czas między rozwojem choroby a zastosowaniem promieniowania UV w połączeniu z substancjami znajdującymi się w składzie lakierów może być długi.

„Wymagane są dłuższe obserwacje dla oceny długotrwałego ryzyka. Dlatego zadaniem specjalistów współpracujących w ramach Akademii Czerniaka jest informowanie o istniejącym dla naszego zdrowia ryzyku, związanym z nadmiernym czy bardzo intensywnym narażeniem na promieniowanie ultrafioletowe, co ma udowodniony związek z rozwojem czerniaka, który nadal pozostaje zagrożeniem dla naszego życia” – podsumował prof. dr hab. n. med. Piotr Rutkowski z Kliniki Nowotworów Tkanek Miękkich, Kości i Czerniaków Narodowego Instytutu Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie – Państwowego Instytutu Badawczego w Warszawie.

Rak skóry – objawy

Głównym objawem nowotworu skóry jest zmiana na skórze. W większości przypadków nowotwór złośliwy skóry pojawia się w miejscach narażonych na promieniowanie słoneczne (twarz, skóra głowy, dłonie). Najczęściej diagnozowany jest rak podstawnokomórkowy skóry, który daje charakterystyczne zmiany. Zwykle lekarz za pomocą dermatoskopu z łatwością może go zdiagnozować.

Nowotwór skóry może dawać także inne objawy, np. krwawienie lub szybkie powiększanie się pieprzyków. W takiej sytuacji najczęściej diagnozowany jest czerniak, który wywodzi się z komórek nabłonkowych. Czerniak skóry daje dosyć widoczne objawy w miejscach, gdzie istniały już pieprzyki lub w innych miejscach na skórze. Wśród pozostałych objawów raka skóry wymienia się także swędzenie, zgrubienia i zmiany zabarwienia lub kształtu w obrębie zmian skórnych.

W tym, jak rozpoznać raka skóry, znaczącą rolę odgrywa dokładna diagnostyka, a także sprawdzanie każdej nowej zmiany na skórze. Choroby nowotworowe skóry najczęściej powstają w wyniku nadmiernego przebywania na słońcu i opalania się, dlatego najlepszym sposobem na zmniejszenie ryzyka ich pojawienia się jest używanie kremów z filtrem i unikanie opalania, zwłaszcza w godzinach największego nasłonecznienia. Nowotworowi skóry sprzyja także jasna karnacja oraz korzystanie z solarium. Właściwie każdy rodzaj raka skóry może pojawić się także u osób mających skłonności genetyczne.