„Masaż w ciąży jest bezpieczny zarówno dla mamy  jak i dla dziecka, doskonale poprawia samopoczucie fizyczne i psychiczne” – mowi fizjoterapeutka Marlena Gadomska

Masaż w ciąży pomaga uporać się z obrzękami i bólami pleców, poprawia samopoczucie. Trzeba tylko wiedzieć jak masować i kiedy. Początek ciąży i końcówka to momenty szczególnej ostrożności. – Masaż regularnie stosowany pozwoli uporać się z nadmiernym napięciem i przeciążeniem mięśni, a co za tym idzie zniweluje dolegliwości bólowe – mówi masażystka Marlena Gadomska, ulubiona fizjoterapeutka ciężarnych w Warszawie.

Ewa Kaleta: Ciąża obciąża kręgosłup, im brzuch jest większy, tym ciężej się śpi, chodzi, trudno siedzieć w jednej pozycji przez dłuższy czas. Myślę, że wiele kobiet marzy wtedy o masażu. Ale się obawia czy to nie sprowokuje jakiś niechcianych procesów. Np.: przedwczesnego urodzenia. Czy słusznie?

Marlena Gadomska: Minęły czasy, kiedy kobiety w ciąży musiały cierpliwie znosić dolegliwości jakie niesie za sobą ciąża, nie mogąc znaleźć pomocy. Nie wszystkim problemom można zaradzić, ale bólom pleców i napięciom skumulowanym w ciele, już tak.

Masaż wykonany przez wykwalifikowanego terapeutę, jest bezpieczny zarówno dla mamy  jak i dla dziecka i doskonale poprawia samopoczucie fizyczne i psychiczne. Terapeuta przed przystąpieniem do zabiegu powinien przeprowadzić szczegółowy wywiad. Konieczne jest zapoznanie się z zaleceniami lekarza prowadzącego ciążę i wyeliminowanie przeciwwskazań do wykonania zabiegu. Należy pamiętać, że z masażu mogą korzystać panie, u których ciąża przebiega prawidłowo.

Zdecydowana większość kobiet decyduje się na serie zabiegów, deklarując ogromne uczucie ulgi, występujące po masażu. Panie w ciąży to szczególna grupa klientek.

Według Health & Parenting: „Masaż jest idealnym sposobem na pozbycie się niedogodności i dolegliwości związanych ze zwiększoną masą ciała. Pomaga się zrelaksować i zapomnieć o trudach ciąży.”

Drugie widmo wiszące nad ciążą to opuchlizna. Lekarze odradzają stosowanie leków odwadniających, bo nabrzmiałe ręce i nogi to fizjologia ciąży. Czy można jakoś działać na jej zmniejszenie przez masaż?

Niestety opuchlizna nóg i rąk to często powtarzający się problem, szczególnie w okresie letnim. Obrzęki mają bardzo duży wpływ na samopoczucie ciężarnej. Panie często narzekają, że czują się ociężałe przez duży brzuch i opuchnięte nogi. To prawda, że obrzęk jest ściśle połączony z fizjologią ciąży, ale można sprawić, by był mniej dokuczliwy. Drenaż limfatyczny jest rozwiązaniem coraz częściej polecanym przez lekarzy. Jest to masaż, który pobudza krążenie krwi i limfy oraz udrażnia węzły chłonne. Dzięki stosowaniu odpowiednich technik usuwa obrzęki i toksyczne złogi z tkanek, a także usprawnia transport wody i soli mineralnych w organizmie. W efekcie zmniejsza obrzęki stóp, łydek, rąk, zapobiega też ich nawrotom.

Co to jest masaż prenatalny? W jaki sposób działa, jak przebiega? Jakie ma skutki?

Masaż prenatalny to przyjemna terapia, która wyraźnie poprawia stan fizyczny i psychiczny kobiet w ciąży. Pomaga zniwelować i zapobiega najczęściej występującym w ciąży dolegliwościom, przygotowuje na wysiłek i obciążenie, jakie niesie za sobą poród oraz korzystnie wpływa na szybki powrót do formy po porodzie. Masaż regularnie stosowany pozwoli uporać się z nadmiernym napięciem i przeciążeniem mięśni, a co za tym idzie zniweluje dolegliwości bólowe. Ponadto stanowi idealną profilaktykę przeciwrozstępową i zapewnia odpoczynek i relaks.

Przy masażu pań w ciąży najważniejszy jest ich komfort i bezpieczeństwo. Każda pani wymaga indywidualnego podejścia, dlatego terapeuta dba, aby masaż wykonać w najlepszej dla osoby masowanej pozycji. Masaż może być wykonany w pozycji siedzącej, półleżącej lub leżącej na boku lub na plecach. Podczas masażu można masować całe ciało lub skupić się na wybranych okolicach, w zależności od potrzeb i oczekiwań.

Kolejna trudność ciążowa to migreny. Ten problem dotyka wiele kobiet, trudno sobie z nimi poradzić, bo leki przeciwbólowe są również zakazane. Czy można wpłynąć masażem na zmniejszenie bólu?

Migreny są poważnym problemem, mogącym całkowicie udaremnić plany i utrudnić wykonywanie najprostszych zadań. Należy pamiętać, że ciąża to wyjątkowy czas. Nie powinnyśmy same decydować o terapii, a w przypadku takich dolegliwości koniecznie zasięgnąć porady lekarza. Masaż pomoże złagodzić napięciowe bóle głowy i w tym przypadku przyniesie ulgę, nie zawsze jednak pomoże na bóle migrenowe. Wizyta u lekarza specjalisty jest najlepszym rozwiązaniem w tej sytuacji.

Taki masaż to koszt ponad 100 zł. Czy można masować się w domu? Przez partnera albo partnerkę?

Wiele klientek na masażu opowiada, że po ciężkim dniu proszą partnera o masaż. Warto jednak aby druga połówka otrzymała wcześniej wskazówki, jak go wykonać. Na ludzkim ciele znajduje się wiele punktów akupresurowych, których ucisk może pobudzić wydzielanie hormonów, np. oksytocyny. Masowanie niektórych okolic ciała może również wywołać skurcze macicy. Pomoc i krótki instruktaż można uzyskać u fizjoterapeuty, terapeuty wykonującego masaże kobiet w ciąży i położnej. Po konsultacji uzyskamy wskazówki jak wykonać krótki i nieinwazyjny masaż, który przyniesie ulgę. Zachęcamy jednak do skorzystania z masaży wykonanych przez specjalistów, aby uzyskać najlepszy i długotrwały efekt.

Czy jeśli przyjdę na masaż z partnerem, to możemy liczyć na krótki instruktaż, jak masować na co dzień?

No pewnie, mogę poinstruować partnera.

Kolejny problem to rozstępy i przyrost wagi. Można przeczytać w internecie, że masaż pomaga także w tych problemach? Czy to możliwe czy to jedynie chwyt reklamowy?

Wzrost napięcia skóry może spowodować uszkodzenie tkanki łącznej – wtedy pojawiają się rozstępy. Dlaczego powstają? Jest kilka czynników, które zwiększają prawdopodobieństwo pojawienia się tych niechcianych zmian na skórze. Szybki przyrost masy ciała, sucha skóra, nacisk na daną powierzchnię ciała (ułożenie ciała podczas snu czy w pracy), uwarunkowania genetyczne. Masaż wykonany przy pomocy odpowiednio dobranych kosmetyków, pozwoli uniknąć lub zminimalizować pojawianie się rozstępów.

Natomiast przyrost wagi w ciąży, jak wszyscy wiemy, jest nieunikniony, należy jednak do wszystkiego podejść z rozwagą. Często panie w ciąży pozwalają sobie na więcej kalorii, jednak najważniejsze aby stosować zdrową dietę. Przyrost kilogramów bierze się nie tylko z dodatkowej porcji kalorii, a głównie ze zmian jakie zachodzą w organizmie. Masaż poprawia ogólną kondycję organizmu, ale nie jest receptą na zatrzymanie lub spowolnienie przyrostu wagi w trakcie ciąży.

Jakie są przeciwwskazania do masażu? Wiem, że trzeba zapytać lekarza o zgodę, ale co z góry wyklucza tę opcję, o czym powinnyśmy wiedzieć?

Najważniejsze jest bezpieczeństwo przyszłej mamy i maluszka, dlatego przed podjęciem decyzji o rozpoczęciu masaży, należy skonsultować się z lekarzem prowadzącym ciążę i wykluczyć przeciwwskazania do masażu. Należą do nich m.in. choroby sercowo-naczyniowe, cukrzyca ciężarnych, stany zapalne, niedokrwistość, choroby nerek, tarczycy, gestozy, stan przedrzucawkowy, rzucawka, białaczka, skaza krwotoczna naczyniowa, osoczowa, pochodzenia płytkowego,  nieprawidłowy przebieg ciąży.

Ważne jest również samopoczucie ciężarnej w dniu zabiegu, jeżeli będzie gorsze, lepiej przełożyć masaż na inny termin.

Do kiedy i od kiedy możemy chodzić na masaże? Czego dotyczą te ograniczenia czasowe i z czego wynikają?

Nie ma badań potwierdzających szkodliwość masażu w pierwszym trymestrze, jednak jest to bardzo ważny czas w rozwoju ciąży – kształtują się najważniejsze układy i narządy – dlatego najlepiej zabiegi masażu rozpocząć po ukończonym dwunastym tygodniu ciąży.

Im częściej się korzysta się z masażu, tym lepsze będą efekty tego zabiegu. Najlepiej jeśli wykonywany jest regularnie, nie częściej jednak, niż dwa razy w tygodniu i nie dłużej, niż do 37 tygodnia ciąży.

37 tydzień ciąży, czyli końcówka. Dlaczego to granica, której lepiej nie przekraczać?

Jeżeli chodzi o masaż w 9 miesiącu ciąży, nie wykonuje się go, aby nie wywołać przedwczesnego porodu. Macica jest w tym okresie bardziej wrażliwa na bodźce i może silniej reagować na masaż. Kluczowym wyznacznikiem tego, że powinniśmy zaprzestać masaży, jest moment kiedy szyjka macicy zaczyna się skracać.

A masaż po porodzie w połogu? Czy ma sens? Czemu służy i od kiedy może być stosowany?

Masaż można wykonywać już od pierwszego dnia połogu. W trakcie wczesnej rewitalizacji poporodowej, po porodzie siłami natury warto skorzystać z masażu powłok jamy brzusznej. Celem takiego masażu jest oddziaływanie na macicę, delikatnymi technikami, które doprowadzają do jej obkurczania w czasie krótszym niż 10 dni. U kobiet, które rodziły poprzez cesarskie cięcie, zabiegi masażu można wykonywać dopiero po upływie 6 tygodni. W tym przypadku dużo uwagi poświęca się mobilizacji blizny. Niestety niewiele kobiet przy wyjściu ze szpitala, dostaje wskazówki dotyczące dalszego postępowania z blizną, dlatego warto poszukać miejsca, gdzie pracują wykwalifikowani  terapeuci, którzy umiejętnie się nią zajmą, a także doradzą jak o nią dbać i jak pracować z nią w domu.

Marlena Gadomska – Absolwentka Wyższej Szkoły Rehabilitacji w Warszawie, posiada kilkuletnie doświadczenie w masażu kobiet w ciąży. Pasjonatka masażu i zdrowego trybu życia. Terapeutka Mastell massage & day spa w Warszawie.