Mięsak Kaposiego – objawy, przyczyny. Jak leczyć ten nowotwór?

Mięsak Kaposiego jest złośliwym nowotworem osadzającym się w błonach śluzowych i tkance podskórnej. Jego rozwój jest związany z upośledzeniem systemu odpornościowego organizmu. Przez wiele lat potrafi żyć w ukryciu, nie dając żadnych objawów. Leczenie tego nowotworu zależy od jego postaci i stopnia zaawansowania choroby.

Z mięsakiem Kaposiego borykają się osoby dorosłe, które mają wadliwy system immunologiczny. Bardzo często spotyka się go u chorych z wirusem HIV lub u osób po przeszczepach przyjmujących środki immunosupresyjne. Przy odpowiedniej terapii może dojść do całkowitej remisji nowotworu.

Mięsak Kaposiego – co to jest?

Po raz pierwszy nowotwór opisał w 1872 roku lekarz Maurycy Kaposi, który określił nowotwór idiopatycznym, rozsianym mięsakiem skóry (mięsak Kaposiego skóry).

Mięsak Kaposiego jest złośliwym nowotworem zbudowanym z komórek o wrzecionowatym kształcie, unaczynionych przez drobne naczynia włosowate. Nowotwór lokalizuje się głównie na skórze, ale jego bardzo agresywne postacie mogą się pojawić także na narządach. Tak rozsiany stanowi zagrożenie dla życia pacjenta.

Wyróżnia się cztery rodzaje mięsaka Kaposiego:

• postać klasyczna – chorują na nią osoby w wieku 50–60 lat,
• postać endemiczna – spotykana najczęściej u osób około 35 roku życia,
• mięsak Kaposiego u osób po przeszczepach,
• mięsak Kaposiego spowodowany AIDS.

Nowotwór jest obecnie spotykany na całym świecie. Dzięki lekom antywirusowym jego rozprzestrzenianie się uległo znacznemu zmniejszeniu w ostatnich latach.

Mięsak Kaposiego – przyczyny zachorowania

Etiologia zachorowań na mięsaka Kaposiego nie została do końca wyjaśniona. Przełomowym odkryciem były badania przeprowadzone przez Changa i jego zespół, który w 1994 roku dzięki użyciu technik molekularnych udowodnił związek mięsaka Kaposiego z wirusem opryszczki typu 8 (HHV-8). U ponad 90% chorych ten wirus jest wykrywany w komórkach nowotworowych.

Czynnikiem predysponującym do powstania mięsaka Kaposiego jest zespół wtórnego niedoboru odporności. Dlatego na zachorowanie najbardziej narażone są osoby z wirusem HIV, AIDS lub chorzy po przeszczepach, którzy długotrwale przyjmują leki immunosupresyjne. W tej grupie mięsak może się pojawić po 15–30 miesiącach od momentu przeszczepienia narządu.

U osób ze sprawnie działającym układem odpornościowym nowotwór występuje zazwyczaj między 50 a 70 rokiem życia. Najwięcej przypadków odnotowuje się w krajach śródziemnomorskich, Bliskiego Wschodu i w Europie Wschodniej.

Mięsak Kaposiego – objawy

W przypadku chorób takich jak mięsak Kaposiego pierwsze objawy to zwykle liczne drobne wykwity na skórze o czerwonym lub fioletowym zabarwieniu. Zmiany skórne mogą przyjmować formę guzów wystających ponad poziom naskórka. Na początku mięsak objawia się w ten sposób niemal u wszystkich pacjentów.

Ciemnoniebieskie lub ciemnoczerwone plamy na błonach śluzowych, zwłaszcza w okolicy dziąseł i ust, mogą oznaczać, że nowotwór zajął przewód pokarmowy. Pacjent może mieć nudności, niekiedy wymiotuje. Poza ewentualnymi bólami brzucha nowotwór nie daje żadnych innych objawów.

Duszność, kaszel i ból w klatce piersiowej są częstym zwiastunem przerzutów mięsaka do płuc. Stanowi to zagrożenie dla życia pacjenta.

Zobacz także: Mięsak Ewinga 

Mięsak Kaposiego – leczenie

Badaniem diagnostycznym służącym do rozpoznania mięsaka Kaposiego jest biopsja i histopatologiczna analiza pobranego fragmentu. U pacjentów wykonywane są badania pod kątem wirusa HIV. Na podstawie wyników wdraża się leczenie.

Istnieją dwie metody leczenia tego nowotworu – terapia lokalna i systemowa.

Leczenie lokalne polega na miejscowym niszczeniu guzów. Wycina je się chirurgicznie, poddaje terapii laserowej, krioterapii albo radioterapii. Pacjenci przyjmują też leki przeciwnowotworowe.

Leczenie systemowe oddziałuje na cały organizm. U chorych konieczna jest chemioterapia i duże dawki leków przeciwwirusowych. Podaje się im także interferon, który stymuluje układ odpornościowy.

Mięsak Kaposiego – rokowania

W przypadku mięsaka Kaposiego rokowania są dobre, o ile pacjenci nie mają wirusa HIV. Przy odpowiednim leczeniu możliwe jest całkowite usunięcie nowotworu. Mięsak może nawracać, dlatego pacjenci muszą być pod stałą kontrolą lekarzy. U osób z wirusem HIV lub chorych na AIDS nie da się wyleczyć tego nowotworu. Poprzez terapię można jedynie złagodzić objawy.