Mięsień naramienny – budowa, funkcje, ćwiczenia

Mięsień naramienny (mięsień barku) to największy mięsień wchodzący w skład mięśni obręczy kończyny górnej. Mięsień zlokalizowany jest w okolicy barku i odpowiada za stabilizowanie stawu ramiennego oraz wykonywanie ruchów ramienia. Mięśnie naramienne narażone są na takie urazy jak nadwyrężenie, naderwanie czy zerwanie. Mięśnie te ulegają także nadmiernemu napięciu, co prowadzi do wystąpienia bólu barków. Ćwiczenia na mięśnie barków można wykonywać zarówno w domu, jak i na siłowni. 

Mięsień naramienny – budowa i lokalizacja

Mięsień naramienny wchodzi w skład obręczy kończyny górnej, którą tworzy z następującymi mięśniami:

• mięśniem podłopatkowym,
• mięśniem obłym mniejszym,
• mięśniem obłym większym,
• mięśniem nadgrzebieniowym,
• mięśniem podgrzebieniowym.

Mięsień naramienny to gruby i płaski mięsień otaczający staw barkowy. Ma on trzy miejsca przyczepu, które wyznaczają podział na trzy części. Część przednia, czyli część obojczykowa mięśnia naramiennego ma przyczep na końcu barkowym obojczyka. Część środkowa (barkowa) ma przyczep na wyrostku barkowym łopatki, natomiast część tylna (grzebieniowa) przyczepiona jest do do dolnego brzegu grzebienia łopatki. Wszystkie trzy części mięśnia naramiennego docierają do guzowatości naramiennej kości ramiennej, do której przyczepiają się silnym ścięgnem.

Mięśnie naramienne ukrwione są dzięki gałęziom tętnicy piersiowo – barkowej, a także dzięki tętnicy okalającej ramię tylnej oraz gałęzi naramiennej tętnicy głębokiej ramienia. Z kolei za unerwienie odpowiada splot ramienny i nerw pachowy.

Funkcje mięśnia naramiennego

Mięsień naramienny odpowiada przede wszystkim za stabilizację stawu ramiennego. Ponadto mięśnie barkowe umożliwiają wykonanie ruchów kończyny górnej. Najistotniejszym z tych ruchów jest odwodzenie ramienia do pozycji poziomej. W kontynuowaniu ruchu ręki powyżej poziomu ramienia uczestniczą natomiast mięśnie grzbietu. Ponadto mięsień naramienny pozwala na wykonywanie ruchów przywodzących do przodu, a także ruchów obrotowych do wewnątrz. Mięśnie barku uczestniczą w wykonywaniu ruchów przywodzących do tyłu, a także rotacji ramienia na zewnątrz.

Ból mięśnia naramiennego – przyczyny

Staw barkowy oraz okalające go mięśnie są podatne na rozmaite urazy. Gdy uszkodzony zostaje mięsień naramienny, ból pojawia się zazwyczaj podczas wykonywania ruchu odwodzenia ramienia. Urazy mięśnia naramiennego mają charakter nasilonego napięcia, przeciążenia oraz urazów mechanicznych – naderwania mięśnia naramiennego oraz zerwania mięśnia. Bolący bark przy podnoszeniu ręki może wskazywać także na zapalenie mięśnia naramiennego. Objawy towarzyszące zapaleniu to nie tylko ból, ale także obrzęk mięśnia i jego zwiększona tkliwość. Z kolei gdy pojawi się naciągnięcie barku, występuje ból zarówno w spoczynku, jak i podczas ruszania barkiem, a także zaczerwienienie barku i osłabienie kończyny górnej.

Zawsze należy mieć na uwadze, że przyczyną bólu barku może być nie tylko problem z mięśniem naramiennym, ale także zmiany zwyrodnieniowe stawu barkowego, zespół bolesnego barku, zespół cieśni podbarkowej, zapalenie kaletki podbarkowej.

Ćwiczenia na mięśnie naramienne

Warto regularnie wzmacniać mięśnie naramienne, wykonując zestaw odpowiednich ćwiczeń. Z powodzeniem można wykonać trening barków w domu, jak i na siłowni. Ćwiczenia na mięśnie barków najlepiej jest wykonywać ze sztangą lub hantlami. Jakie ćwiczenia na barki w domu warto wykonywać? Idealny zestaw ćwiczeń przedstawia się następująco:

• wyciskanie sztangi sprzed klatki piersiowej – to ćwiczenie polega na przyjęciu pozycji siedzącej, a następnie chwyceniu sztangi w nachwycie na wysokości klatki piersiowej; sztangę należy wyciskać pionowo podczas wydechu;
• wyciskanie hantli – podobnie jak w przypadku wyciskania sztangi konieczne jest przyjęcie pozycji siedzącej oraz chwycenie hantli nachwytem, na wysokości barków; hantle należy unieść łukiem nad głowę;
• podciąganie sztangi wzdłuż tułowia do brody – przyjmując pozycję stojącą należy trzymać sztangę w nachwycie, na wysokości bioder; sztanga powinna być podciągnięta do brody wzdłuż tułowia, a ruch ten należy wykonać podczas wdechu; wraz z wydechem należy opuścić sztangę do pozycji wyjściowej;
• unoszenie hantli w opadzie tułowia – należy przyjąć pozycję stojącą, układając nogi na szerokość bioder i pochylają tułów lekko do przodu; ramiona powinny zwisać swobodnie wzdłuż tułowia, a w dłoniach trzymane są hantle; utrzymując taką pozycję należy unieść ramiona podczas wydechu, ściągając łopatki; powrót do pozycji wyjściowej powinien nastąpić wraz ze wdechem.

Bibliografia:

1. Bochenek A., Anatomia człowieka; Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2020.