„Migrena jest chorobą powszechną, to żadna fanaberia hrabianek. Cierpi na nią 3 mln Polek” – mówi dr Marcin Straburzyński

Nawracający atak bólu wykluczającego z życia, który trwa nawet 72 godziny. Bólu, który jest jednostronny, pulsujący i może być nasilany przez zwykłą aktywność. Mowa o migrenie. W naszym kraju cierpi ponad 3 mln Polek w wieku produkcyjnym. Jak walczyć z bólem, który naprawdę wyklucza z życia? O tym mówi dr n. med. Marcin Straburzyński, pierwszy w Polsce specjalista leczenia bólów głowy certyfikowany przez Europejską Federację Bólów Głowy.

Migrena – jakie ma fazy?

1. Faza pierwsza – czujemy rozdrażnienie, jesteśmy przygnębieni lub zmęczeni. Odczuwamy niepokój, nudności, zaburzenia nastroju, zaburzenia łaknienia. Coraz gorzej widzimy, obraz się rozmazuje. U niektórych pojawia się sztywnienie karku.
2. Faza druga – aura. To zespół objawów, który poprzedza atak migrenowy (to m.in. zaburzenia widzenia, drętwienie ciała). Zazwyczaj pojawia się pół godziny przed migreną. To doskonały czas na zażycie mocnych leków przeciwbólowych.
3. Faza trzecia – ból głowy, zwykle o silnym natężeniu. Pacjentka skarży się też na światłowstręt i nadwrażliwość na dźwięki. Ulgę przynosi cisza, zamykanie oczu i sen.
4. Faza czwarta – obniżony nastrój, zmęczenie.

Migrena – to nie tylko ból głowy

Czas obalić pierwszy mit. Migrena to nie tylko ból głowy. To znacznie więcej!

– Migrena to poważna choroba mająca poważne konsekwencje. I warto wiedzieć, że częściej chorują na nią kobiety. Objawia się nie tylko bólem głowy, ale i nudnościami, wymiotami, nadwrażliwością na światło i dźwięki. Owszem, jest to ten charakterystyczny objaw, ale występuje cały szereg innych objawów, wydawałoby się niezwiązanych. Te występujące przed bólem głowy mają charakter aury wzrokowej. I wtedy właśnie pojawiają się mroczki, migotania, przyciemnienia pola widzenia – wyjaśnia dr n. med. Marcin Straburzyński.

Migrena – skąd się bierze?

– To choroba w 70 proc. uwarunkowana genetycznie. Te punkty spustowe, które generują kaskadę zjawisk prowadzących do ataku migrenowego, znajdują się głęboko w mózgu. Migrena jest chorobą powszechną. To żadna fanaberia hrabianek! – dodaje ekspert.

Na świecie choruje ponad miliard ludzi. W Polsce 3 mln kobiet w wieku produkcyjnym znajduje się pod wpływem tej choroby!

Ból migrenowy przekłada się na niepełnosprawność. Nie jest to jednak taka „zwykła niepełnosprawność”. Migrenicy nie jeżdżą przecież na wózkach! Ale atak trwa do 72 godzin i najczęściej kończy się zanim pacjent trafi do lekarza. Bierzemy więc dzień wolny od pracy. Efekt? Migrena generuje ogromne koszty.

– Migrena nie ma tylko wpływu na życie zawodowe, ale i na życie osobiste. Według Cameo study, duży odsetek pacjentek obwinia się i uważa, że przez to są gorszymi matkami czy narzeczonymi. Aż 10 proc. kobiet nie decyduje się na posiadanie potomstwa! Dlaczego? Obawiają się bowiem, że migrena sprawi, że „nie ogarną” swoich obowiązków. Mają za to poczucie winy, depresję i wysokie wymagania wobec siebie – dodaje dr n. med. Marcin Straburzyński.

Istnieje też szereg czynników prowokujących wystąpienie migreny. Może to być np. złość, stres, zmęczenie, niewyspanie, spożycie produktów zawierających tyraminę (wino, dojrzewające sery) i kofeinę (kawa, herbata). Na migrenę wpływa również wiatr i zmiana ciśnienia, zbyt jasne światło, mocne zapachy i hałas. Ból głowy może być także skutkiem stosowania leków (tabletki antykoncepcyjne czy leki nasercowe).

I chociaż migrena jest powszechną chorobą, aż 73 proc. osób nie wie, że ją ma. Nic dziwnego, że znacząca większość migreników nie dostaje adekwatnego leczenia. Wszystkiemu winna jest błędna diagnostyka. Objawy, takie jak problemy z widzeniem czy nudności, nie kojarzą się przecież z migreną.

Migrena – jak ją leczyć?

Czy z chorym migrenowym mózgiem możemy coś zrobić? Możemy. Podstawą jest zmiana stylu życia – przejście na zbilansowaną dietę, aktywność fizyczna, sen, kontrola stresu. Mózg migrenowca nie lubi zmian. Przykładem może być migrena weekendowa, która pojawia się, gdy w końcu możemy się zrelaksować.

– Na migrenę możemy zastosować leki przerywające atak bólu. To zwykłe NLPZ przeciwbólowe dostępne bez recepty. Do wyboru mamy też tryptany, które skutecznie pokonują bóle migrenowe. To leczenie powinno być zdecydowane i szybkie. Małe dawki leków nie przerywają dużych ataków migrenowych.

Na rynku są też leki zapobiegające atakom. Przez przypadek zorientowano się bowiem, że leki przeciwpadaczkowe, przeciwdepresyjne, kardiologiczne zmniejszają liczbę ataków, ale mają niestety sporo działań niepożądanych.

Jest także trzecia grupa leków. Służą one zmniejszeniu czynników sprzyjających pojawieniu się migreny, np. miesiączkowej. Część pacjentek doświadcza bowiem migren 3, 4 dni przed okresem. To efekt gwałtownego spadku estrogenów – dodaje ekspert.

Lekarze w niektórych wypadkach zalecają także zabiegi, które mają niwelować silne ataki migrenowe. Mowa tutaj o zabiegu blokady nerwów czy o wykorzystaniu toksyny botulinowej. Poprzez wpływy na nerwy obwodowe są one w stanie przerwać migrenę. I tak np. ostrzykiwanie botoksem obejmuje nerwy czuciowe w obrębie głowy i częściowo szyi, co zmniejsza liczbę ataków. Z migreną można walczyć również neuromodulacja. To działanie pola magnetycznego na czole, szyi, ramieniu.

– Na migrenę działają także metody alternatywne i mamy na to dowody naukowe. Mówię tutaj o suplementach diety, tj. magnez, koenzym Q10, witamina B2. W zmniejszeniu bólu pomoże też złocień maruna – mówi dr n. med. Marcin Straburzyński.

Migrena to ciężka choroba prowadząca do niepełnosprawności. Lekarze są jednak w stanie pomóc. Wszystko zależy od tego, czy zaczniemy krzyczeć.

– W Polsce reprezentacja pacjentów z migreną jest kiepska. Zacznijmy tupać nogami i skłońmy rządzących do leków refundowanych! – dodaje ekspert.