Mizoginizm – co to jest? Przyczyny i objawy. Jak leczy się to zaburzenie?

Mizoginizm to pełna wrogości, pogardy i niechęci postawa wobec kobiet, której doświadczają najczęściej ze strony mężczyzn. Nierzadko łączy się ona z bezpośrednim atakiem, przemocą wobec nich, także seksualną, choć nie zawsze. Czym zatem jest mizoginizm? Jakie są jego przyczyny i jak go rozpoznać? Odpowiadamy. 

Co to jest mizoginizm? 

Mizoginami są najczęściej mężczyźni (95 proc.), jednak problem ten dotyczy również kobiet (5 proc). Osoby te uznają kobiety za gorsze od mężczyzn, podległe i zależne. Niestety, okazuje się, że w pewnych społeczeństwach jest to normalne, co wiąże się z kolei z tworzeniem kultury, której członkowie mają do czynienia z hegemonią męskości. 

Mizoginizm – przyczyny 

Można wyróżnić kilka podstawowych przyczyn mizoginizmu. 

• Przykre doświadczenia – ten aspekt związany jest głównie z kontaktami seksualnymi, w których np. nie doszło do stosunku w wyniku problemów z erekcją, został on zbyt wcześnie ukończony lub partnerka nie była usatysfakcjonowana i wyraźnie tego nie kryła. Złe doświadczenia dotyczą również związków z kobietami, nieszczęśliwej miłości i odrzucenia, a czasem nawet zdrady ze strony kobiety, którą dana osoba darzyła uczuciem. Co więcej, na mizoginistyczny stosunek do pań mogło wpłynąć wyśmiewanie mężczyzny w latach szkolnych np. przez koleżanki z klasy. Mogły się do niego przyczynić również inne traumy. 
• Wychowanie – w grę wchodzą również złe doświadczenia z dzieciństwa i niezbyt dobre relacje z matką, siostrą lub inną kobietą, która była despotyczna. Mizoginami często zostają również osoby, w których ojciec znęcał się nad matką i nie miał do niej szacunku. 
• Środowisko – jeżeli chłopiec lub mężczyzna znajduje się w środowisku, w którym kobiety są wyśmiewane, sam również przejmuje nierzadko taką postawę. 
• Problemy psychologiczne – mogą być związane z zaburzeniami psychicznymi, zaburzeniami osobowości, irracjonalnymi lękami oraz różnymi chorobami. 
• Strach – niektórzy boją się kobiet, co może mieć związek z tym, że nie mają oni z nimi zbyt częstego kontaktu, a jeśli już do niego dochodzi – brakuje im pewności siebie. Zdaniem psychologów pewna grupa panów obawia się ojcostwa, co z kolei również wpływa na lęk wobec kobiet. 
• Przekonania religijne – niestety, w niektórych religiach kobiety uznawane są za gorsze i dlatego uznaje się, że powinny one podlegać mężczyznom. To z kolei wpływa na ich nieodpowiednie traktowanie. 
• Zazdrość – mizogini nierzadko mają niskie poczucie własnej wartości i zazdroszczą kobietom np. ich urody czy możliwości (np. rodzenia). Czasem zazdroszczą im także stanowiska, które zajmują w firmie oraz awansów, wychodząc z założenia, że zabierają one mężczyznom przeznaczoną dla nich pracę. 

Objawy mizoginizmu 

Poniżej opisujemy przykładowe zachowania, które można uznać za mizoginiczne: 

• uprzedmiatawianie kobiet, 
• poniżanie kobiet, 
• przemoc wobec kobiet, 
• traktowanie kobiet jak trofea, 
• brak empatii wobec przedstawicielek płci pięknej, 
• groźby wobec kobiet i ich nieustanne krytykowanie, 
• seksistowskie podejście do tego, jaką rolę powinny sprawować kobiety w społeczeństwie, 
• kontrolowanie reprezentantek płci damskiej, 
• uprzedzenia wobec kobiet, 
• dyskredytowanie kobiet niemal w każdej dziedzinie, 
• wulgarne i poniżające żarty oraz komentarze wobec kobiet, 
• egocentryczny stosunek do seksu, 
• zdradzanie i oszukiwanie kobiet, a także łamanie obietnic, które się im złożyło (przy jednoczesnym niełamaniu obietnic złożonym mężczyznom), 
• głoszenie niesprawiedliwych stereotypów wobec kobiet, 
• unikanie towarzystwa pań, 
• gwałty, pobicia i morderstwa kobiet (w ekstremalnych przypadkach). 

Mizogini nie tolerują również kobiet, które otwarcie wyrażają swoje poglądy – szczególnie, gdy są odmienne. Często również celowo ignorują obecność pań, jednocześnie faworyzując mężczyzn. 

Mizogini wychodzą także z założenia, że kobiety powinny spełniać ich zachcianki. Z dużą pewnością siebie głoszą opinie na ich temat, zwracając uwagę na ich wygląd czy zachowanie. W pracy mizogini potrafią przypisywać sobie pomysły koleżanek (czego nie zrobiliby w stosunku do swoich kolegów). Niestety, szefowie również często wolą dać awans innym mężczyznom, nawet jeśli należy się on paniom. Niekiedy mizogini zatrudniają kobiety jedynie po to, aby obchodzić się z nimi z pogardą. Jeśli chodzi o związki, często robią wszystko, aby ich partnerki nie czuły się dobrze, skupiając się jedynie na swoich wymaganiach oraz oczekiwaniach. 

Po czym jeszcze można rozpoznać mizogina? Na przykład po tym, jak wypowiada się na temat swoich byłych partnerek. Jeżeli twierdzi, że np. wszystkie jego kobiety były „psycholkami”, które uczyniły jego życie piekłem, powinien być to dla Ciebie sygnał alarmowy – dyskredytuje je z jakiegoś powodu. Już na randce czasem można zauważyć, że ktoś jest mizoginem, np. jeśli taki mężczyzna widzi, że kobieta chciałaby być traktowana jak dama, a traktuje ją jak swojego kumpla i np. sugeruje, aby zapłaciła za posiłek w restauracji. 

Inne przykłady mizoginizmu to: 

• dyskryminacja ze względu na płeć, 
• uprzywilejowanie mężczyzn, 
• wykluczenie społeczne, 
• androcentryzm, 
• pozbawianie kobiet praw obywatelskich. 

Leczenie mizoginizmu 

Rzadko którzy mizogini decydują się na leczenie, ponieważ nie zauważają oni nic złego w swojej postawie wobec kobiet. Z reguły problem dostrzegają ich partnerki, która nalegają na to, aby coś z tym zrobić. Jeżeli więc mizogin uzna, że warto podjąć próbę jakiejkolwiek zmiany, powinien wybrać się w pierwszej kolejności na psychoterapię. Terapeuta powinien dopasować ją do konkretnego przypadku. Często wykorzystuje on w takim leczeniu również techniki relaksacyjne. Może się zdarzyć, że skieruje on mizogina do psychiatry i zaleci mu leczenie farmakologiczne – obok terapii lub zamiast niej. Zdarzy się to jednak tylko wtedy, gdy terapeuta zauważy, że podłożem problemu są zaburzenia psychiczne. 

Bibliografia: 

1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6058438/ (dostęp: 20.06.22) 
2. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/6778373/ (dostęp: 20.06.22)