Mrówki potrafią przeprowadzać amputacje chirurgiczne! Niesamowite odkrycie naukowców

Naukowcy odkryli, że mrówki są małymi chirurżkami. Jako jedyne po człowieku zwierzęta potrafią amputować kończynę swoim towarzyszom, by uratować im życie. „Jestem przekonany, że możemy śmiało powiedzieć, że 'system medyczny’ mrówek, służący do opieki nad rannymi, jest najbardziej zaawansowanym w świecie zwierząt, a jego rywalem jest jedynie nasz” – podkreśla Erik Frank, ekolog behawioralny z Uniwersytetu w Würzburgu.

Mrówki chirurżkami

Odkrycie na temat zdolności mrówek do przeprowadzania amputacji kończyn rzucają nowe światło na ich złożone zachowania społeczne i zdolności przystosowawcze. Badania zostały przeprowadzone przez zespół naukowców z Florydy pod przewodnictwem dr Erika Franka, ekologa behawioralnego z Uniwersytetu w Würzburgu. Naukowcy swoje wnioski opisali w najnowszym wydaniu magazynu „Current Biology”. Ich badanie odkrywa fascynujące aspekty życia tych niezwykłych owadów.

Mrówki od dawna fascynują naukowców swoim zaawansowanym społecznym zachowaniem, efektywną komunikacją i zdolnościami do współpracy. Tym razem badacze postanowili zgłębić temat ich reakcji na urazy i mechanizmy przystosowawcze w obliczu utraty kończyn.

Zespół naukowców przeprowadził eksperymenty na mrówkach z gatunku Camponotus floridanus, zwanych cieślami. Niestety w eksperymencie naukowców owady ucierpiały. W kontrolowanych warunkach laboratoryjnych badacze celowo uszkodzili kończyny wybranych osobników, aby zaobserwować reakcje innych mrówek z kolonii. Wyniki badań były zaskakujące. Mrówki natychmiast reagowały na urazy swoich towarzyszy, a następnie przeprowadzały skomplikowany proces leczenia. Większość gatunków mrówek leczyła zranioną lub odciętą kończynę swojego towarzysza i pokrywała ją przygotowaną przez siebie antybakteryjną mazią. Jednak niektóre mrówki cieśle obierały inną taktykę: czyściły ranę lub odgryzały resztę kończyny, skutecznie ją amputując, by powstrzymać rozprzestrzenienie się zakażenia. Dzięki temu ratowały życie chorej mrówce.

„To jedyny znany nauce przypadek celowej, leczniczej amputacji w królestwie zwierząt” – podkreśla Erik Frank, który kierował badaniem.

„Najbardziej zaawansowany w świecie zwierząt”

Co ciekawe, wybór metody leczenia zależał od umiejscowienia urazu. Jeśli uraz znajdował się wyżej, kończyna była amputowana, jeśli niżej – leczona. Mrówki decydowały także, czy powinny poświęcić więcej czasu na leczenie, choć naukowcy nie wiedzą, na jakiej podstawie podejmowały decyzję.

„Jestem przekonany, że możemy śmiało powiedzieć, że 'system medyczny’ mrówek, służący do opieki nad rannymi, jest najbardziej zaawansowanym w świecie zwierząt, a jego rywalem jest jedynie nasz” – dodał Frank.

Jak wskazano w badaniu, przeżywało 90-95 proc. mrówek, którym amputowano kończynę. W przypadku oczyszczenia rany wyzdrowiało 75 proc. osobników. Natomiast mrówki pozostawione bez leczenia w większości umierały. Z tej grupy przeżyło zaledwie 40 proc. osobników w przypadki ran górnej części odnóża i 15 proc. dolnych kończyn.

„Oznacza to, że rana dolnej części odnóża mniej uszkadza przepływ hemolimfy i jeśli zostanie zainfekowana, bakterie mogą szybciej 'rozejść się’ po organizmie” – tłumaczy dr Frank.

To odkrycie ma ogromne znaczenie dla zrozumienia ewolucji społecznych owadów. Pokazuje, że mrówki posiadają zdolność do skomplikowanych działań, które wymagają nie tylko precyzji, ale także zaawansowanej komunikacji i współpracy. Zdolność do przeprowadzania amputacji może zwiększać szanse na przetrwanie rannych osobników, co ma kluczowe znaczenie dla zdrowia i przetrwania całej kolonii. To odkrycie otwiera nowe możliwości badań nad zachowaniami społecznymi owadów i ich ewolucją, a także może inspirować do dalszych badań w dziedzinie biomimetyki i robotyki.

Mrówki, choć małe i często niedoceniane, pokazują nam, że nawet najmniejsze stworzenia mogą posiadać niezwykłe umiejętności, które mogą nas wiele nauczyć o naturze, adaptacji i współpracy.

Źródło: Current Biology