Na co lekarz może wystawić skierowanie? Sprawdź, co ci się należy!

Jakiego rodzaju skierowanie może wydać lekarz? Do którego specjalisty można udać się bez skierowania? W jakiej sytuacji dostaniesz skierowanie do szpitala? Przeczytaj tekst, który powstał we współpracy z Mazowieckim Odziałem Wojewódzkim NFZ.

Co to jest skierowanie?

Skierowanie to pisemna dyspozycja lekarza związana z dalszym leczeniem Pacjenta, która kieruje:

• na pojedynczą konsultację do lekarza specjalisty,
• na leczenie, które sprowadza się do cyklu wizyt u lekarza specjalisty/rehabilitanta, pobytu w szpitalu lub pobytu w uzdrowisku.

Bez względu na rodzaj skierowania pacjent ma obowiązek dostarczyć oryginał skierowania do wybranej poradni/pracowni/szpitala (tzw. świadczeniodawca) w ciągu 14 dni od daty wpisania się na listę oczekujących. Można dokonać tego:

• osobiście,
• przez osobę trzecią,
• pocztą.

Jeśli wysyłasz skierowanie pocztą liczy się data stempla pocztowego.

Skierowanie uprawnia do zapisania się na jedną listę oczekujących u jednego świadczeniodawcy.

Czas oczekiwania na realizację skierowania

Na listę oczekujących na realizację danego świadczenia ze skierowania zostaniesz wpisana w oparciu o twój stan zdrowia.

• Stan nagły uprawnia do niezwłocznej realizacji świadczenia.
• Przypadek pilny (potocznie „skierowanie na cito”) – taki dopisek na skierowaniu otrzymują osoby, których stan zdrowia może szybko się pogorszyć lub bez realizacji świadczenia szanse na powrót do zdrowia znacząco maleją.
• Przypadek stabilny – takie skierowanie rozpatrywane jest zawsze po stanach nagłych i przypadkach pilnych i trafia na dalszą pozycję na liście oczekujących.

Powyższa kwalifikacja nie dotyczy pacjentów korzystających z szybkiej terapii onkologicznej (tzw. zielona karta onkologiczna). Lista oczekujących nie obowiązuje także kobiet w ciąży.

Wybrane grupy osób mogą korzystać z konsultacji specjalistycznych bez skierowania. Są to:

• osoby zakażone wirusem HIV,
• pacjenci chorzy na gruźlicę,
• kombatanci,
• inwalidzi wojenni i wojskowi oraz osoby represjonowane,
• cywilne, niewidome ofiary działań wojennych,
• osoby do 18. roku życia, u których stwierdzono ciężkie i nieodwracalne upośledzenie albo nieuleczalną chorobę zagrażającą życiu, powstałe w prenatalnym okresie rozwoju dziecka lub w czasie porodu,
• osoby, które posiadają orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności,
• osoby posiadające orzeczenie o niepełnosprawności z koniecznością stałej lub długotrwałej pomocy opiekuna,
• osoby uzależnione od alkoholu, środków odurzających i substancji psychotropowych – w zakresie leczenia odwykowego.

Informacje o czasie oczekiwania na realizację świadczenia możesz sprawdzić w Informatorze o Terminach Leczenia opublikowanym na stronie Narodowego Funduszu Zdrowia (możemy tu podlinkować: https://pacjent.gov.pl/terminy-leczenia )

Jeśli nie zgłosisz się na realizację świadczenia w wyznaczonym terminie, zostajesz skreślona z listy z oczekujących. Nie mogłaś przyjść na wizytę z niezawinionych przyczyn? Możesz wnioskować o przywrócenie na listę oczekujących w ciągu 7 dni od daty ustania przyczyny niezgłoszenia.

Skierowanie do lekarza specjalisty

Skierowanie do lekarza specjalisty na NFZ może być wystawione przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej lub innego lekarza specjalistę. Lekarz musi być tzw. lekarzem ubezpieczenia zdrowotnego, co oznacza, że:

• zawarł umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia

lub

• pracuje w placówce, która taką umowę zawarła.

Nie ma określonej ważności skierowania do lekarza specjalisty. Przyjmuje się, że jest ono ważne tak długo, jak długo aktualna jest przyczyna zdrowotna wydania skierowania.

Bez skierowania możesz zapisać się na wizytę do:

• ginekologa i położnika,
• dentysty,
• onkologa,
• psychiatry,
• wenerologa

Skierowanie do szpitala

Skierowanie do szpitala zostaje wystawione, gdy twoje leczenie nie może być kontynuowane w trybie ambulatoryjnym. Ten rodzaj skierowania ważny jest do momentu realizacji pobytu w szpitalu lub do czasu ustania przyczyny zdrowotnej wystawienia skierowania.

Wyjątkiem jest skierowanie do szpitala psychiatrycznego, którego ważność wygasa po 14 dniach od daty wystawienia.

Skierowanie do sanatorium

Skierowanie do sanatorium to inaczej skierowanie na leczenie uzdrowiskowe, które jest kontynuacją leczenia ambulatoryjnego lub szpitalnego. Ten rodzaj dokumentu wystawiany jest przez lekarza ubezpieczenia zdrowotnego. Twoim obowiązkiem jest dostarczyć skierowanie do oddziału NFZ w terminie 30 dni od daty wystawienia.

Skierowanie jest następnie oceniane pod kątem celowości. O zakwalifikowaniu do leczenia i terminie pobytu w sanatorium zostaniesz poinformowana pisemnie. Według NFZ aktualny czas oczekiwania to około 30 miesięcy.

O ponowne skierowanie na leczenia uzdrowiskowe będziesz mogła się starać dopiero po upływie 12 miesięcy od zakończenia poprzedniego leczenia.

Skierowanie na badania

Skierowanie na potrzebne badania może wystawić lekarz ubezpieczenia zdrowotnego np. lekarz podstawowej opieki zdrowotnej. Jeśli korzystasz z porad lekarzy specjalistów np. endokrynologa, bo chorujesz na chorobę Hashimoto to skierowanie na kontrolne badania tarczycy wystawia ci endokrynolog. Zobacz listę badań, które są dostępne w ramach leczenia POZ (podstawowa opieka zdrowotna):

Badania hematologiczne:

• morfologia krwi obwodowej z płytkami krwi,
• morfologia krwi obwodowej z wzorem odsetkowym i płytkami krwi,
• retykulocyty,
• odczyn opadania krwinek czerwonych (OB).

Badania biochemiczne i immunochemiczne w surowicy krwi:

• sód,
• potas,
• wapń zjonizowany,
• żelazo,
• żelazo – całkowita zdolność wiązania (TIBC),
• stężenie transferyny,
• stężenie hemoglobiny glikowanej (HbA1c),
• mocznik,
• kreatynina,
• glukoza,
• test obciążenia glukozą,
• białko całkowite,
• proteinogram,
• albumina,
• białko C-reaktywne (CRP),
• kwas moczowy,
• cholesterol całkowity,
• cholesterol-HDL,
• cholesterol-LDL,
• triglicerydy (TG),
• bilirubina całkowita,
• bilirubina bezpośrednia,
• fosfataza alkaliczna (ALP),
• aminotransferaza asparaginianowa (AST),
• aminotransferaza alaninowa (ALT),
• gammaglutamylotranspeptydaza (GGTP),
• amylaza,
• kinaza kreatynowa (CK),
• fosfataza kwaśna całkowita (ACP),
• czynnik reumatoidalny (RF),
• miano antystreptolizyn O (ASO),
• hormon tyreotropowy (TSH),
• antygen HBs-AgHBs,
• VDRL,
• FT3,
• FT4,
• PSA – Antygen swoisty dla stercza całkowity.

Badania moczu:

• ogólne badanie moczu z oceną właściwości fizycznych, chemicznych oraz oceną mikroskopową osadu,
• ilościowe oznaczanie białka,
• ilościowe oznaczanie glukozy,
• ilościowe oznaczanie wapnia,
• ilościowe oznaczanie amylazy.

Badania kału:

• badanie ogólne,
• pasożyty,
• krew utajona – metodą immunochemiczną.

Badania układu krzepnięcia:

• wskaźnik protrombinowy (INR),
• czas kaolinowo-kefalinowy (APTT),
• fibrynogen

Badania mikrobiologiczne:

• posiew moczu z antybiogramem,
• posiew wymazu z gardła z antybiogramem,
• posiew kału w kierunku pałeczek Salmonella i Shigella.

Badanie elektrokardiograficzne (EKG) w spoczynku

Badanie ultrasonograficzne (USG):

• USG tarczycy i przytarczyc,
• USG ślinianek,
• USG nerek, moczowodów, pęcherza moczowego,
• USG brzucha i przestrzeni zaotrzewnowej, w tym wstępnej oceny gruczołu krokowego,
• USG obwodowych węzłów chłonnych.

Skierowanie na badania laboratoryjne nie ma terminu ważności. Druk jest ważny, dopóki występuje przyczyna, która skłoniła lekarza do wystawienia skierowania. Lekarz kierujący powinien wskazać ci placówkę, w której możesz wykonać zlecone badania.

Spirometria

Zdjęcia radiologiczne:

• zdjęcie klatki piersiowej w projekcji AP i bocznej,
• zdjęcia kostne – w przypadku kręgosłupa, kończyn i miednicy w projekcji AP i bocznej:
• zdjęcie czaszki,
• zdjęcie zatok,
• zdjęcie przeglądowe jamy brzusznej.

Poza badaniami, które wymieniono powyżej lekarz podstawowej opieki zdrowotnej może kierować pacjentów także na badania endoskopowe: gastroskopię i kolonoskopię.

Skierowanie na rehabilitację

W zależności od potrzeb możesz otrzymać skierowanie na:

• fizjoterapię w warunkach ambulatoryjnych,
• fizjoterapię w warunkach domowych,
• rehabilitację w ośrodku/oddziale dziennym,
• rehabilitację w warunkach stacjonarnych.

W większości przypadków skierowanie na rehabilitację wystawia lekarz ubezpieczenia zdrowotnego, może być nim lekarz podstawowej opieki zdrowotnej, choć w szczególnych okolicznościach zrobi to wyłącznie lekarz specjalista.

Skierowanie na rehabilitację musisz zarejestrować w ośrodku rehabilitacyjnym w ciągu 30 dni od daty wystawienia.

Skierowanie na opiekę długoterminową

Niektórzy Pacjenci wymagają objęcia opieką długoterminową, na którą również wymagane jest skierowanie. W zakres tego typu opieki wchodzi np. pomoc pielęgniarki w domu czy pobyt całodobowy osoby przewlekle chorej (która nie jest w stanie zajmować się sobą samodzielnie) w zakładzie opiekuńczym. Tego typu skierowanie wystawia lekarz ubezpieczenia zdrowotnego (lekarz POZ lub lekarz specjalista).