Najczęstsze objawy sepsy – nigdy nie powinnaś ich lekceważyć 

Sepsa, jako złożona reakcja organizmu na zakażenie bakteryjne, wirusowe lub grzybicze, stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia i życia. Początkowo można ją łatwo przeoczyć, co prowadzi do opóźnienia w leczeniu oraz poważnych powikłań. Jakie są pierwsze objawy sepsy? Czy symptomy tego schorzenia są takie same u dzieci, jak u dorosłych?

Czym jest sepsa? 

Sepsa, znana również jako posocznica, to stan nagłego zagrożenia życia, który wynika z uogólnionej reakcji organizmu na infekcję bakteryjną, wirusową lub grzybiczą. Gdy dochodzi do przedostania się drobnoustrojów do krwiobiegu i ich namnożenia, organizm reaguje poprzez aktywację silnej odpowiedzi zapalnej. To z kolei może prowadzić do różnych powikłań, w tym do wstrząsu septycznego oraz niewydolności wielonarządowej.

Objawy sepsy u dorosłych 

Objawy sepsy u dorosłych mogą być różnorodne i często mylone z innymi stanami zdrowotnymi, co utrudnia szybką diagnozę tego schorzenia. Typowe symptomy obejmują: 

• gorączkę lub niską temperaturę ciała; 
• zmiany w świadomości, takie jak dezorientacja lub senność; 
• przyspieszony puls i oddech; 
• silny ból lub dyskomfort w różnych częściach ciała. 

Dodatkowo pacjenci mogą doświadczać uczucia ogólnego osłabienia, bladości skóry lub zasinienia oraz zmian w pracy serca i układu krążenia, takich jak spadek ciśnienia krwi. W zaawansowanych przypadkach osoby z sepsą mogą zauważyć u siebie mniejsze parcie na mocz, a nawet zaburzenia krzepnięcia krwi.

Sepsa – objawy skórne

Charakterystycznym objawem sepsy jest wysypka wybroczynowa, która nie blednie pod naciskiem i może mieć różny wygląd – od niewielkich czerwonych plamek po rozległe wybroczyny. Zmiany skórne tego typu są wynikiem zakrzepów krwi w naczyniach, to groźny symptom zaawansowanego etapu choroby. Z tego względu w przypadku pojawienia się omawianego objawu, należy niezwłocznie udać się do lekarza.

Objawy sepsy u dziecka – kiedy udać się do lekarza? 

Pierwsze objawy sepsy u dziecka mogą przypominać zwykłe przeziębienie, stąd rodzice mogą mieć problem z rozpoznaniem patologii. Z reguły w pierwszej kolejności pojawia się gorączka, a także ospałość. Jednak to wymienione niżej symptomy powinny wzbudzić niepokój: 

• szybkie pogarszanie się stanu ogólnego dziecka; 
• wysoka gorączka oporna na leki przeciwgorączkowe; 
• zaburzenia świadomości – ospałość, apatia oraz brak reakcji na bodźce; 
• brak apetytu; 
• sztywność karku, nudności, wymioty u dziecka – objawy te mogą wskazywać na zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, które bywa powikłaniem sepsy; 
• wysypka wybroczynowa – obecność szybko rozszerzających się zmian skórnych, nieblednących przy ucisku; 
• światłowstręt.

Sepsa meningokokowa – objawy 

Sepsa meningokokowa jest poważną infekcją wywołaną przez bakterie Neisseria meningitidis, które atakują organizm i wywołują silną reakcję zapalną. Najczęstszymi objawami tego schorzenia są: 

• gorączka – temperatura ciała może wzrosnąć gwałtownie i być trudna do obniżenia; 
• wysypka krwotoczna – zazwyczaj rozpoczyna się na kończynach dolnych i może się szybko rozprzestrzeniać; 
• przyspieszony oddech – bywa wynikiem zaburzeń w funkcjonowaniu układu oddechowego spowodowanych przez infekcję; 
• przyspieszone tętno – reakcja organizmu na infekcję, która prowadzi do wzmożonej aktywności serca; 
• zaburzenia świadomości – w zaawansowanych przypadkach sepsy meningokokowej mogą wystąpić zaburzenia świadomości, takie jak dezorientacja, utrata przytomności; 
• ogólne pogorszenie samopoczucia – pacjenci odczuwają osłabienie, zmęczenie i ogólny dyskomfort.

Sepsa od zęba? To możliwe 

Po wyrwaniu zęba istnieje ryzyko wystąpienia infekcji, która w niektórych przypadkach może prowadzić do sepsy. Najczęstsze objawy sepsy po wyrwaniu zęba to: 

• silny ból lub obrzęk dziąseł albo innych części jamy ustnej, co może sugerować rozwijającą się infekcję; 
• przyspieszone bicie serca; 
• gorączka, dreszcze oraz poty; 
• trudności w oddychaniu oraz zwiększona częstość oddechów; 
• zmiany skórne (np. wysypka po uciśnięciu danego miejsca); 
• zatrzymanie diurezy (wydalania moczu).

Objawy sepsy w ciąży to poważne zagrożenie 

Objawy sepsy u kobiet w ciąży mogą być niebezpieczne zarówno dla matki, jak i rozwijającego się płodu. Ze względu na osłabiony układ odpornościowy, ciężarne są bardziej podatne na infekcje, które mogą prowadzić do poważnych powikłań, włącznie z sepsą. Jakie są objawy sepsy w ciąży? Mogą być różne, ale należy zwrócić szczególną uwagę na symptomy takie jak: 

• gorączka powyżej 38°C; 
• przyspieszone bicie serca; 
• zmęczenie; 
• dreszcze; 
• plamista lub bardzo blada skóra. 

Należy pamiętać, że sepsa może rozwijać się szybko, a także stanowić poważne zagrożenie dla życia, dlatego kluczowe jest szybkie rozpoznanie i wdrożenie odpowiedniego leczenia w szpitalu. 

Bibliografia: 

1. Gyawali, B., Ramakrishna, K., Dhamoon, A. S., Sepsis: The evolution in definition, pathophysiology, and management, SAGE open medicine 2019. 
2. https://pacjent.gov.pl/zapobiegaj/skad-sie-bierze-sepsa [dostęp 05.04.2024]. 
3. https://www.gov.pl/web/psse-wolomin/meningokoki [dostęp 05.04.2024]. 
4. Randolph, A. G., & McCulloh, R. J., Pediatric sepsis: important considerations for diagnosing and managing severe infections in infants, children, and adolescents, Virulence 2014, tom 5, rozdział 1, s. 179-189. 
5. Siewert B., Stryczyńska-Kazubska J., Wysocki J., Inwazyjna choroba meningokokowa, Pediatra po Dyplomie 2017, 03.