Najstarszy pacjent wyleczony z HIV: „Nie myślałem, że dożyję tego dnia”

Pacjent, który od ponad trzydziestu lat przyjmował leki na HIV, może je wreszcie odstawić. Wirus został całkowicie wyeliminowany z jego organizmu. To czwarty taki przypadek na świecie. „Kiedy zdiagnozowano u mnie HIV w 1988 roku, podobnie jak wielu innych myślałem, że to wyrok śmierci” – wyznał 66-latek. Wirusa pokonał przy okazji leczenia innej, bardzo poważnej choroby.

Wyleczył HIV dzięki… białaczce

Mężczyzna żył z HIV od 1988 roku. Dziś 66-latek nie musi już przyjmować lekarstw na HIV. Jest czwartym pacjentem na świecie, któremu udało się pokonać wirusa. Wielu jego przyjaciół zmarło na HIV w epoce, zanim pojawiły się leki antyretrowirusowe. To leki hamujące namnażanie się wirusa i znacząco poprawiające komfort życia chorych. Oprócz tego pacjenci otrzymują szereg leków na choroby towarzyszące, gdyż wyjątkowo niska odporność wymaga zazwyczaj ciągłego nadzoru ze strony lekarza. Zakażenie wirusem HIV jest właściwie nieuleczalne.

Opisywany przez nas mężczyzna przebywał w ośrodku City of Hope w Duarte w Kalifornii.

„Kiedy zdiagnozowano u mnie HIV w 1988 roku, podobnie jak wielu innych myślałem, że to wyrok śmierci. Nigdy nie sądziłem, że dożyję dnia, w którym nie będę już miał HIV” – powiedział 66-latek cytowany przez BBC.

Co ciekawe, pacjent ten otrzymał terapię nie z powodu HIV, ale dlatego, że w wieku 63 lat zachorował na białaczkę. Lekarze uznali, że potrzebuje on przeszczepu szpiku kostnego, aby zastąpić nowotworowe komórki krwi. Dawca posiadał mutację genetyczną CCR5, dzięki której był odporny na wirusa HIV.

To nadzieja dla zakażonych wirusem

Pacjent z City of Hope był ściśle monitorowany po przeszczepie, a wirus HIV całkowicie zniknął z jego organizmu. Mężczyzna od ponad 17 miesięcy jest w remisji.

„Byliśmy podekscytowani, mogąc poinformować go, że jego HIV jest w remisji i nie musi już przyjmować terapii antyretrowirusowej, którą stosował od ponad 30 lat” – powiedziała dr Jana Dickter, lekarka chorób zakaźnych w City of Hope.

Pierwszą osobą na świecie wyleczoną z HIV był Timothy Ray Brown, znany jako „berliński pacjent”. To był 2011 rok. W ciągu ostatnich trzech lat odnotowano trzy podobne przypadki.

Jednak przeszczepy szpiku kostnego nie zrewolucjonizują leczenia HIV u 38 milionów obecnie zakażonych ludzi na świecie. Dlaczego?

„To złożona procedura ze znaczącymi potencjalnymi skutkami ubocznymi. Tak więc nie jest to odpowiednia opcja dla większości osób żyjących z HIV” – tłumaczy dr Jana Dickter.

Naukowcy szukają sposobów celowania w CCR5 za pomocą terapii genowej. Przypadek 66-latka został omówiony na konferencji AIDS 2022 w Montrealu w Kanadzie. Komentując je, prof. Sharon Lewin z Międzynarodowego Towarzystwa AIDS powiedziała: „Lekarstwo pozostaje Świętym Graalem badań nad HIV„. Dodała także, że wcześniej było „kilka indywidualnych przypadków leczenia” i zapewniły one „ciągłą nadzieję dla osób żyjących z HIV i inspirację dla społeczności naukowej„.

Co trzeba wiedzieć o HIV?

HIV (ang. Human Immunodeficiency Virus – ludzki wirus upośledzenia odporności) należy do rodziny retrowirusów oraz rodzaju lentiwirusów. Jak każdy wirus, składa się z otoczki białkowej i materiału genetycznego. W przypadku HIV jest to jednoniciowe RNA, które przez specjalny enzym (odwrotną transkryptazę) jest przepisywany na DNA, by łączyć się z materiałem genetycznym komórek gospodarza i w ten sposób namnażać się, wywołując proces chorobowy.

Ofiarami HIV padają w szczególności komórki układu odpornościowego – limfocyty T CD4, makrofagi czy komórki dendrytyczne. W pierwszej fazie wirus rozprzestrzenia się w całym organizmie, nie powoduje jednak alarmujących objawów – może pojawić się przejściowe zmniejszenie liczby limfocytów T oraz gorączka. Następnie przechodzi się okres bezobjawowego nosicielstwa, który nieleczony może trwać od 1,5 roku do nawet 15 lat. W okresie bezobjawowym komórki immunologiczne są stopniowo wyniszczane przez wirusa. Nieświadomy nosiciel może w tym czasie zarażać inne osoby.

Po okresie bezobjawowym może rozwinąć się choroba AIDS (ang. aquired immunodeficiency syndrome – nabyty zespół niedoboru odporności). Ze względu na znaczne osłabienie układu odporności pacjent zaczyna chorować na zakażenia oportunistyczne, to znaczy patogeny, z którymi organizm zdrowego człowieka bez problemu by sobie poradził, u osób z AIDS powodują choroby, a nawet śmierć. Są to najczęściej półpasiec, kandydozy i inne grzybice, listerioza. Mogą pojawić się także nowotwory oportunistyczne.