Napięciowy ból głowy – jak rozpoznać i zwalczyć codzienny dyskomfort? 

Codziennie budzisz się z uczuciem ciężaru na skroniach? Napięciowy ból głowy może skutecznie zepsuć każdy dzień i utrudniać codzienne funkcjonowanie. Dowiedz się, jakie są jego objawy, co go wywołuje, jak złagodzić dolegliwości domowymi sposobami i kiedy warto udać się do specjalisty. Zapraszam do lektury! 

Czym jest napięciowy ból głowy? 

Napięciowy ból głowy to najczęściej występujący typ bólu głowy, który dotyka osoby w różnym wieku. Jego charakterystyczną cechą jest uczucie ucisku lub napięcia, które pojawia się najczęściej po obu stronach głowy w okolicach skroni, czoła lub karku. Często określany jest jako „ból opasający”, przypominający noszenie zbyt ciasnej opaski. Pojawia się epizodycznie lub występuje przewlekle – u niektórych osób nawet codziennie, znacząco obniżając jakość życia. 

Najczęściej napięciowy ból głowy związany jest ze stresem, przemęczeniem oraz nadmiernym napięciem mięśni szyi i karku. Przewlekły stres emocjonalny, długotrwała praca w niewłaściwej pozycji, brak odpoczynku czy problemy ze snem to tylko niektóre z czynników, które mogą wywołać lub nasilić dolegliwości.  

Napięciowe bóle głowy a wzrok 

Napięciowy ból głowy może być powiązany z problemami ze wzrokiem, zwłaszcza gdy długo pracujemy przy komputerze lub spędzamy czas w pomieszczeniach ze sztucznym oświetleniem. Rozmazany obraz wymusza specyficzną, przygarbioną pozycję, która nie jest ergonomiczna podczas używania z komputera czy robienia notatek. Istotniejsze jest jednak napięcie mięśni gałek ocznych, będące efektem nieleczonej wady. 

Objawy napięciowego bólu głowy 

Objawy napięciowego bólu głowy obejmują uczucie tępego, uciskającego bólu o różnej intensywności, który rozchodzi się po obu stronach głowy. To, co wyróżnia ten rodzaj bólu, to brak pulsowania – to właśnie ta cecha odróżnia go od migreny. Często pacjenci opisują dolegliwość jako „ścisk” lub „ciężar” w głowie, który może (ale nie musi) promieniować w dół do karku i ramion.  

Jak jeszcze objawia się napięciowy ból głowy? Szum w uszach jest kolejnym symptomem, który dodatkowo potęguje dyskomfort. Dolegliwość nasila się wieczorem lub w nocy, kiedy zmęczenie i napięcie mięśniowe narastają po całym dniu. Część pacjentów skarży się też na problemy z zasypianiem, co prowadzi do błędnego koła – brak snu pogłębia napięcie, a to z kolei nasila ból.  

Napięciowy ból głowy przy nerwicy i dużym stresie 

Stres i nerwica to jedne z głównych czynników sprzyjających napięciowemu bólowi głowy. Długotrwałe napięcie psychiczne, nadmierne obciążenie obowiązkami i problemy emocjonalne powodują wzrost napięcia mięśniowego, szczególnie w okolicy karku, co z kolei prowadzi do pojawienia się bólu.  

Nerwica, która charakteryzuje się nadmiernym lękiem i uczuciem niepokoju, wzmacnia częstotliwość i intensywność epizodów bólowych. W sytuacjach stresowych organizm uruchamia mechanizmy obronne – wzrasta poziom kortyzolu i adrenaliny, przez co rośnie napięcie mięśniowe oraz ciśnienie krwi, a to w efekcie indukuje ból. Same problemy z ciśnieniem nie mają jednak związku z tą konkretną dolegliwością. 

Domowe sposoby i ćwiczenia na napięciowy ból głowy 

Wiele osób cierpiących na napięciowy ból głowy poszukuje naturalnych metod, które przyniosą ulgę bez konieczności sięgania po leki. Poniżej wymieniam niektóre z nich, są to m.in. masaże, ciepłe okłady oraz aktywność fizyczna ukierunkowana na rozluźnienie mięśni karku i ramion. 

Domowe sposoby na napięciowy ból głowy – masaż i ciepłe okłady 

Masaż i ciepłe okłady to podstawa. Delikatny masaż karku, skroni i czoła pomaga rozluźnić napięte mięśnie, które często są jedyną i bezpośrednią przyczyną dotkliwego bólu. Ciepłe okłady na kark dodatkowo łagodzą napięcie mięśniowe, a także znacząco redukują dyskomfort. 

Napięciowe bóle głowy – ćwiczenia, które na pewno pomogą 

Bardzo pomocne w walce z bólem są ćwiczenia fizyczne, zwłaszcza te ukierunkowane na rozluźnienie mięśni karku i ramion. Proste rozciąganie szyi i obręczy barkowej, a także regularne ćwiczenia wzmacniające te partie ciała, redukują ryzyko wystąpienia napięciowego bólu głowy. Warto włączyć do swojej codziennej rutyny krótkie sesje rozciągania, szczególnie jeśli spędza się dużo czasu w jednej pozycji, np. pracując przy komputerze. 

Dobrze sprawdza się również joga i techniki medytacji, które nie tylko pomagają w rozluźnieniu mięśni, ale również redukują stres, a zatem kluczowy czynnik wywołujący napięciowe bóle głowy. Regularne praktykowanie jogi pozwala też poprawić postawę ciała. 

Zmiana stylu życia na napięciowy ból głowy 

Na koniec, warto pamiętać o utrzymaniu odpowiedniego nawodnienia i regularnych posiłkach, gdyż odwodnienie oraz spadki poziomu cukru we krwi mogą nasilać dolegliwości. Odpowiednia ilość snu i unikanie długotrwałego przemęczenia będą niezbędne w profilaktyce napięciowych bólów głowy. 

Jak leczyć napięciowy ból głowy? 

Sposób leczenia napięciowego bólu głowy zależy od jego nasilenia i częstotliwości występowania. W przypadku łagodnych, sporadycznych epizodów zazwyczaj wystarczają leki przeciwbólowe dostępne bez recepty – paracetamol lub ibuprofen. Należy jednak pamiętać, że nadmierne ich stosowanie może prowadzić do tzw. polekowych bólów głowy, dlatego powinny być przyjmowane z umiarem. 

Gdy dolegliwość pojawia się regularnie, warto rozważyć bardziej kompleksowe metody leczenia. Jednym z najskuteczniejszych podejść jest terapia poznawczo-behawioralna, która pomaga radzić sobie ze stresem i negatywnymi emocjami, często odpowiedzialnymi za napięcie prowadzące do bólu.  

Fizjoterapia również jest pomocna, zwłaszcza jeśli ból związany jest z napięciem mięśni. Techniki relaksacyjne, masaż oraz akupunktura przynoszą ulgę poprzez rozluźnienie mięśni i zmniejszenie ich napięcia. Najważniejsza jest jednak profilaktyka, a zdrowy styl życia, regularna aktywność fizyczna, odpowiednia higiena snu i redukcja stresu znacząco ograniczają nawracające bóle. 

Bibliografia: 

1. Chowdhury D., Tension type headache, Annals of Indian Academy of Neurology 2012, 15(Suppl 1): S83-S88. 
2. https://medlineplus.gov/ency/article/000797.htm [dostęp 10.09.2024]. 
3. Siemiński M., Napięciowe bóle głowy w praktyce lekarza rodzinnego, Wybrane Problemy Kliniczne 2017, tom 11, nr 6.