Nerwica żołądka – objawy, leczenie, przyczyny

Nerwica żołądka to potoczne określenie zaburzenia nerwicowego o charakterze somatycznym. Objawia się ona dolegliwościami ze strony przewodu pokarmowego, napięciem emocjonalnym, niepokojem oraz zaburzeniami snu. W przypadku tego schorzenia leki bez recepty mogą nie wystarczyć. W pierwszej kolejności zalecana jest psychoterapia oraz modyfikacja diety.

Nerwicę żołądka trudno zdiagnozować. Choroba wrzodowa żołądka, zatrucie pokarmowe czy też zespół jelita wrażliwego dają bardzo podobne symptomy. Objawy nerwicy żołądka potwierdza się wykluczając inne schorzenia organiczne. I mimo że objawy dotyczą układu pokarmowego, przyczyną choroby są – tak naprawdę – problemy w układzie nerwowym.

Co to jest nerwica żołądka?

Nerwica żołądka to chroniczne schorzenie, które objawia się głównie stale powtarzającymi się bólami żołądka oraz trudnościami w przełykaniu. Przy nerwicy żołądka objawy to także ciągła potrzeba wypróżniania się. Nerwica żołądka i jelit jest często mylona z innymi schorzeniami, takimi jak wrzody. Inne nazwy tej choroby to: „jelito spastyczne” lub „zespół jelita nadwrażliwego”.

Pojęcie „nerwica żołądka” jest obecnie przestarzałe. Nie występuje w aktualnej nomenklaturze jednostek chorobowych. Obecnie preferuje się określenie „zaburzenie nerwicowe” lub „dysfunkcje autonomiczne występujące pod postacią somatyczną”. Ma to podkreślić, że objawy zgłaszane przez chorego są związane z funkcjonowaniem układu pokarmowego, który jest kontrolowany przez autonomiczny układ nerwowy.

Należy zaznaczyć, że zaburzenia nerwicowe, czyli potocznie „nerwice”, nie mają podłoża organicznego. Jest to grupa zaburzeń psychicznych, w których dysfunkcje narządowe są powiązane z zaburzeniami emocjonalnymi. Pamiętajmy również, że zaburzenia nerwicowe, w tym nerwica żołądka u dzieci i kobiet ciężarnych, nie należą do rzadkości. Szczególny niepokój wzbudza nerwica żołądka w ciąży, kiedy możliwości leczenia farmakologicznego są mocno ograniczone.

Nerwica żołądka – objawy

Objawy nerwicy żołądka u dorosłych

Jakie są objawy nerwicy żołądka? Wszystkie, tak naprawdę, dotyczą przewodu pokarmowego. Najczęściej są to:

• biegunki lub zaparcia,
• nudności, wymioty,
• wzdęcia i gazy,
• uczucie przelewania w żołądku,
• burczenie w brzuchu,
• zgaga i niestrawność,
• pieczenie żołądka.

Jakie są inne objawy nerwicy żołądka? Często wymienia się wśród nich również nawracający dyskomfort lub bóle brzucha. Zaburzeniom gastrycznym może towarzyszyć brak łaknienia, osłabienie oraz spadek masy ciała. Dolegliwości nasilają się w stanach napięcia nerwowego oraz nasilonego stresu.

W przypadku nerwicy żołądka objawy ze strony serca to głównie kołatanie, spowodowane wysokim poziomem kortyzolu (hormonu stresu) oraz adrenaliny. Czy istnieje natomiast korelacja pomiędzy ssaniem żołądka a nerwicą? Jak się okazuje: tak, symptom ten może sygnalizować owo schorzenie.

Samo rozpoznanie choroby bywa kłopotliwe. Chory początkowo obawia się zatrucia, zakażenia pasożytami lub wrzodów jelit. Inne podejrzenia padają na refluks żołądkowo-przełykowy bądź też raka jelita grubego. Ważne jest jednak to, że przy nerwicy żołądka różne badania lekarskie, jak np. gastroskopia czy badania na obecność wirusów, nie wykazują żadnych niepokojących zmian.

Objawy nerwicy żołądka u dzieci

Nerwica żołądka u dzieci i dorosłych objawia się bardzo podobnie. Obejmuje ona:

• silne bóle brzucha,
• nudności,
• gazy i wzdęcia,
• biegunki i zaparcia.

Podobnie jak i w przypadku nerwicy u dorosłych, ze względu na to, że choroba objawia się poprzez problemy gastryczne, nie jest możliwe zdiagnozowanie jej poprzez przeprowadzenie badań laboratoryjnych czy obrazowych. Warto dodać, że objawy nerwicy żołądka odnotowuje się już nawet u dzieci w wieku szkolnym.

Przyczyny nerwicy żołądka

Główną przyczyną nerwicy żołądka są przewlekłe stany emocjonalne, głównie stres. Ma to na ogół duży związek z pędem życia, nadmierną ilością pracy oraz brakiem wypoczynku. Im dłużej taki styl życia się utrzymuje, tym większe prawdopodobieństwo wystąpienia nerwicy. Stres może mieć również związek z sytuacją w domu, problemami w związku czy też trudnościami w dogadywaniu się z rodzicami.

Istnieje wyraźny związek między nerwicą a objawami somatycznymi. Jak dowodzą naukowcy, bóle i pieczenie w obrębie przewodu pokarmowego ma związek z siecią neuronów w brzuchu, która jest bardzo podobna do ośrodków nerwowych w mózgu. Substancje, które przewodzą bodźce nerwowe w mózgu, takie jak serotonina, glutaminian, noradrenalina czy dopamina, działają także w układzie pokarmowym.

Nerwica żołądka – jak sobie radzić?

Nerwica żołądka i jelit wymaga kompleksowego podejścia. Światowe towarzystwa psychiatryczne zalecają, aby podstawą leczenia nerwicy żołądka była psychoterapia, która skupia się na przyczynach, a nie wyłącznie na objawach. Od indywidualnego rozwoju i stadium choroby zależy czy lekarz zaleci pacjentowi terapię grupową, czy też indywidualną.

Farmakologiczne leczenie nerwicy żołądka powinno mieć charakter wspomagający. Leki zaleca się stosować wyłącznie doraźnie, najkrócej jak to tylko możliwe. Zalecana jest modyfikacja diety, w tym leczenie ziołami. Warto zainteresować się również technikami relaksacyjnymi.

Nerwica żołądka – leczenie farmakologiczne

Jakie leki na nerwicę żołądka będą najlepsze? Cóż, wybór środków zależy od tego, w jaki sposób się ona objawia. Na gazy i wzdęcia polecany jest simetikon w postaci kropli doustnych, drażetek lub kapsułek. W przypadku biegunki może sprawdzić się loperamid, a na zaparcia warto zastosować trimebutynę. Do najczęściej stosowanych leków łagodzących stany skurczowe mięśniówki gładkiej należy drotaweryna i skopolamina. Wymienione leki, poza trimebutyną, dostępne są bez recepty.

Leki bez recepty na nerwicę żołądka stanowią dużą grupę preparatów ziołowych bezpiecznych dla organizmu pod warunkiem umiejętnego ich stosowania. Nie wolno przekraczać zalecanej liczby spożywanych tabletek na dobę, ponieważ może to prowadzić do biegunek lub zaparć.

Leczenie nerwicy żołądka wiąże się nieraz z koniecznością podawania pacjentom również innych, specjalistycznych środków. Zastosowanie znajdują tutaj leki psychotropowe o działaniu uspokajającym i przeciwlękowym (hydroksyzyna, pochodne benzodiazepiny) oraz antydepresyjnym, zwłaszcza selektywne inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i inhibitory wychwytu zwrotnego serotoniny i noradrenaliny (wenlafaksyna). Warto wiedzieć, że niezależnie od schorzenia i od tego, czy jest to zaburzenie snu, czy też nerwica żołądka, leki z grupy pochodnych benzodiazepiny należy stosować doraźnie, maksymalnie przez 4 tygodnie, ze względu na działania niepożądane oraz ryzyko uzależnienia.

Nerwica żołądka – domowe sposoby

W leczeniu nerwicy żołądka mogą pomóc również domowe sposoby. Oto one.

Leczenie ziołami nerwicy żołądka

Jak leczyć nerwicę żołądka bez stosowania środków farmaceutycznych? Zalecane jest picie odwarów z korzenia kozłka lekarskiego lub naparów z surowców takich, jak:

• kwiatostan rumianku pospolitego,
• liść mięty pieprzowej,
• liść melisy lekarskiej,
• kwiat lawendy lekarskiej.

Poleca się także napary z tymianku, krwawnika i kopru włoskiego. Mają one właściwości nie tylko moczopędne, ale i łagodzące oraz rozkurczające żołądek.

Produkty pochodzenia roślinnego normalizują funkcjonowanie przewodu pokarmowego, a jednocześnie działają uspokajająco, wyciszająco oraz przynoszą ukojenie w stanach napięcia nerwowego. W większości mogą być bezpiecznie stosowane przez dłuższy czas, uwagę należy jedynie zwrócić na możliwe interakcje kozłka lekarskiego z lekami psychotropowymi.

Pamiętajmy jednak, że w przypadku osób, które dotknęła nerwica żołądka, leczenie ziołami może mieć jedynie charakter wspomagający. Należy mieć na uwadze fakt, że zbyt częste picie ziół może doprowadzać m.in. do wyjaławiania śluzówki oraz zwiększenia ryzyka infekcji o podłożu bakteryjnym.

Dieta na nerwicę żołądka

Objawy nerwicy żołądka można łagodzić również poprzez dietę lekkostrawną. Powinno się unikać wysokokalorycznych, smażonych potraw i dań typu fast food. Szkodliwy jest także nadmiar słodyczy. Dobrze, gdy posiłki będą bogate są w błonnik, który pęczniejąc w żołądku, „wymiata” wszystkie zaległości i toksyny. Aby jednak błonnik spełniał swoją funkcję, należy pić dwa litry niegazowanej wody mineralnej dziennie. Leczenie będzie w pełni skuteczne wtedy, gdy porzuci się wszystkie używki, takie jak alkohol, kawa i czarna herbata, które działają drażniąco na żołądek. Palenie papierosów również nie jest wskazane.

Techniki relaksacyjne

Jeśli zauważysz u siebie objawy nerwicy żołądka, powinnaś zainteresować się różnego rodzaju technikami relaksacyjnymi. Od kilku lat rosnącą popularnością cieszą się kursy uczące uważności oraz metod panowania nad stresem. Dobre efekty obserwuje się również u osób regularnie uprawiających jogę oraz u tych praktykujących techniki oddechowe – wszystkie te metody mogą pomóc przy nerwicy żołądka. Warto zainteresować się również sportem i masażami, które odwrócą twoją uwagę choć na chwilę od różnych problemów.

Wrzody czy nerwica żołądka? Objawy

Objawy wrzodów i nerwicy żołądka bywają bardzo podobne, jednak są to zupełnie inne schorzenia. Wrzody są chorobą układu pokarmowego, której cechą charakterystyczną są ubytki w błonie śluzowej jelit bądź żołądka. Jej głównym objawem jest palący, silny ból brzucha, nudności, zgaga oraz problemy z przełykaniem. Nasilone symptomy odnotowuje się także, w tym przypadku, tuż po posiłku.

Źródła:

1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6327930/
2. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/131760/
3. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/5069078/
4. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/13135713/
5. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/13313828/
6. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/17539200/