Odchudzanie w ciąży i po porodzie – jak (i czy) schudnąć?

Odchudzanie po ciąży stanowi zmorę bardzo wielu świeżo upieczonych mam. Mordercze diety odchudzające w ciąży, wyczerpujące ćwiczenia, eksperymenty z podejrzanymi suplementami z czarnego rynku – to zaledwie ułamek sposobów stosowanych przez matki, owładnięte obsesją zrzucenia ciążowych krągłości. – Ekspresowy powrót do formy sprzed ciąży nie ma żadnego uzasadnienia, a wręcz jest niezdrowy – uważa dietetyczka, Magdalena Jarzynka-Jendrzejewska. Jaką zatem przyjąć strategię, czym kierować się na drodze do szczuplejszej sylwetki i od czego zacząć odchudzanie po ciąży?

Odchudzanie w ciąży – przykład idzie „z góry”

Zdaniem Magdaleny Jarzynki-Jendrzejewskiej znakiem naszych czasów staje się kult nienagannej, szczupłej sylwetki i obsesyjne dążenie do pięknego ciała. – Kobiety z szeroko pojętego show-biznesu – gwiazdy, aktorki, trenerki fitness, celebrytki – prześcigają się w tym, która szybciej wróci do formy i pokaże idealną figurę w spektakularnie krótkim czasie.

Powodem jest zapewne zawodowa presja, ale za ich sprawą też zwykłe śmiertelniczki stają w tym wyścigu, zaczynając od tego, która mniej przytyje w ciąży, kończąc na możliwie jak najszybszym odchudzaniem po porodzie – zauważa dietetyczka. W pułapkę pogoni za szczupłą sylwetką wpadła Victoria Beckham. Projektantka wyznała w jednym z wywiadów, że po urodzeniu córki cierpiała na obsesję odchudzania, trenowała 6 dni w tygodniu, a dążenie do doskonałości przysłoniło jej to, co powinno być najważniejsze, czyli radość z macierzyństwa.

Odchudzanie po ciąży – jak nie dać się zwariować?

Powrót do dawnej sylwetki wraz z odnalezieniem się w nowej sytuacji, jaką jest macierzyństwo to dla kobiety priorytetowe wyzwania. Część z matek podchodzi do tematu z rozwagą i dystansem, inne natomiast podejmują szaleńczą walkę o dawną, a w wielu przypadkach, nawet lepszą sylwetkę niż miały przed zajściem w ciążę.

Sposoby na odchudzanie po ciąży

Wiele wpisów dotyczących odchudzania po ciąży na forach internetowych jest wręcz instrukcją, jak podkręcić odchudzanie po ciąży za pomocą nielegalnych preparatów, bądź leków na bazie sibutraminy (pochodnej amfetaminy), które zmniejszają uczucie łaknienia, ale mają wiele skutków ubocznych. „Na początek proponowałabym ci słabszą dawkę. W opakowaniu jest 30 tabletek – 1 tabletka dziennie, nie więcej. Ja osobiście nie miałam skutków ubocznych, ale w ulotce jest napisane, że mogą wystąpić np. zaparcia, bezsenność, uczucie suchości w ustach lub kołatanie serca. To wszystko jest uzależnione od tego, jak organizm zareaguje na lek, ale przeważnie te wszystkie działania uboczne ustępują po paru dniach (mojej koleżance po 5 dniach wszystko przeszło). Jeśli masz nadciśnienie, to nie powinnaś brać tych tabletek, ponieważ u niektórych pacjentów powoduje wzrost ciśnienia” – instruuje użytkowniczka forum o nicku mama22.

Kiedy zacząć odchudzanie po porodzie?

Kobiety prześcigają się w polecaniu sobie tabletek i preparatów z niewiadomego źródła. Jedne sprowadzają je z Rosji, jeszcze inne podają adresy mailowe, na które można wysyłać masowe zamówienia. Zdaniem Magdaleny Jarzynki-Jendrzejewskiej świadomość matek, że igrając z własnym zdrowiem niewiele osiągną, jest coraz większa, ale wizja ekspresowego pozbycia się dodatkowych kilogramów mocno kusi. – Ze skrajnymi sposobami odchudzania spotykam się w pracy dietetyczki rzadko, ale zdarzają się kobiety, które chcą by ten proces był błyskawiczny i bez wysiłku. Bezkarne w odchudzaniu podejrzanymi preparatami czują się zazwyczaj kobiety, które nie karmią piersią i zdarza się im zażywanie suplementów diety, które mogą być groźne. Ale uważają, że to ich sprawa, a dziecku nie szkodzą, bo nie karmią – wyjaśnia dietetyczka i dodaje, że wiele mam sięga też po modne suplementy z kategorii „natychmiastowych cudów”, które mają sprawić, że masa ciała samoistnie spadnie. – W większości są to produkty bezpieczne, ale bez odpowiedniej diety i ruchu nie przyniosą oczekiwanych efektów. Eksperymentowanie z suplementami jest zatem czymś absurdalnym, z uwagi na nieuregulowaną gospodarkę hormonalną, która w ogromnej mierze odpowiada za utratę kilogramów w sposób zdrowy i zrównoważony – uświadamia specjalistka.

Ile się chudnie po porodzie?

Utrata masy ciała jest też sposobem na poprawienie wyglądu sylwetki, którą zmieniły ciąża i poród. O ile odchudzanie i obsesyjne dbanie o masę ciała w ciąży doczekało się niemedycznego terminu pregoreksja, o tyle odchudzanie po ciąży jest traktowane społecznie wręcz jak obowiązek każdej matki. – Zaobserwować można pewnego rodzaju „targowanie się” o to, kto zrzuci szybciej, więcej. Ma to nie tylko negatywny wpływ na psychikę kobiet, ale też nakręca społeczny ostracyzm. Te matki, które mają problem z nadmierną masą ciała, postrzegane są stereotypowo. Uznaje się je za leniwe, niepotrafiące zabrać się za siebie, nieudolne w swoich staraniach na rzecz utraty kilogramów – mówi dietetyczka Magdalena Jarzynka-Jendrzejewska.

W czasie samego porodu można stracić nawet do 12 kg, a przez kolejne dni, wraz z wydalaniem przez organizm zgromadzonych płynów, będzie ich dalej ubywało. Tyle w teorii, która ma się nijak do rzeczywistości wielu matek, czego można dowiedzieć się z wpisów na forach internetowych. „Nie chudnę, a nasłuchałam się, że karmienie piersią to super, bo waga leci, że ho ho”, „W pierwszej ciąży przytyłam 25 kg, 4 miesiące po porodzie, jak karmiłam. Waga nawet nie drgnęła od momentu wyjścia ze szpitala” – piszą rozczarowane internautki.

Czy zatem słuszne jest twierdzenie, że poród i karmienie piersią to gwarancja powrotu do dawnej albo i lepszej figury? Specjalistka ds. żywienia podkreśla, że w trakcie karmienia wzrasta zapotrzebowanie organizmu na kalorie. – To, co przed zajściem w ciążę dla kobiety stanowiło normę kaloryczną, ulega teraz zwiększaniu z uwagi na produkcję pokarmu. Wydatek energetyczny związany z laktacją to ok. 500 dodatkowych kilokalorii, dlatego kobiety powinny chudnąć w trakcie karmienia – wyjaśnia dietetyczka i dodaje, że często panie nie chudną przez własne, niekiedy nieświadome błędy żywieniowe. – Karmienie powoduje zwiększone łaknienie i zwyczajnie kobieta je więcej. Nie zawsze więcej oznacza zdrowiej i lepiej. Jeśli podstawą diety mamy karmiącej są słodycze i co za tym idzie nadmiar kcal, to masa ciała nie będzie spadać, mimo karmienia piersią – tłumaczy specjalistka. Obok błędów żywieniowych, o spadku kilogramów będzie decydować jeszcze stan zdrowia. – Jeśli matka odżywia się racjonalnie i zdrowo, a mimo to kilogramy nie spadają, to obowiązkowo trzeba przyjrzeć się, czy podłożem niepowodzeń nie są zdrowotne problemy organizmu. Kobiety często zapominają o tym, że zaburzenia hormonalne, choroby sprzed ciąży, np. związane z tarczycą, przyjmowane leki, mogą w jakimś stopniu spowalniać proces chudnięcia lub go nawet wykluczać na jakiś czas – podkreśla dietetyczka i dodaje, że organizm po ciąży i porodzie będzie jeszcze długo wracał do prawidłowego funkcjonowania, zatem potrzeba mu czasu na regenerację.

Kiedy rozpocząć odchudzanie po ciąży

Magdalena Jarzynka-Jendrzejewska uznaje połóg za swego rodzaju okres ochronny, w którym kobieta ma czas, by wrócić do swojej masy ciała sprzed ciąży. Trzeba mieć jednak świadomość, że u każdej kobiety ten okres może być różny. – Połóg tylko z założenia trwa 6-8 tygodni. Są kobiety, które będą czuły się dobrze już po 6 tygodniach, ale są też takie, którym powrót do dobrego samopoczucia zajmie 8 a nawet 10 tygodni. Ten czas ma tu kluczowe znaczenie, bo decyduje o tym, kiedy mama jest gotowa zająć się sobą, podjąć się ćwiczeń czy diety. Ekspresowy powrót do formy nie ma żadnego uzasadnienia, jest on wręcz niezdrowy, szczególnie po cesarskim cięciu, które jest operacją i należy się po niej rekonwalescencja, jak po każdym medycznym zabiegu. Trudny poród siłami natury też stanowi powód, aby najpierw odpocząć, a dopiero w dalszej kolejności zająć się powrotem do wymarzonej figury – zapewnia dietetyczka.

W zmaganiach z kilogramami kobiety mają wielu sprzymierzeńców. Lekarze, dietetycy, trenerzy w bezpieczny sposób przeprowadzą przez proces racjonalnego odchudzania, które oprócz utraty kilogramów zapewni dobre zdrowie i samopoczucie.  Każda z mam musi opracować swój własny rytm odchudzania, nie zapominając, że dobre nawyki żywieniowe połączone z uprawianiem sportu stanowią najzdrowszy sposób redukcji masy ciała bez efektu jo-jo. Jak zacząć? Magdalena Jarzynka-Jendrzejewska sugeruje by odchudzanie po ciąży rozpocząć przede wszystkim od wizyty u specjalisty: – Warto przed decyzją o odchudzaniu udać się do lekarza rodzinnego, ginekologa i zrobić podstawowe badania. Będą one potrzebne, by w dalszej kolejności dietetyk, ekspert żywieniowy mógł opracować dietę, która pomoże kobiecie pozbyć się kilogramów w sposób bezpieczny i mądry – zachęca. Pamiętając o tych wskazaniach odchudzanie nie będzie obsesją, a zaplanowanym działaniem z gwarancją satysfakcji i sukcesu.

Magdalena Jarzynka-Jendrzejewska – specjalista ds. żywienia człowieka, współwłaścicielka istniejącej od ponad 11 lat poradni żywieniowej Dietosfera, www.dietosfera.pl, współautorka książek o tematyce żywieniowej – „Dieta albo cud. Test 42 diet.”, ,,Dziennik diety. Szczuplej dzień po dniu.”, „Dieta w ciąży. Zdrowe przepisy na 9 miesięcy”, „Żywienie dziecka w pierwszym roku życia”, a także mama 2 dzieci – 4-letniej dziewczynki i 10-miesięcznego chłopca.