Odczyn Coombsa – czym jest i jak interpretować wyniki?
Badania immunologiczne związane z oznaczaniem przeciwciał są kluczowe w diagnostyce hematologicznej- zwłaszcza w okresie ciąży oraz u pacjentów, którzy muszą otrzymać transfuzje krwi lub cierpią z powodu niewyjaśnionych niedokrwistości. Jednym z nich jest bezpośredni i pośredni test antyglobulinowy, nazywany też odczynem Coombsa. Co to jest odczyn Coombsa i w jakich sytuacjach się go oznacza?
Odczyn Coombsa – co to jest?
Odczyn Coombsa (test antyglobulinowy) to badanie zaliczane do testów serologicznych, które zajmują się oznaczaniem specyficznych przeciwciał we krwi pacjenta. Obecność przeciwciał odpornościowych skierowanych przeciwko konkretnym antygenom ( na przykład krwinkom określonej grupy krwi) ma znaczenie w przypadku schorzeń autoimmunologicznych, chorób układu limfatycznego, jak również w okresie ciąży.
Wyróżnia się dwa podtypy badania:
- pośredni odczyn Coombsa (pośredni test antyglobulinowy)- pozwala oznaczyć przeciwciała w surowicy pacjenta
- bezpośredni odczyn Coombsa (bezpośredni test antyglobulinowy)- służy do wykrywania przeciwciał już związanych z krwinkami czerwonymi pacjenta.
Odczyn Coombsa – kiedy badać?
Badanie odczynu Coombsa wykonywane jest w okresie ciąży – jest to najpopularniejsze zastosowanie testu, ale wbrew pozorom niejedyne. Wynik testu antyglobulinowego jest równie ważny przed planowanym przetoczeniem krwi ( obecność przeciwciał we krwi biorcy może prowadzić do groźnych powikłań transfuzji), a także w diagnostyce niedokrwistości hemolitycznych. Niedokrwistości hemolityczne wynikają między innymi z wiązania krwinek czerwonych przez specyficzne przeciwciała skierowane przeciwko nim , a następnie ich niszczenia. Badanie odczynu Coombsa pozwala zidentyfikować te przeciwciała. Bezpośredni odczyn Coombsa wykonywany jest również przy podejrzeniu choroby hemolitycznej (wynikającej z nieleczonego konfliktu serologicznego) u noworodka.
Odczyn Coombsa- wyniki
Odczyn Coombsa ujemny świadczy o braku obecności specyficznych przeciwciał i nie wymaga dalszych interwencji medycznych. W przypadku stwierdzenia dodatniego odczynu Coombsa konieczna jest szczegółowa ocena innych parametrów układu immunologicznego oraz podjęcie dalszych decyzji terapeutycznych – w tym celu należy skontaktować się z lekarzem zlecającym badanie.
Odczyn Coombsa w ciąży
Pośredni odczyn Coombsa – pośredni test antyglobulinowy wykonywany jest obowiązkowo w pierwszym trymestrze ciąży, wraz z oznaczeniem grupy krwi przyszłej mamy. Sprawdzane są głównie przeciwciała anty-RhD oraz inne przeciwciała odpornościowe, mogące mieć znacznie w patologii ciąży. Wczesne wykrycie przeciwciał może zapobiec wystąpieniu konfliktu serologicznego i jego następstw dla płodu- sytuacji, w której organizm matczyny produkuje przeciwciała atakujące komórki dziecka. Znając wynik badania odczynu Coombsa można wzdrożyć wczesne interwencje zapobiegające następstwom chorobowym u dziecka- kobiecie ciężarnej podawane są immunoglobuliny hamujące niepożądaną reakcję immunologiczną. Pośredni test antyglobulinowy powinien być wykonany powtórnie pomiędzy 21.–26. tygodniem oraz pomiędzy 27.–32. tygodniem ciąży.
Bibliografia:
- 1.https://www.pum.edu.pl/__data/assets/file/0003/77493/Konspekty-immunologia.pdf data dostępu 24.02.2020 r.
- Baczyńska-Strzecha M., Kalinka J. Profilaktyka śródciążowa i okołoporodowa konfliktu serologicznego Ginekologia i Perinatologia Praktyczna 2018 tom 3, nr 2, strony 64–69
- Brojer E., Wielgoś M.: Profilaktyka i postępowanie w przypadku konfliktu serologicznego w zakresie antygenu RhD i konfliktu płytkowego. Med. Prakt. Ginekol. Położ., 2016; 1 (101): 103–106.
Podoba Ci się ten artykuł?
Polecamy
„Chcieliśmy pokazać, że proszenie o pomoc jest męskie”. Telefon Zaufania dla Mężczyzn pomógł już prawie 1000 razy
Róża Hajkuś: „Dzieci najbardziej boją się nie bólu, ale tego, co się dzieje znienacka”
Dominika Wojtych: „Modliłam się, żeby był to chłoniak, a nie rak”
Psycholożka do rodziców nastolatków: „Czasem nowa jakość w relacji z dzieckiem może się zacząć od jednego prostego pytania”
się ten artykuł?
