Odmiedniczkowe zapalenie nerek – objawy, przebieg oraz leczenie

Zwykła infekcja układu moczowego, gdy zostanie przeoczona, może doprowadzić do choroby nerek zwanej odmiedniczkowym zapaleniem nerek. Objawy sugerujące proces chorobowy obejmują ból w okolicy lędźwiowej, gorączkę oraz dyskomfort podczas oddawania moczu. Ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek to najczęstsza postać kliniczna choroby.

Zdarza się, że zignorowane zakażenia lub próby leczenia domowego doprowadzają do poważnych w skutkach powikłań, szczególnie w przypadku odmiedniczkowego zapalenia nerek u dzieci. Po zaobserwowaniu niepokojących objawów niezwykle ważna jest szybka interwencja i niezwłoczne zgłoszenie się do lekarza, co pozwoli w krótkim czasie wyleczyć odmiedniczkowe zapalenie nerek.

Odmiedniczkowe zapalenie nerek – co to jest?

Choroba dotykająca nerki, spowodowana przez czynnik infekcyjny to odmiedniczkowe zapalenie nerek. Najczęstszą przyczyną jest bakteria bytująca w przewodzie pokarmowym – Escherichia coli. Przyczyna leży często w wadach układu moczowego, częstych infekcjach układu moczowego i nieprawidłowej higienie intymnej. Zachorowanie zazwyczaj poprzedza zakażenie dolnej części układu moczowego, które drogą wstępującą dostaje się moczowodami do nerek. Do odmiedniczkowego zapalenia nerek predysponuje mała ilość przyjmowanych płynów, a także kamica nerkowa.

W medycynie rozróżnia się dwie postaci kliniczne tej choroby – ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek oraz przewlekłe odmiedniczkowe zapalenie nerek, o zróżnicowanym przebiegu. Przewlekłe zapalenie nerek może być powikłaniem ostrych zapaleń, kiedy to powstające w nerce blizny zmieniają jej strukturę i funkcjonowanie.

Odmiedniczkowe zapalenie nerek u dzieci może być skutkiem refluksu pęcherzowo-moczowodowego, czyli przepływu moczu w odwrotnym kierunku niż do ujścia cewki moczowej, co sprzyja migracji bakterii w górę układu moczowego i zakażeniu.

Lekarz, diagnozując choroby nerek, oznacza specjalnym kodem poszczególne schorzenia, w tym także odmiedniczkowe zapalenie nerek. Icd 10, czyli Międzynarodowa Statystyczna Klasyfikacja Chorób i Problemów Zdrowotnych, która jest szeroko stosowana w medycynie, umieszcza je w grupie cewkowo-śródmiąższowych zapaleń nerek na pozycjach N10–N12.

Ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek – objawy

Przebieg choroby jest bardzo zróżnicowany – objawy mogą być miernie nasilone, zwykle jednak są na tyle dokuczliwe, że zmuszają pacjenta do wizyty u lekarza. Najcięższą postacią zapalenia odmiedniczkowego nerek jest urosepsa, czyli dostanie się bakterii do krwi.

Ostre zapalenie nerek to najczęstsza postać kliniczna tej choroby, objawy pojawiają się nagle i w krótkim czasie się nasilają. Przewlekłe odmiedniczkowe zapalenie nerek częściej zostaje przeoczone przez osobę chorą, gdyż długo przebiega bezobjawowo, a o procesie zapalnym pacjent dowiaduje się dopiero w momencie dołączenia się symptomów niewydolności nerek.

Do objawów odmiedniczkowego zapalenia nerek zalicza się:

• objawy zapalenia pęcherza moczowego – trudności w oddawaniu moczu, pieczenie w kroczu, oddawanie moczu małymi porcjami, częste wizyty w toalecie, zaczerwienienie w okolicy cewki, parcie na mocz,
• ból w okolicy lędźwiowej,
• złe samopoczucie,
• gorączka,
• nudności, wymioty,
• ból przy wstrząsaniu pięścią u dołu pleców, zwykle jednostronny,
• tkliwość w podbrzuszu.

Odmiedniczkowe zapalenie nerek u niemowlaka objawia się niespecyficznie. Można u niego zaobserwować niepokój, zmiany w zachowaniu, płaczliwość, problemy ze snem, osłabiony apetyt, prężenia. Gorączka nie musi być obecna, natomiast często obserwuje się żółtaczkę.

Odmiedniczkowe zapalenie nerek – leczenie

Przed rozpoczęciem leczenia należy wykonać badanie ogólne moczu wraz z posiewem, by określić gatunek bakterii oraz jej wrażliwość na antybiotyki. Na podstawie tego badania wybiera się najbardziej odpowiedni lek dla odmiedniczkowego zapalenia nerek.

Antybiotyk doustny stosuje się przez 10–14 dni. Jeśli w trakcie terapii dojdzie do pogorszenia stanu chorego, gdy dołączą się uporczywe nudności i wymioty lub gdy od początku choroby pacjent znajduje się w stanie ciężkim albo ostre zapalenie nerek występuje po raz kolejny, może być konieczna wizyta w szpitalu oraz leczenie dożylne.

Antybiotykoterapia pełni kluczową rolę w zapaleniu odmiedniczkowym nerek, dieta ma dodatkowe, wspomagające znaczenie. Produkty moczopędne takie jak żurawina, natka pietruszki, pokrzywa, czarny bez, skrzyp polny mogą pomóc w dochodzeniu do zdrowia. Dodatkowo warto zastosować dietę lekkokstrawną.

Zwykła infekcja układu moczowego leczona niestandardowo może doprowadzić do poważnych chorób, której przykładem jest odmiedniczkowe zapalenie nerek. Leczenie domowe jest więc złym pomysłem już na wczesnym etapie, gdyż może skończyć się poważnymi w skutkach powikłaniami – ropniem czy też dostaniem się bakterii do krwi, a nawet sepsą.

Ostre odmiedniczkowe zapalenie nerek u dzieci wymaga zazwyczaj hospitalizacji i dożylnego podania antybiotyku, gdyż powikłania są o wiele poważniejsze niż u dorosłych – nieleczone zapalenia mogą prowadzić w krótszym czasie do utraty funkcji nerek.