Otolaryngologia – co leczy otolaryngolog, kiedy wybrać się do tego specjalisty

Otolaryngologia jest szeroką dziedziną medycyny, którą często niesłusznie postrzegamy jako leczenie problemów z zatokami, chorób uszu czy nieprawidłowej mowy u dzieci. Tymczasem otolaryngolog może nam pomóc wyleczyć również schorzenia wiązadeł głosowych, krtani czy górnych dróg oddechowych. Sprawdź, kiedy warto wybrać się do otolaryngologa, czym zajmuje się otolaryngologia, jak przebiega wizyta u lekarza oraz czy wizyty u otolaryngologa refunduje NFZ.

Czym zajmuje się otolaryngologia?

Otolaryngologia, a właściwie otorynolaryngologia, jest dziedziną w medycynie, która zajmuje się diagnozowaniem i leczeniem schorzeń narządów w obrębie głowy i szyi, a jest to m.in. gardło, krtań, nos, uszy, język, zatoki przynosowe, przełyk, dolne drogi oddechowe. Swoją dość skomplikowaną nazwę wzięła od narządów, które znajdują się w obszarze jej zainteresowania z greki: otos (uszy), laryngos (krtań), rynos (nos), pharyngos (gardło).

Otolaryngologia ma kilka specjalności, do których zalicza się:

• foniatria — związana z problemami funkcjonowania wiązadeł głosowych,
• audiologia — skupia się na prawidłowym funkcjonowaniu i zaburzeniach zmysłu słuchu,
• otologia — dotyczy chorób uszu,
• chirurgia podstawy czaszki — leczy schorzenia tkanek zewnątrzczaszkowych, krtani, zatok przynosowych, guzy w pobliżu opon mózgowych, naczyń krwionośnych, przysadki i nerwów czaszkowych,
• rynologia — diagnozuje i leczy choroby nosa i zatok przynosowych,
• endoskopia laryngologiczna — diagnozuje górne drogi oddechowe,
• mikrolaryngoskopia — monitoruje i diagnozuje kondycję krtani i gardła dolnego,
• onkologia laryngologiczna — związana z nowotworami narządów w obrębie głowy i szyi,
• otolaryngologia dziecięca — zajmuje się leczeniem uszu, nosa, krtani i gardła u dzieci.

Kiedy zgłosić się do otolaryngologa?

Istnieje szereg objawów, które powinny skłonić do wizyty w poradni otolaryngologicznej. Do głównych symptomów można zaliczyć m.in.:

• zatkane uszy,
• przewlekły katar,
• częste krwotoki z nosa,
• zaburzenia równowagi,
• zawroty głowy,
• nagłą głuchotę,
• chrapanie,
• uporczywe szumy uszne,
• długotrwałą chrypkę,
• problemy z przełykaniem,
• ból w uszach,
• niepokojącą wydzielinę z uszu lub nosa,
• oddychanie jedynie przez usta,
• zaburzenia węchu i smaku.

Każdy z tych objawów może być sygnałem, że funkcjonowanie organizmu nie jest prawidłowe, rozwija się jakaś choroba i konieczna jest konsultacja ze specjalistą, który zdiagnozuje przyczynę.

Jakimi schorzeniami zajmuje się otolaryngologia?

W zakresie diagnostyki i leczenia otolaryngologii znajduje się szereg chorób, wśród których należy wymienić m.in.:

• anginę ropną,
• niedosłuch,
• zapalenie ucha, gardła lub krtani,
• zapalenie zatok,
• zespół Sjögrena,
• choroba Meniere’a,
• zapalenie ucha wewnętrznego lub zewnętrznego,
• urazy nosa, w tym także złamania,
• bezdech senny,
• nowotwory głowy i szyi,
• przerośnięte migdałki podniebienne,
• ostoskleroza,
• polipy nosa i krtani.

Jak wygląda wizyta u otolaryngologa?

Na wizytę u otolaryngologa można umówić się prywatnie, wówczas jest ona płatna, lub na Narodowy Fundusz Zdrowia. W tym drugim przypadku niezbędne jest skierowanie od lekarza rodzinnego i zazwyczaj wiąże się z dłuższym oczekiwaniem.

Konsultacja ze specjalistą rozpoczyna się od wywiadu i poznania objawów, z którymi boryka się pacjent. Następnie na podstawie zdobytych informacji laryngolog przechodzi do badania przedmiotowego. Jest ono uzależnione od objawów, na które skarży się pacjent.

Badania, jakie przeprowadza otolaryngolog to:

• laryngoskopia,
• rynoskopia,
• otoskopia,
• badanie równowagi,
• badanie słuchu,
• testy smakowe,
• testy węchowe.

Do badania służą laryngologowi takie narzędzia jak otoskop, endoskop, bronchoskop, czy też mikroskop. W celach diagnostycznych otolaryngolog może zlecić także prześwietlenie lub tomografię komputerową konkretnego obszaru. Jeśli po wykonaniu zleconych badań, nadal nie ma pewności co do diagnozy, wykonywane jest wówczas badanie endoskopowe lub punkcja zatok.

Bibliografia:

1. Probst R., Grevest G., Heinrich i., Otolaryngologia, wyd. Edra Urban & Partner, Wrocław 2019.
2. Dżaman K., Współczesne metody badania węchu i smaku, Otorynolaryngologia 2008, 7(4): 173-177.
3. Szyfter W. (red.), Nowotwory w otorynolaryngologii, Termedia Wydawnictwa Medyczne, Poznań 2015.