Pankreatyna – co to jest i jak działa? Kto może a kto powinien stosować pankreatynę?

Pankreatyna to składający się ze świńskich enzymów trzustkowych wyciąg, który stosowany jest, by poprawić działanie przewodu pokarmowego. Pomaga pokonać zaparcia, wzdęcia czy niestrawność. Kto powinien sięgać po pankreatynę i jak ją stosować?

Pankreatyna – co to takiego? 

Pankreatyna jest kompleksem, w skład którego wchodzą enzymy trzustkowe należące do świń, takie jak: 

• amylaza,  
• proteaza, 
• lipaza.  

Wyciąg ten ma zastąpić enzymy trzustkowe człowieka i pomóc w leczeniu różnego rodzaju dolegliwości trawiennych. W trakcie trawienia człowiek wytwarza enzymy w różnych częściach swojego organizmu. Enzymy te rozkładają związki złożone na prostsze, które później przenikają do krwi. 

Amylaza, która wytwarzana jest w ustach, jest odpowiedzialna za trawienie węglowodanów, z kolei wytwarzana w żołądku pepsyna umożliwia rozłożenie znacznej części białek. W żołądku wytwarzana jest również lipaza, która sprzyja trawieniu tłuszczów zemulgowanych, których źródłem są m.in. mleko czy jajka. 

Pankreatyna aktywuje się w jelicie cienkim. Świńskie enzymy nie są całkowicie wchłaniane przez organizm. Po ich trawieniu są wydalane wraz z kałem. 

Jak działa pankreatyna? 

Pankreatyna stosowana jest u osób z zaburzeniami trawienia, do których dochodzi na skutek wydzielania przez organizm zbyt małej ilości enzymów trzustkowych. Kompleks świńskich/wieprzowych enzymów ma pomóc w ich uzupełnieniu, a niekiedy zastępować ludzkie. To sprawia, że poprawia się praca układu trawiennego, do tego lepiej wchłaniają się tłuszcze, białka i skrobia.  

Pankreatyna ma jeszcze jedną zaletę – zapobiega zaparciom, wzdęciom i niestrawności. Wypróżnienia są bardziej komfortowe i regularne.  

Trzeba mieć na uwadze, że przyjmowanie pankreatyny to nie tylko poprawia przemiany materii, ale i zwiększony apetyt. Dlatego może nastąpić zwiększenie masy ciała, szczególnie u osób z niedowagą.

Kto powinien stosować pankreatynę? 

Po pankreatynę powinny sięgać osoby, u których zdiagnozowano: 

• ostre zapalenie trzustki, 
• zapalenie trzustki,  
• nowotwór trzustki,  
• zwłóknienie torbielowate,  
• zespół Schwachmana i Diamonda (jest to rzadko występująca choroba genetyczna będąca wrodzoną lipomatozą trzustki).  

Różnego rodzaju problemy z trawieniem tłuszczów, białek czy węglowodanów, wielokrotnie pojawiają się u osób, którym usunięto trzustkę bądź żołądek. W takich przypadkach lekarze prowadzący zazwyczaj również zobowiązują pacjentów do przyjmowania pankreatyny. Jest ona również wskazana osobom mającym zwężony przewód trzustkowy.

Kto nie powinien stosować pankreatyny i jakie skutki uboczne może wywoływać jej przyjmowanie? 

Po pankreatynę nie powinny sięgać osoby, które mają nadwrażliwość na białko wieprzowe.  

Stosowanie pankreatyny może spowodować: 

• nudności,  
• wzdęcia,  
• wymioty,  
• świąd,  
• pokrzywkę 
• zwężenie odcinka krętniczo-kątniczego. 

Jak dawkować pankreatynę?   

To ile pacjent ma przyjmować pankreatyny, jest ustalane indywidualnie przez lekarza. Nigdy nie wolno jej stosować samodzielnie na własną rękę, ponieważ może ona zaszkodzić, a nawet być zagrożeniem dla zdrowia i życia.  

Specjaliści podkreślają, że nie należy przekraczać dziennej dawki pankreatyny wynoszącej 10 000 jednostek/kg masy ciała, chyba że lekarz zadecyduje inaczej (może tak się zdarzyć np. w przypadku całkowitej niewydolności zewnątrzwydzielniczej trzustki).  

Z reguły świńskie enzymy pacjenci przyjmują kilka razy w ciągu doby, najczęściej od 1 do 4 kapsułek na dobę podczas spożywania posiłków. Jest też opcja przyjmowania pankreatyny jako zawiesiny (otwartą kapsułkę miesza się z wodą). Enzymów świńskich nie powinno się jednak łączyć z owocowymi bądź warzywnymi sokami. 

Producenci pankreatyny sugerują na opakowaniach, jaką dawkę preparatu warto przyjmować, jednak zawsze powinna być ona ustalona wspólnie z lekarzem. Specjalista dostosuje ilość świńskich enzymów do stanu zdrowia i stopnia dysfunkcji trzustki. Wówczas możliwe będzie wyeliminowanie objawów z tym związanych m.in. bólu brzucha, wzdęć, tłuszczowych stolców czy dyskomfortu jelitowego.

Pankreatyna – cena 

Pankreatyna to produkt ogólnie dostępny. Świńskie enzymy trawienne można kupić jako suplementy diety i jako środki farmaceutyczne. Dostępne są w sklepach zielarskich, w aptekach oraz sklepach ze zdrową żywnością. Koszt preparatów, które je zawierają, zależy od ilości substancji czynnej, marki oraz wielkości opakowania. Ich cena waha się zazwyczaj od 20 do 60 zł.

Źródła: 

1. https://www.medicover.pl/leki/kreon/ [dostęp: 6.02.2023 r. ]
2. M. Lipiński, G. Rydzewska, Zasady postępowania u pacjentów
   z przewlekłym zapaleniem trzustki i niewydolnością
   zewnątrzwydzielniczą trzustki w praktyce lekarza POZ, Gastroenterologia w POZ 3/2018 [dostęp: 29.03.2023 r.]