Perfekcjonizm. Czy da się go przezwyciężyć? Wyjaśnia psycholożka

Nie tolerujesz błędów i ustawiasz sobie wysoko poprzeczkę. Wszystko co robisz, starasz się wykonać idealnie a i tak często nie jesteś zadowolona na sto procent z efektów. Prawdopodobnie cierpisz na perfekcjonizm. Skąd bierze się potrzeba bycia idealną i jak ją przezwyciężyć? Wyjaśnia Anna Cyklińska, psycholożka prowadząca na Instagramie profil „Psychoedu”.
Przyczyny perfekcjonizmu
Perfekcjonizm może utrudniać życie. Wszystko robi się dłużej i rzadko kiedy jest się zadowoloną z własnej pracy. Czasem brakuje czasu, innym razem coś jeszcze trzeba poprawić. Ty robisz jedną rzecz idealnie, ktoś inny zrobi w tym samym czasie trzy rzeczy. Jakie są przyczyny tego, że wszystko zawsze staramy się robić na sto procent?
Perfekcjonizm może przejawiać się w różnych dziedzinach życia. Zazwyczaj podbudowany jest lękiem – przed niespełnieniem oczekiwań, obniżeniem samooceny, przed zawiedzeniem siebie lub rodziny. Ten lęk jest motorem napędowym kształtowania się i utrzymywania zniekształconych myśli i przekonań
– wyjaśnia psycholożka Anna Cyklińska.
Czy perfekcjonizm można wyleczyć?
Zastanawiasz się, czy problem perfekcjonizmu można przepracować? Tak, i jest na to kilka sposobów. Jak podaje psycholożka, pierwszą rzeczą, od jakiej najlepiej jest zacząć, jest wzbudzenie w sobie wątpliwości.
Gdy na zajęciach szkoły psychoterapii omawialiśmy zaburzenia lękowe, dowiedziałam się od wykładowczyni, że naszym zadaniem w terapii jest wzbudzenie wątpliwości.
Czy na pewno takie myślenie jest racjonalne? Czy cokolwiek na świecie może być perfekcyjne? Jakie są korzyści z wykonywania zadań na 100 proc.? Jak długo utrzymuje się poczucie satysfakcji?
– wyjaśnia Cyklińska.
Ponadto dobrze jest zastanowić się nad tym, co w trakcie danej czynności przynosi nam najwięcej zadowolenia: sukces skończonej pracy czy sam proces tworzenia jej.
Badania z dziedziny psychologii pozytywnej, m.in. Martina Seligmana, wyraźnie pokazują – szczęście z osiągniętego sukcesu, wykonanego zadania, czy nawet wygranej na loterii, nie trwa długo. Za to czerpanie przyjemności z procesu, regularna gratyfikacja i wyrażanie wdzięczności bezpośrednio wpływają na nasz dobrostan psychiczny
– tłumaczy.
Ćwiczenia na przezwyciężanie perfekcjonizmu
Psycholożka w swoim wpisie podaje kilka pomysłów na przezwyciężanie perfekcjonizmu. Wszystkie wymienione ćwiczenia zostały opracowane przez psychoterapeutę Davida Burnsa.
Sposoby na przezwyciężanie perfekcjonizmu
- Zrób listę zalet i wad perfekcjonizmu.
- Testuj swoje założenia na temat perfekcjonizmu na podstawie listy wad i zalet.
- Zrób eksperyment – wybierz jakąś czynność i wykonaj ją na 80, 60 lub 40 proc. Zastanów się, na ile była zajmująca i jak wyglądała twoja produktywność.
- Zastanów się, czy kiedykolwiek wykonałeś coś doskonale, czego nie dało się poprawić?
- Obserwuj otoczenie – czy wszystko jest doskonałe? Co można byłoby poprawić?
- Przyjrzyj się fundamentom perfekcjonizmu – uczuciom strachu i lęku. Co za nimi stoi?
- Dostrzegaj zniekształcenia poznawcze w swoich myślach. Czy myślisz zero-jedynkowo, a może przewidujesz przyszłość?
- Zacznij skupiać się na procesie, nie na wyniku. Czerp z niego przyjemność
– wymienia Cyklińska.
Ekspertka dodaje także dwie rady dla perfekcjonistów od siebie.
Z mojej strony jeszcze dwie rady:
- Jak rapował Łona – „bądź uprzejmy mieć wątpliwość”
- Czerp przyjemność i satysfakcję z procesu i stawianych małych kroków
– pisze specjalistka.
I pamiętaj, by być dla siebie wyrozumiałą!
Pychoedu, czyli Anna Cyklińska
„Psychoedu” to profil na Instagramie prowadzony przez Annę Cyklińską, psycholożkę w trakcie Szkoły Psychoterapii w nurcie CBT. Jak sama wyjaśnia, jej konto ma funkcję psychoedukacyjną. Obecnie śledzi je ponad 12 tys. osób.
Rozwińsię ten artykuł?