Plecy okrągłe – przyczyny kifozy oraz ćwiczenia

Plecy okrągłe to pogłębiona kifoza piersiowa, w przebiegu której wygięcie kręgosłupa jest nadmierne. Zaokrąglone plecy u dzieci zazwyczaj są konsekwencją nieprawidłowej postawy siedzącej lub stojącej lub wad wrodzonych kręgosłupa. Natomiast u dorosłych nadmierna kifoza wynika z utrwalenia wad postawy w wieku dziecięcym lub występuje jako powikłanie niektórych schorzeń. Garbate plecy można skorygować wykonując odpowiednie ćwiczenia na zaokrąglone plecy, niekiedy konieczny może być zabieg operacyjny.

Pogłębiona kifoza piersiowa – co to jest?

Kręgosłup zbudowany jest z 33 kręgów, tworzących odcinki: szyjny, piersiowy, lędźwiowy, krzyżowy oraz ogonowy. Kręgosłup nie stanowi idealnie prostej struktury, posiada natomiast cztery łukowate wygięcia. Dwa z nich to tzw. lordozy, czyli krzywizny wygięte w kierunku przednim i taki charakter ma lordoza szyjna oraz lędźwiowa. Dwa kolejne to wygięcia w kierunku tylnym, czyli kifoza piersiowa oraz kifoza krzyżowa. Taka specyficzna budowa kręgosłupa umożliwia amortyzowanie wstrząsów i przeciążeń.

Prawidłowa kifoza piersiowa obejmuje łuk w zakresie 20 – 40 stopni. W przypadku kifozy mniejszej niż 20 stopni mówimy o spłyceniu kifozy piersiowej i ta nieprawidłowość określana jest jako plecy płaskie. Z kolei kifoza piersiowa przekraczająca 40 stopni to pogłębiona kifoza piersiowa, czyli plecy okrągłe.

Jak rozpoznać plecy okrągłe? Cechy charakterystyczne tej wady postawy to przede wszystkim wysunięcie do przodu barków oraz głowy, czemu może towarzyszyć rozsunięcie i odstawanie łopatek. Ponadto pojawić może się spłaszczenie klatki piersiowej, a także osłabienie i nadmierne rozciągnięcie mięśni powierzchniowych i głębokich grzbietu.

Przyczyny okrągłych pleców

Jedną z przyczyn pogłębionej kifozy piersiowej może być wrodzona wada kręgosłupa. Wówczas zaobserwować można zaokrąglone plecy u niemowlaka. Częstym czynnikiem sprzyjającym powstaniu pleców okrągłych jest wada postawy. Mowa przede wszystkim o garbieniu się w pozycji stojącej lub siedzącej – plecy są bardziej zaokrąglone, głowa i barki wysuwają się do przodu. Długotrwałe przebywanie w takiej pozycji przyczynia się do stałego utrwalenia wady budowy kręgosłupa. To właśnie wady postawy oraz wady wrodzone kręgosłupa odpowiadają za okrągłe plecy u dzieci.

U osób dorosłych do pogłębienia kifozy piersiowej może dojść w efekcie współwystępowania niektórych schorzeń przewlekłych. Najczęściej dotyczy to następujących chorób:

• obniżenie napięcia mięśniowego,
• przepuklina oponowo – rdzeniowa,
• gruźlica,
• krzywica,
• zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa,
• urazy kręgosłupa.

Okrągłe plecy – jak leczyć?

Istnieje kilka sposobów na skorygowanie wady postawy. Ogromne znaczenie mają ćwiczenia na garbate plecy, korygujące hiperkifozę piersiową. Ponadto zaleca się wykonywanie zabiegów rehabilitacyjnych, takich jak kinezyterapia, fizykoterapia, terapia manualna czy kinesiotaping. Zazwyczaj wystarczy takie leczenie zachowawcze, ale niekiedy konieczne jest wykonanie zabiegu operacyjnego, mającego na celu skorygowanie dużego kąta skrzywienia kręgosłupa.

Ćwiczenia na okrągłe plecy

Pogłębioną kifozę piersiową można złagodzić wykonując odpowiednie ćwiczenia korekcyjna. Jest to szczególnie ważne, gdy zostaną rozpoznane okrągłe plecy u dziecka – wówczas możliwe jest skuteczne skorygowanie postawy. Jaki jest najlepszy zestaw ćwiczeń? Plecy okrągłe można korygować przy pomocy takich ćwiczeń na zaokrąglone plecy jak:

• koci grzbiet;
• w leżeniu przodem należy podłożyć zwinięty w rulon ręcznik pod pępkiem, a wyprostowane ręce trzymać przed sobą; należy unieść głowę i tułów nieco nad podłogę i utrzymywać taką pozycję przez 5 sekund, po czym powrócić do pozycji wyjściowej;
• w leżeniu na plecach należy wykonać wznos ramion przodem w górę, po czym opuszczenie ramion przodem w dół.

Pas do prostowania pleców

Jedną z metod korygowania wad postawy i utrzymania odpowiedniego położenia kręgosłupa są szelki ortopedyczne na plecy. Taki specjalistyczny korektor postawy może być stosowany zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. Jak założyć pajączka na plecy? Takie szelki zakładane są tak jak plecak, przy czym plecy nie doświadczają żadnego przeciążenia. Szelki powinny być napięte do tego momentu, aby utrzymywać plecy w anatomicznym położeniu, nie powinny natomiast generować dyskomfortu. Zazwyczaj pajączek wyposażony jest urządzenie emitujące sygnał dźwiękowy lub wibracyjny, pojawiający się po przyjęciu nieprawidłowej pozycji. Istnieje także inny wariant korektora postawy – jest to pajączek ramieniowo – brzuszny, który wyposażony jest zarówno w szelki oraz pas brzuszny. Dzięki temu umożliwia utrzymywanie odpowiednie napięcie mięśni brzucha, kompleksowo wspomagając prostą sylwetkę.

Bibliografia:

1. Ignasiak Z., Anatomia układu ruchu; Wydawnictwo Urban&Partner, 2021
2. Radosławski A. i in., Technika wykonywania ćwiczeń leczniczych; Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2021