Plecy płaskie – przyczyny, leczenie i ćwiczenia

Plecy płaskie to jedna z wad postawy, charakteryzująca się zmniejszeniem anatomicznej krzywicy kręgosłupa. Spłyceniu naturalnej kifozy piersiowej towarzyszy m. in. spłaszczenie klatki piersiowej, a także zmniejszenie zdolności amortyzacyjnych kręgosłupa. U małych dzieci występowanie płaskich pleców jest zjawiskiem fizjologicznym, wynikającym z niepełnego ukształtowania krzywizn kręgosłupa. Jeśli u starszych dzieci nie dojdzie do wykształcenia prawidłowej kifozy piersiowej lub płaskie plecy pojawiają się u dorosłych – wskazane jest odpowiednie leczenie i ćwiczenia na plecy wklęsłe.

Rodzaje wad postawy i ich charakterystyka

Wady postawy to wszelkie odchylenia od prawidłowego położenia kręgosłupa. Anatomicznie kręgosłup nie jest idealnie prosty, gdyż cechuje go występowanie odpowiednich krzywizn. W odcinku piersiowym i krzyżowym występuje kifoza, czyli wygięcie w kierunku tylnym, z kolei lordoza szyjna i lędźwiowa to wygięcie kręgosłupa w kierunku przednim. Taka budowa kręgosłupa zapewnia odpowiednią amortyzację i redukcję przeciążeń. Najczęściej występujące wady postawy to:

• plecy okrągłe, charakteryzujące się pogłębieniem kifozy piersiowej i znacznie większym zaokrągleniem pleców;
• plecy wklęsłe polegają na pogłębieniu lordozy lędźwiowej, czemu towarzyszy nadmierne przodopochylenie miednicy oraz wypukły brzuch;
• plecy wklęsło – okrągłe, cechujące się pogłębieniem zarówno kifozy piersiowej, jak i lordozy lędźwiowej;
• plecy płaskie, powstałe w efekcie nadmiernego spłaszczenia fizjologicznych krzywizn kręgosłupa;
• skrzywienia boczne kręgosłupa (skoliozy).

Plecy płaskie – charakterystyka i przyczyny

Płaskie plecy to dość częsta wada postawy, w przebiegu której dochodzi do spłaszczenia lub całkowitego zaniku anatomicznych krzywizn kręgosłupa. Ponadto stwierdzić można spłaszczenie klatki piersiowej, przodopochylenie miednicy, a także opadanie i wysunięcie barków do przodu. Skutkiem wypłaszczenia krzywizn kręgosłupa może być rozwój spadku napięcia mięśni grzbietu. Istnieje także większe ryzyko rozwoju skrzywień bocznych kręgosłupa. Zachowana zostaje natomiast prawidłowa ruchomość kręgosłupa, jednak zmniejszają się jego zdolności amortyzacyjne. Oznacza to, że częściej występują bóle i zawroty głowy, a także bóle kręgosłupa.

U małych dzieci zbyt proste plecy występują fizjologicznie, gdyż nie wykształciły się jeszcze w pełni anatomiczne krzywizny kręgosłupa. Dotyczy to dzieci w wieku przedszkolnym, a w kolejnych latach życia kręgosłup powinien nabyć odpowiednie krzywizny. Przyczyną, dla której nie dochodzi do zaniku płaskich pleców u dzieci może być silne umięśnienie grzbietu i intensywna aktywność fizyczna. Kolejną przyczyną płaskich pleców jest zbyt mała aktywność fizyczna i siedzący styl życia, prowadzące do nadmiernego osłabienia napięcia mięśniowego.

Plecy płaskie – ćwiczenia kifotyzujące

Podstawą terapii płaskich pleców jest kinezyterapia, czyli działanie zmierzające do wzmocnienia osłabionych mięśni  oraz rozluźnieniu mięśni zbyt napiętych, a także zwiększenia anatomicznych krzywizn kręgosłupa. Jest to realizowane przy pomocy odpowiednich ćwiczeń korekcyjnych. Jakie są najlepsze ćwiczenia na plecy płaskie? Ćwiczenia z piłką czy ćwiczenia w wodzie na plecy wklęsłe to jedne z najciekawszych opcji. Ćwiczyć można także w warunkach domowych i wówczas można wykonywać następujące ćwiczenia:

• koci grzbiet;
• unoszenie miednicy z lekkim podciąganiem kolan w leżeniu na brzuchu, ze zrolowanym ręcznikiem umieszczonym pod klatką piersiową;
• w pozycji stojącej w rozkroku należy wykonać skłon tułowia w przód, po czym powrócić do pozycji wyjściowej;
• leżąc tyłem z rękami ułożonymi wzdłuż tułowia, należy podnieść tułów do góry, do pozycji niepełnego siadu.

Duże znaczenie mają także ćwiczenia oddechowe, pomagające zwiększyć pojemność życiową płuc i wzmocnić mięśnie oddechowe. Inne metody leczenia to masaż klasyczny, terapia manualna czy kinesiotaping. Pomocny może być także pajączek na płaskie plecy i płaski brzuch, wymuszający utrzymanie płaskiej podstawy i optymalne napięcie mięśni grzbietu.

Bibliografia:

• Wilczyński J., Korekcja wad postawy człowieka, Wydawnictwo Anthropos, 2001