Polipy jelita grubego – objawy, przyczyny powstawania i leczenie. Dlaczego polipy w jelicie grubym mogą przeistoczyć się w nowotwory?

Polipem jelita grubego nazywamy wypukłość, która sięga ponad powierzchnię błony śluzowej zmierzającą w kierunku światła jelita. Można je podzielić na nowotworowe i nienowotworowe. Zmagają się z nimi osoby dorosłe po 30 roku życia.

Nie ma objawów polipów jelita grubego. Początek choroby jest kompletnie bezobjawowy. Polipy dają objawy dopiero wtedy, gdy są duże. Jest to zazwyczaj krwawienie lub znaczna niedokrwistość w obrazie krwi. Obecność polipów jelita jest wskazaniem do zabiegu chirurgicznego.

Polipy jelita grubego – co to jest?

Polipy jelita grubego fachowo to uwypuklenia ponad powierzchnię błony śluzowej jelit. Z polipami jelit zmagają się osoby dorosłe. Choroba atakuje najczęściej po 30 roku życia. Większość chorych nie zdaje sobie sprawy z jej istnienia, ponieważ potrafi rozwijać się w ukryciu przez długi czas. Polipy jelita grubego dzieli się na: nienowotworowe i nowotworowe.

Polipy jelita grubego – przyczyny

Przyczyny powstawania polipów jelita grubego nie są do końca wyjaśnione. Wiadomo tylko, że do zachorowania w dużej mierze przyczyniają się stany zapalne jelit. Choć wpływ na pojawienie się polipów mają także czynniki genetyczne, to nie wszyscy muszą zachorować. Osoby, które są w grupie ryzyka, powinny zachować czujność i raz na jakiś czas przeprowadzać badania kontrolne.

Polipy jelita grubego nienowotworowe

Nienowotworowe polipy jelita grubego są jednymi z najczęściej diagnozowanych u młodych dorosłych. Mogą występować w esicy, odbytnicy lub na całym odcinku przewodu pokarmowego w postaci pojedynczych ognisk lub ognisk rozsianych. Z tego powodu dzieli się je na:

• polipy młodzieńcze – występujące najczęściej. Lokalizują się w odcinku esicy lub odbytu pod postacią pojedynczych zmian;
• polipy Peutza i Jeghersa – mogą zajmować dowolny odcinek przewodu pokarmowego. Wywołują niebezpieczne krwawienia i niedokrwistość, której przyczyną jest utrata krwi;
• polipy hiperplastyczne – drobne zmiany o niewielkiej średnicy zajmujące głównie odbytnicę. Mają tendencję do pojawiania się w grupach i przeistaczania w komórki nowotworowe, które mogą być podłożem do raka jelita grubego lub gruczolaków;
• polipy zapalne – określa się je także mianem rzekomych. Przyczyną ich powstania są stany zapalne. Nie ulegają zezłośliwieniu.

Sposób leczenia polipów jelita grubego jest uwarunkowany ich rodzajem.

Polipy jelita grubego nowotworowe

Niektóre polipy jelitowe mogą zawierać komórki nowotworowe. Niewyleczone doprowadzają do groźnego raka jelita grubego. Warto zadbać o badania kontrolne, jeśli jest się w grupie ryzyka. Możliwość przekształcenia się ich w raka towarzyszy polipom hiperplastycznym lub zespołowi polipowatości rodzinnej. Jest to choroba dziedziczna, która powoduje gromadzenie się tysięcy polipów w jelicie grubym.

Polipy jelita grubego – objawy

Polipy jelita grubego dość długo rozwijają się nie dając żadnych objawów, dlatego wielu chorych nawet nie wie o ich istnieniu. Pierwsze symptomy mogą pojawić się, gdy polipy są już duże i wymagają interwencji chirurgicznej.

Występujące przy polipach jelita objawy to:

• bóle brzucha, które mogą być mylone przez kobiety z bólem miesiączkowym,
• krwawienia z dolnego odcinka przewodu pokarmowego,
• niedokrwistość widoczna w badaniach laboratoryjnych spowodowana utratą krwi,
• pobudzenie perystaltyki jelit przez masy kałowe, czego skutkiem są częste wizyty w toalecie i ból podczas załatwiania potrzeb,
• wzdęcia, uczucie pełności w brzuchu,
• śluz w kale.

Obecność polipów może być przyczyną uporczywych biegunek naprzemiennie z zaparciami.

Polipy jelita grubego – rozpoznanie

Kluczowym badaniem diagnostycznym ułatwiającym rozpoznanie polipów jelita grubego jest kolonoskopia – badanie endoskopowe umożliwiające ocenę wnętrza jelit. Jest ono nieprzyjemne, dlatego przeprowadza się je w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym. Pobrane podczas badania fragmenty tkanek poddaje się badaniom histopatologicznym. Inną możliwością diagnostyczną jest badanie obrazowe z podaniem kontrastu.

Polipy jelita grubego – leczenie

Jedyną skuteczną metodą leczenie polipów jelita grubego jest ich wycięcie. Rozpoznane polipy można wyciąć podczas endoskopii z zastosowaniem diatermii chirurgicznej, co jest bardzo komfortowe dla pacjenta. Jeśli zmiany są zbyt rozległe, konieczna jest operacja. Polip jelita, który zawiera komórki nowotworowe, trzeba usunąć zachowując minimalny margines wolny od zmian rakowych.

Dużą rolę w leczeniu polipów jelita grubego odgrywa dieta. Posiłki osoby chorej powinny być lekkostrawne i przygotowane tak, aby długo nie zalegały w żołądku, a ich strawienie było ułatwione i nie powodowało zaparć.