Późne macierzyństwo to stosunkowo nowe zjawisko w Polsce

Późne macierzyństwo to w Polsce oraz innych krajach uprzemysłowionych stosunkowo nowe zjawisko. Ma ono zarówno swoje zalety, jak i wady. Z jednej strony kobiety są po 35. roku życia bardziej świadome i zdyscyplinowane, z drugiej jednak istnieje wówczas większe ryzyko pojawienia się u dziecka wad, a u przyszłych mam – różnych chorób. Co jeszcze warto wiedzieć na ten temat?  

Czym jest późne macierzyństwo? 

Mianem późnego macierzyństwa określa się zjawisko zostawania matką po 35. roku życia. Kiedyś mówiło się również, że jest to ciąża geriatryczna i na potrzeby tego artykułu także ów termin będziemy stosować. Warto dodać, że obecnie trzykrotnie większa liczba kobiet decyduje się na późniejsze urodzenie dziecka niż dwie dekady temu. 

Późne macierzyństwo z perspektywy biologicznej 

Zdolności do zajścia w ciążę zmniejszają się od 25. roku życia. Wraz z wiekiem zmniejsza się także liczba komórek jajowych (co finalnie kończy się menopauzą). Po ukończeniu 30. lat maleje ilość progesteronu, co może rodzić problemy m.in. z poczęciem. Dlatego mówi się, że najlepszy wiek na rodzenie przypada na okres od 20. do 30. roku życia. Wówczas organizm jest dobrze przygotowany również do samego procesu rodzenia. 

Późne macierzyństwo po 45., 40. i 35. roku życia – dlaczego kobiety się na nie decydują? 

Na całym świecie można zaobserwować, że kobiety coraz częściej decydują się na późne macierzyństwo – nawet po 45. roku życia. Badania Eurostatu wskazują na to, że w krajach Unii Europejskiej kobiety zazwyczaj rodzą w wieku 30. lat, przy czym ten cały czas wzrasta. Dlaczego tak wiele osób decyduje się na późne macierzyństwo?  

Wiele pań uznaje, że najpierw trzeba skończyć uczelnię, później zdobyć atrakcyjne stanowisko pracy i godnie zarabiać. Czekają one również na osiągnięcie dojrzałego wieku, w którym będą w pełni mogły cieszyć się dzieckiem. Nie bez znaczenia jest tutaj rozwój technologii reprodukcyjnych, jaki skłania niektóre przyszłe mamy do „przełożenia” ciąży na później. Dużą wagę odgrywa także nasza kultura – zgodnie z nią jak najdłużej powinnyśmy być piękne i młode, a ciąża – zdaniem wielu – w tym przeszkadza. 

Wady późnego macierzyństwa 

Jeśli chodzi o zajście w ciążę po 35. roku życia, u dzieci częściej wykrywa się wady wrodzone. Do tego mogą dojść różnego rodzaju powikłania i komplikacje. Istnieje wówczas większe ryzyko zgonu noworodka czy obumarcia płodu. Co więcej, po ukończeniu 35. roku życia kobiety są bardziej narażone na cukrzycę ciążową czy stan przedrzucawkowy, a nawet większe ryzyko poronienia oraz nadciśnienie ciążowe. 

Zalety późnego macierzyństwa po 40. i 50. roku życia 

Jeśli chodzi o zalety późnego macierzyństwa np. po 40. i 50. roku życia, kobiety są przede wszystkim bardziej dojrzałe i wiedzą, co chcą dziecku przekazać. Często znajdują się też w lepszej sytuacji finansowej, dzięki czemu maleństwu niczego nie brakuje. Co więcej, takie panie bywają z reguły świadome większego ryzyka, dlatego systematycznie się badają i dbają o swoje zdrowie. 

Warto powiedzieć również o kilku badaniach związanych z późnym macierzyństwem. Jedne z najbardziej interesujących zostały opublikowane niedawno w czasopiśmie „medRxiv”. Okazało się, że panie, które zachodzą w ciążę później, żyją dłużej niż te decydujące się na dziecko wcześniej. W czasopiśmie „Demography” naukowcy udowodnili z kolei, że dzieci matek po ciąży geriatrycznej wcale nie są w późniejszym wieku mniej zdrowe od swoich rówieśników (jak wcześniej sądzono). 

Bibliografia: 

1. Ahmad M., Sechi C., Vismara L., Advanced Maternal Age: A Scoping Review about the Psychological Impact on Mothers, Infants, and Their Relationship, Behavioral Sciences 2024, 14(3), 147. 
2. Delpisheh A., Brabin L., Attia E., Brabin B. J., Pregnancy Late in Life: A Hospital-Based Study of Birth Outcomes, Journal of Women’s Health 2008, 17(6), 965-970. 
3. Mróz M., Stobnicka D., Marcewicz A., Szlendak B., Iwanowicz-Palus G., Stress and Coping Strategies among Women in Late Motherhood, Journal of Clinical Medicine 2024, 13(7): 1995.