Przełom w Radomskim Centrum Onkologii: sztuczna inteligencja w badaniach PET

Radomskie Centrum Onkologii jest pierwszą placówką w Polsce i jedną z nielicznych w Europie, w której w badaniach PET wykorzystuje się sztuczną inteligencję. – Wdrożenie tej metody zwiększa dostęp do badań, zmniejsza narażenie na promieniowanie jonizujące i skraca kolejki – mówi Łukasz Pruszyński z RCO. W niektórych województwach na badanie PET czeka się nawet 200 dni.

– Sztuczna inteligencja to rewolucja naszych czasów; życie 3.0, bo tak mówi się o czasach współczesnych z zaimplementowanym AI, sięga również medycyny. Teraz także Radomskie Centrum Onkologii wykorzystuje narzędzia AI w diagnostyce swoich pacjentów. W 2022 roku rozpoczęliśmy od sztucznej inteligencji w badaniach MR (rezonansu magnetycznego – przyp. red.), a teraz przyszedł czas na badania PET – komentuje Łukasz Pruszyński, kierownik Zespołu Techników Elektroradiologów oraz inicjator AI w Pozytonowej Tomografii Emisyjnej Radomskiego Centrum Onkologii.

Jak to działa?

PET (pozytonowa tomografia emisyjna; również PET-CT) to nieinwazyjne badanie polegające na przestrzennym obrazowaniu całego ciała albo wybranego narządu po dożylnym podaniu radiofarmaceutyku znakowanego izotopem pozytonowym. Pozwala wykryć nawet niewielką zmianę nowotworową, daje przy tym odpowiedź na pytanie, jaki zmiana ma charakter: łagodny czy złośliwy. Dzięki badaniu PET można monitorować postępy w leczeniu oraz stwierdzić istnienie ewentualnych przerzutów. Czułość tej metody jest znacznie większa niż innych stosowanych w onkologii.

Badanie PET jest refundowane przez NFZ, jednak kolejki są długie. W niektórych województwach (np. pomorskim) to ponad 200 dni.

Jak wyjaśnia Łukasz Pruszyński, firma Subtle Medical, producent tego innowacyjnego rozwiązania, stworzyła własne algorytmy głębokiego uczenia. Oprogramowanie SubtlePET zostało skonstruowane w ten sposób, żeby pobierać obrazy niższej jakości (jako dane wejściowe) i wzmacniać je z wykorzystaniem sztucznej inteligencji.

– W urządzeniu dla poprawienia jakości obrazu został zastosowany algorytm sztucznej inteligencji. Producent otrzymał licencję na miliony obrazów z Uniwersytetu Stanforda. Wszystko oczywiście odbywa się za zgodą pacjenta – mówi kierownik Zespołu Techników Elektroradiologów w RCO.

Uzyskany dzięki AI cyfrowy obraz pozbawiony jest szumów oraz artefaktów (niedoskonałości) występujących w przypadku badań standardowymi metodami. Staje się wtedy dużo czytelniejszy, pozbawiony miejscowych błędów i niebudzący wątpliwości diagnostycznych.

Co to oznacza dla pacjentów?

– Wdrożenie tej metody zwiększa dostęp do badań PET, skraca kolejki, jest wstanie tchnąć nowe życie w już od dawna użytkowane aparaty PET i jednocześnie zmniejsza narażenie na promieniowanie jonizujące, pozwalając znacznie zmniejszyć dawkę promieniowania, którą trzeba podać pacjentowi, aby wykonać badanie – podkreśla Łukasz Pruszyński.

To ogromna wartość dla pacjentów onkologicznych, którzy nierzadko musieli liczyć się z różnymi skutkami ubocznymi, także odległymi, zastosowania u nich promieniowania w diagnostyce oraz leczeniu. – Widzimy potencjał AI w medycynie, ponieważ sztuczna inteligencja umożliwia szybszą diagnostykę i pozwala osiągnąć pewniejszy wynik – dodaje ekspert RCO.

AI w mammografii

Nowotwory są postępującą chorobą cywilizacyjną współczesnego człowieka. Z danych specjalistycznego magazynu „BMJ Oncology” wynika, że w ciągu ostatnich trzech dekad (lata 1990–2019) liczba nowotworów wśród osób do 50. roku życia drastycznie wzrosła – aż o 79 proc. Dlatego stale potrzebujemy nowych rozwiązań, choć – jak zaznacza Łukasz Pruszyński, ich wdrożenie wymaga czasu i wielu testów.

– Specjaliści Radomskiego Centrum Onkologii prowadzą je na co dzień, pracując nad nowymi rozwiązaniami. Po skutecznym wdrożeniu AI w rezonansie magnetycznym oraz w pozytonowej tomografii emisyjnej pracujemy nad wykorzystaniem sztucznej inteligencji w badaniach mammograficznych – zapowiada ekspert.

RCO jako jeden z niewielu ośrodków w Polsce dysponuje międzynarodowym certyfikatem Breast Cancer Unit. Oznacza to, że placówka spełnia wymagania stawiane przez Międzynarodowe Towarzystwo Senologiczne (SIS). – Specjalizujemy się w kompleksowym leczeniu pacjentek z nowotworami piersi. Chcemy poprawić dostępność badań mammograficznych oraz skrócić czas potrzebny na wykonanie opisu. Jednocześnie chcielibyśmy móc określić prawdopodobieństwo wystąpienia zmiany w przyszłości na podstawie bazy wykonanych badań – dodaje Łukasz Pruszyński.