Przełomowe zmiany w seksuologii wprowadzone przez WHO w ICD-11. Co się zmieni?

„Przełomową zmianą w ICD-11 jest wykreślenie transpłciowości z listy zaburzeń psychicznych” – pisze na swoim profilu na Instagramie Dominik Haak, psycholog i seksuolog w trakcie certyfikacji. Nie są to jedyne modyfikacje, które znalazły się w Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych wprowadzonej przez Światową Organizację Zdrowia. 

Przełomowe zmiany w seksuologii wprowadzone przez WHO

Nowa wersja Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych (ICD-11) przedstawiona przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) będzie obowiązywała od 1 stycznia 2022 roku. Jest to zaktualizowana wersja klasyfikacji opublikowanej w 1992 roku (ICD-10) i ma być wyznacznikiem w poprawnej diagnostyce psychiatrycznej, biorąc pod uwagę postęp nauki oraz nowe obszary zagrożeń.

Jakie zmiany w seksuologii wprowadza ICD-11? Obszar ten wziął na tapet psycholog i seksuolog Dominik Haak. Autor instagramowego profilu „Centrum Terapii Haak” zaznacza, że warto zwrócić uwagę na kilka kwestii. Jak wyjaśnia, jedną z najistotniejszych zmian jest wykreślenie transpłciowości z listy zaburzeń psychicznych.

„Przełomową zmianą w ICD-11 jest wykreślenie transpłciowości z listy zaburzeń psychicznych. W nowej klasyfikacji transpłciowość znajduje się w rozdziale dotyczącym zdrowia seksualnego pod nową nazwą – „niezgodność płciowa” – tłumaczy.

Autor wpisu wyjaśnia, że przyczyną zmiany jest brak naukowych dowodów na rozpoznanie transpłciowości jako zaburzenia.

„Ponadto liczne badania wskazują, że większość problemów psychicznych doświadczanych przez osoby transpłciowe nie wynika z samej dysforii płciowej, a raczej z czynników społecznych. Rozpoznanie transpłciowości jako zaburzenia wiąże się z dużą stygmatyzacją społeczną, co utrudnia zapewnienie adekwatnego wsparcia psychologicznego i medycznego osobom transpłciowym, które po takie wsparcie sięgają” – dodaje.

To jednak nie koniec istotnych zmian.

„Z ICD-11 zniknęły także diagnozy parafilii seksualnych w postaci sadomasochizmu, fetyszyzmu oraz transwestytyzmu fetyszystycznego – ponieważ uznano, że są to wszystko zachowania nieszkodliwe społecznie, a także niepowodujące krzywdy, czy cierpienia” – wymienia Haak.

Ekspert wyjaśnia również, że zmieniła się także diagnoza odnośnie nadmiernego popędu seksualnego. Od kilkudziesięciu lat eksperci spierali się w tej kwestii, klasyfikując taki popęd jako nałóg. Natomiast w nowej wersji ICD rozpoznaje się nadmierny popęd seksualny jako zachowania seksualne o charakterze kompulsywnym. Wpisano je także do innego rozdziału niż dotychczas – do zaburzeń kontroli impulsów.

„Silny popęd seksualny nie jest już więc uznawany za zaburzenie, a coś naturalnego. Problem pojawia się, kiedy osobie ciężko jest kontrolować swoje zachowania seksualne i kiedy przybierają one postać kompulsji (inaczej czynności przymusowych, natrętnych, nad którymi jednostka nie panuje) i w ten sposób utrudniają codzienne funkcjonowanie” – tłumaczy seksuolog.

Ostatnią kwestią, na którą zwraca uwagę psycholog, jest zmiana w przypadku pedofilii. Będzie ona teraz rozpatrywana jako „zaburzenie pedofilne”.

„Pedofilia to teraz zaburzenie pedofilne, które rozpoznawane jest w przypadku, gdy osoba realizuje w jakiś sposób swój popęd seksualny w kierunku dzieci przed pokwitaniem lub odczuwa cierpienie z jego powodu. Oddziela się przy tym osoby, które spełniają warunki zaburzenia i takie, które dopuszczają się czynów pedofilnych, niekoniecznie będąc pedofilami, co jest istotne przy diagnozowaniu osób dopuszczających się przestępstw seksualnych” – wyjaśnia.

Centrum Terapii Haak

Za instagramowym profilem „Centrum Terapii Haak” stoi Dominik Haak, psycholog i seksuolog w trakcie certyfikacji. W 2021 roku założył Centrum Terapii HAAK, które – jak sam pisze – jest miejscem na mapie Poznania dedykowanym osobom ze społeczności LGBTQ+.