Rak sutka u mężczyzn – objawy, przyczyny i leczenie. Czy mężczyzna może mieć raka sutka?

Rak piersi traktowany jest jako choroba, która może dotyczyć wyłącznie kobiet. Dlatego panowie często nie przejmują się zagrożeniem. Późne wykrycie nowotworu uniemożliwia szybkie włączenie leczenia i pogarsza rokowanie. Rak sutka u mężczyzn dotyczy 1% populacji.

Rak sutka u mężczyzn zdarza się rzadko. Brak odpowiedniej wiedzy powoduje, że pojawienie się guzka w okolicy piersi jest często ignorowane i niekojarzone z poważną chorobą. Do rozpoznania dochodzi najczęściej w zaawansowanym stadium choroby, kiedy możliwości leczenia są ograniczone i rzadko skuteczne. Uświadamianie pacjentów pozwala na wczesne wykrycie raka piersi u mężczyzn i wdrożenie wczesnej terapii.

Czy mężczyzna może mieć raka sutka? Przyczyny

Rak sutka u mężczyzny jest rzadką chorobą, jednak całkowicie możliwą. Budowa piersi jest przed okresem dojrzewania podobna u obu płci. Składa się z tkanki gruczołowej, przewodów mlekowych i zrazików umiejscowionych za brodawką. Wysokie stężenie testosteronu hamuje jej wzrost i dalszy rozwój. Możliwość powstania w niej zmian nowotworowych jest taka sama jak w pozostałych częściach ciała. Zachorowanie dotyczy 1 na 100 mężczyzn, zwłaszcza po 60. roku życia.

Czynniki ryzyka raka sutka u mężczyzny nie zostały do końca poznane. Rzadkość schorzenia uniemożliwia wykonanie dokładnych badań klinicznych i analiz. Główne znaczenie przypisuje się przyczynom genetycznym, zwłaszcza mutacji genów BRCA2 i BRCA1 (tych samych, które odpowiadają za raka piersi u kobiet). Większe ryzyko na zachorowanie mają mężczyźni, u których występowały przypadki raka sutka w rodzinie.

U mężczyzn cierpiących na zespół Klinefeltera, którego podstawą jest obecność w genomie dodatkowego żeńskiego chromosomu X, ryzyko zachorowania na raka  piersi jest takie samo jak u kobiet. Innym możliwym czynnikiem sprzyjającym rozwojowi nowotworu są zaburzenia hormonalne: wysokie stężenie poziomu estrogenów (żeńskich hormonów płciowych) i niski poziom testosteronu. Prowadzą do nich zaburzenia wątroby i przyjmowanie leków na raka prostaty. Do innych przyczyn raka sutka u mężczyzn należą:

• urazy piersi,
• brak jąder lub ich przewlekłe zapalenia,
• praca w wysokich temperaturach, która może uszkodzić jądra,
• rak prostaty,
• opóźniony okres dojrzewania.

Rak piersi u mężczyzn – objawy

Pierwszym objawem raka piersi u mężczyzn w większości przypadków jest pojawienie się niewielkiego, twardego i niebolesnego guzka za brodawką lub w górnym zewnętrznym kwadrancie piersi, częściej lewej. Występuje także powiększenie okolicznych węzłów chłonnych (pachowych, szyjnych lub nadobojczykowych) po stronie chorej piersi. Inne objawy raka sutka u mężczyzny to:

• bezbarwny lub krwisty wyciek z brodawki,
• zmiana kształtu lub wielkości piersi,
• wciągnięcie brodawki,
• owrzodzenie brodawki lub skóry,
• nieuzasadniony ból piersi.

Rak sutka u mężczyzny – rozpoznanie

Rozpoznanie raka sutka u mężczyzny stawiane jest na podstawie badania fizykalnego i diagnostyki obrazowej: tomografii komputerowej klatki piersiowej, mammografii i ultrasonografii (USG). Z racji małego rozmiaru piersi częściej możliwe jest wykonanie jedynie samego USG. Możliwa jest także analiza wydzieliny z brodawki. Ostateczna diagnoza stawiana jest na podstawie biopsji, podczas której pobiera się komórki lub fragment guza i bada się go pod mikroskopem.

Brak profilaktyki, odpowiedniej wiedzy i świadomości społeczeństwa oraz rzadkość występowania raka sutka u mężczyzn powoduje, że pierwsze objawy są przez większość z nich bagatelizowane, przez co diagnoza stawiana jest zbyt późno, zazwyczaj w momencie pojawienia się przerzutów do innych narządów (płuc, wątroby, kości i mózgu), kiedy stosowane leczenie jest już nieskuteczne. Śmiertelność z powodu nowotworu piersi u mężczyzn jest wyższa niż u kobiet.

Rak sutka u mężczyzn – leczenie

Leczenie raka sutka u mężczyzn zależy od rodzaju guza, stadium zaawansowania choroby oraz ogólnego stanu zdrowia pacjenta. Najczęściej wykorzystuje się skojarzenie kilku terapii, należą do nich:

• Leczenie chirurgiczne. Jest to podstawowa metoda stosowana zwłaszcza w początkowych stadiach choroby. Zazwyczaj polega na usunięciu guza wraz z marginesem zdrowej tkanki i okolicznymi węzłami chłonnymi.
• Chemioterapia. Polega na podaniu leków cytostatycznych, które wykazują wysoce toksyczne działanie na komórki nowotworowe. Najlepsze efekty daje połączenie kilku z nich. Wadą chemioterapii jest jej szkodliwe działanie także na zdrowe tkanki.
• Radioterapia. Jest to naświetlanie guza i okolicznych tkanek promieniowaniem jonizującym, który unieszkodliwia, zmniejsza lub niszczy guza. Jej stosowanie zaleca się u wszystkich pacjentów. Naświetlana jest pierś, dół pachowy i okolica nad obojczykiem.
• Hormonoterapia. Większość guzów sutka u mężczyzn wykazuje wrażliwość na estrogeny, dzięki którym wzrastają. Celem terapii jest zmniejszenie ich stężenia poprzez podanie leków.