Rezyliencja – co to jest i jak samodzielnie rozwijać tę kompetencję społeczną?

Rezyliencja coraz częściej zaliczana jest do najbardziej pożądanych kompetencji u pracowników. Dzięki niej łatwiej radzimy sobie ze stresem i trudnościami. Każdy z nas rodzi się z pewną rezyliencją, jednak ważne jest to, że można tę zdolność samodzielnie rozwijać, a efekty potrafią być imponujące. Czym jest rezyliencja i jak można nad nią pracować? Podpowiadamy. 

Co to jest rezyliencja? Psychologia

Rezyliencja w psychologii określana jest jako umiejętność dostosowywania się do zmieniających się okoliczności. To zatem pewnego rodzaju elastyczność, odporność psychiczna związana z: 

• szybszym powrotem do dobrej formy po trudnych przeżyciach; 

• przeciwdziałaniem zaburzeniom, u których podłoża leży stres, a więc depresji, zaburzeniom lękowym, zaburzeniom stresu pourazowego,;
• polepszaniem sprawności umysłowej oraz rozwojem na różnych płaszczyznach. 

Odpowiednio rozwinięta rezyliencja zapewnia większy komfort psychiczny. 

Rezyliencja – dlaczego warto ją ćwiczyć? Korzyści

Warto pracować nad rezyliencją, ponieważ: 

• pozwala lepiej reagować przy różnych problemach, 
• pozwala lepiej zarządzać emocjami w kryzysowych sytuacjach, 
• poprawia sprawność umysłową i efektywność działania, 
• zwiększa poczucie szczęścia, 
• pozwala wejść na wyższy poziom na wielu płaszczyznach życia, 
• pozwala zapobiegać chorobom psychicznym, 
• wpływa na większe poczucie sprawczości, 
• pomaga pozbywać się negatywnych emocji, 
• pomaga odnaleźć pewność siebie, 
• ułatwia budowanie relacji interpersonalnych, 
• przypomina o celach, do których dążysz, 
• wpływa na większą motywację do pracy. 

Rezyliencja – ćwiczenia i sposoby na jej wzmocnienie

Oto sposoby, które pozwolą Ci popracować na swoją rezyliencją. 

1) Kontroluj reakcje ciała na stres

Na początku warto nauczyć się koncentracji na swoich potrzebach. Chodzi o to, aby w pełni zająć się sobą i skupić na swoich pragnieniach. Ciało jest domem Twojej duszy, dlatego zadbaj o odpowiednie odżywianie się, sen, relaks. Ważna jest także sprawność fizyczna, zatem warto wybrać dla siebie ulubioną aktywność sportową, a następnie regularnie ją uprawiać. Pozwoli to rozładować napięcie i negatywne emocje. 

2) Przejmij kontrolę nad emocjami

Zbyt długie kumulowanie w sobie emocji negatywnie wpływa nie tylko na samopoczucie, ale również na stan zdrowia. Aby tak się nie działo, musisz odzyskać na tym polu kontrolę. Ważne jest to, aby zrozumieć, że trudne emocje są zupełnie naturalne. Warto się zastanowić, do czego dana emocja jest potrzebna, do jakich działań skłania i przed czym ochroni. Nie unikaj trudnych emocji,  naucz się natomiast o nich mówić. Wszystko to ma na celu tzw. samozrozumienie. 

3) Przejmij kontrolę nad myślami

Następnie naucz się rozpoznawać wzorce myślowe, które powodują cierpienie. Kontroluj więc to, o czym myślisz i co sobie wyobrażasz. Jeśli przyłapiesz się na destrukcyjnej myśli, zastąp ją wspierającymi oraz budującymi stwierdzeniami. 

4) Ćwicz uważność 

Mówiąc o uważności, mamy na myśli coś więcej niż tylko koncentrację. Uważność to bycie tu i teraz, bycie obecnym i ciekawym. Aby ćwiczyć uważność, kieruj myśli tam, gdzie chcesz, aby były one kierowane. Koncentruj się tylko na jednej rzeczy naraz. Na początku próbuj skupiać się jedynie na swoim oddechu. Dzięki temu Twój mózg przestanie myśleć o wszystkich innych rzeczach i pozbędziesz się reakcji stresowej. 

5) Postaw sobie cel

Na tym etapie warto postawić sobie cel, ale tylko ten możliwy do zrealizowania. Często o nim myśl i wyobrażaj sobie, że go osiągasz. Dzięki temu zyskasz motywację oraz lepsze samopoczucie. W ten sposób Twój umysł przestanie myśleć o przeszkodach, a zacznie opracowywać rozwiązania. Następnie podziel główny cel również na cele krótkoterminowe – skutecznie odciągną one Twój umysł od różnych problemów. 

6) Pomagaj innym i proś o pomoc

Jak dowiedli naukowcy, pomaganie innym oraz proszenie o pomoc obniża stres oraz zwiększa naszą rezyliencję. Jeśli nie masz osoby, której możesz na co dzień pomagać, zapisz się np. na wolontariat lub dziel się z innymi swoją wiedzą. I pamiętaj, proszenie o pomoc również jest czasem wskazane. 

7) Bądź wdzięczna

Pracując nad rezyliencją, warto pamiętać również o praktykowaniu wdzięczności. Chodzi o to, aby zauważać wszystkie dobre rzeczy, które się wokół przydarzają. Wpływa to na większe zadowolenie z życia, np. z pracy czy relacji. Takie myślenie korzystnie oddziałuje również na zdrowie. Pielęgnowanie w sobie uczucia wdzięczności sprawia, że nawet trudne wspomnienia stają się mniej bolesne. 

Źródła: 

1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3573269/ (dostęp: 13.10.22) 
2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6110926/ (dostęp: 13.10.22)