Rybia łuska – leczenie choroby. Rybia łuska arlekinowa u dzieci

Rybia łuska to choroba, która objawia się nadmiernym rogowaceniem skóry. Jest ciężka w przebiegu. Ciało pacjentów z wrodzoną postacią choroby, np. rybią łuską arlekinową, pokrywają pękające nawarstwienia, które chorzy muszą regularnie pielęgnować, nawadniać, natłuszczać. Co stanowi przyczynę pojawienia się rybiej łuski? Nie tylko genetyka. Postać nabyta rybiej łuski może pojawić się u osób walczących z niektórymi chorobami przewlekłymi.

Choroba rybiej łuski – czym jest?

Rybia łuska to choroba, która objawia się łuszczącą się skórą, często podzieloną na mniejsze kawałki. Rybia łuska nie jest dolegliwością, o której chorująca osoba może przynajmniej przez jakiś czas zapomnieć. Nawet na zwykłych zakupach spożywczych niemal cały czas czuje na sobie zdziwione spojrzenia.

Osobom zmagającym się z rybią łuską nie jest łatwo. Właśnie dlatego warto uświadamiać innych. Otwarcie mówić o tej chorobie. Zdaje sobie z tego sprawę dr Katarzyna Osipowicz, dermatolożka i lekarka medycyny estetycznej. Jej ostatni post dotyczy właśnie rybiej łuski na skórze.

Kim jest dr Osipowicz? To lekarka specjalizująca się w mezoterapii igłowej, leczeniu blizn, wypełnianiu zmarszczek. Pracuje też z kwasem hialuronowym oraz osoczem bogatopłytkowym. Ekspertka prowadzi swojego bloga oraz jest aktywna w mediach społecznościowych. Jej konto na Instagramie śledzi obecnie ponad 1,5 tys. osób.

Objawy rybiej łuski

„Słyszeliście kiedyś o rybiej łusce? A może zauważyliście ją u siebie? Objawia się nadmiernym i nieprawidłowym rogowaceniem skóry i należy do grupy chorób skórnych uwarunkowanych genetycznie. Co to oznacza?

To, że możemy tę chorobę dziedziczyć po rodzicach albo może być wynikiem nowej mutacji genowej. Mutacje zmieniające zapis w DNA zaburzają procesy wewnątrzkomórkowe i nasilają rogowacenie komórek naskórka oraz wydłuża czas usuwania tych komórek i zastępowania ich nowymi. W konsekwencji na skórze pojawiają się charakterystyczne dachówkowato ułożone płaty warstwy rogowej naskórka” – pisze dr Katarzyna Osipowicz, dermatolożka i lekarka medycyny estetycznej.

Rybia łuska arlekinowa

Specjalistka wyjaśnia, że w medycynie rozróżnia się kilka odmian rybiej łuski. Różnice polegają m.in. na stopniu nasilenia i rozległości zmian lub pojawieniu się pierwszych wykwitów.

Jednym z rodzajów ciężkiej wrodzonej postaci choroby jest rybia łuska arlekinowa. Dzieci z tym typem schorzenia to najczęściej wcześniaki, które wymagają specjalistycznej pomocy ze względu na ryzyko odwodnienia, zaburzeń elektrolitowych i niskiej temperatury ciała. Dziecku z rybią łuską arlekinową na skórze często towarzyszą również inne problemy zdrowotne – może:

• mieć trudności w oddychaniu,
• posiadać małe, obrzęknięte stopy, częściowo zagięte,
• mieć defekt w budowie nosa i uszu oraz zaburzenia słuchu, wzroku.

Nabyta rybia łuska

„Niektóre przypadki choroby to schorzenie nabyte i na tym się dziś skupimy. Wersja nabyta charakteryzuje się zmianami podobnymi do zwykłej rybiej łuski, a zmiany pojawiają się głównie w stanach osłabienia organizmu: z towarzyszącymi chorobami przewlekłymi, przy niektórych chorobach nowotworowych, w zespołach złego wchłaniania, we wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego, w chorobach wątroby.

Może ona ustąpić samoistnie po wyleczeniu schorzenia, które ją wywołało, jeżeli jednak choroba podstawowa jest trudna w leczeniu, należy stosować leczenie miejscowe. Zauważyliście u siebie podobne wykwity? Zgłoście się do dermatologa, by jak najszybciej wdrożyć odpowiednie leczenie” – tłumaczy dr Osipowicz.

Życie z rybią łuską

Według statystyk, rybia łuska dziedziczona wraz z chromosomem X pojawia się u 1 na 250 noworodków. Cięższy typ choroby występuje natomiast u 1 na 200 tys. dzieci.

W najczęściej występującej odmianie choroby, zmiany pojawiają się już w okresie niemowlęctwa. Rybia łuska występuje na nogach, tułowiu, rękach. W niektórych przypadkach pojawia się tzw. rogowacenie mieszkowe czy AZS, czyli atopowe zapalenie skóry.

Chociaż po okresie dojrzewania u wielu chorujących zmiany się zmniejszają, rybia łuska i tak pozostaje jedną z najcięższych w przebiegu chorób. Skóra pokryta zmianami musi być nieustannie pielęgnowana.

Leczenie choroby rybiej łuski

Leczenie rybiej łuski na skórze polega na łagodzeniu objawów choroby. Podstawowym sposobem postępowania jest stosowanie środków nawilżających – emolientów w formie kremów, maści, olejków. Pacjenci z rybią łuską powinni:

• stosować preparaty nawilżające na mokrą skórę (najlepiej po kilku minutach od kąpieli),
• delikatnie przecierać rybią łuskę pumeksem, aby usunąć nadmiar łuszczącej się skóry,
• szczotkować włosy po ich umyciu w celu usunięcia części rybiej łuski ze skóry głowy.

Osoby z rybią łuską arlekinową i innymi ciężkimi postaciami choroby mogą dodatkowo stosować retinoidy, które ograniczają rozrost skóry.

Infekcje skóry u pacjentów z rybią łuską są leczone z wykorzystaniem antybiotyków.

Bibliografia:

1. National Health Service (2019) Ichthyosis.