Salmonella – przyczyny i objawy zatrucia

Bakterie Salmonelli należą do najczęstszych przyczyn zatrucia pokarmowego. Źródła tych bakterii znaleźć można w mięsie, warzywach, owocach – w wielu produktach spożywczych, jakie zjadamy każdego dnia.

Salmonella – czym jest?

Jest to rodzaj bakterii Enterobacteriaceae. Grupują one Gram-ujemne względnie beztlenowe pałeczki. Są to bakterie względnie wewnątrzkomórkowe, czyli znaleźć je można we wnętrzach zakażonych organizmów.

Salmonella została podzielona na dwa gatunki bakterii:

• S. Enterica – odpowiedzialna za choroby ludzi i zwierząt
• S. bongori.

W obrębie jednego gatunku wyróżnia się również serotypy, czyli S. Typhi – odpowiedzialny za dur brzuszny. Do takich serotypów zaliczyć można również S. paratyphi – odpowiedzialny za dur rzekomy; S. enteritidis, S. typhimurium, S. virchow, S. hadar – odpowiedzialne za salmonellozę.

Salmonella – zakażenie

Zatrucie Salmonella enterica należą do bardzo popularnych i do najbardziej niebezpiecznych. Mogą spowodować one również choroby stawów i zakażenia narządów wewnętrznych.

Szacuje się, że co roku w Polsce dochodzi do zatrucia około 30 tysięcy osób bakteriami Salmonelli.

Do zakażenia tą bakterią może dojść poprzez:

• bezpośredni kontakt z inną zakażoną osobą lub zwierzęciem
• drogę pokarmową – spożywanie skażonych produktów spożywczych
• picie wody zanieczyszczonej odchodami.

Warto więc zwracać uwagę na to, jak żywność przechowywana jest w naszych domach. Jeżeli mamy podejrzenie, że szczury lub myszy mogły się do niej dostać, to jak najszybciej musimy się pozbyć jej ze swojego domu. Do zatrucia może dojść w momencie spożywania mięsa pochodzącego od zakażonych zwierząt. Musimy zwrócić uwagę również na mięso mielone, które poddane złej obróbce cieplnej również może być źródłem bakterii Salmonelli.

Do najbardziej narażonych osób na zatrucie bakteriami Salmonelli zalicza się:

• osoby o obniżonej odporności
• pracowników medycznych
• osoby hospitalizowane
• noworodki i niemowlęta
• osoby przyjmujące antybiotyki lub będące po zabiegu chirurgicznym.

Tyfus lub dur rzekomy mogą być wywołane tylko 20 pałeczkami bakterii Salmonelli, dlatego bardzo mocno należy na siebie i na bliskich uważać.

Salmonella – objawy

Szacuje się, że pierwsze objawy sallmonellowego zatrucia pokarmowego mogą wystąpić już po ośmiu godzinach od spożycia zanieczyszczonego jedzenia lub wody.

Do takich objawów zalicza się:

• biegunkę
• wymioty
• gorączkę
• nudności
• śluz
• bóle brzucha.

Bakterie S. Typhi i S. Paratyphi przyjmują na ogół postać nieżytu żołądkowo – jelitowego. Po dostaniu się do organizmu bakterie wędrują do nabłonka jelitowego, gdzie powodują jego stan zapalny. Osoby z obniżoną odpornością narażone są na dalsze konsekwencje w postaci zakażenia ogólnoustrojowego. W takim momencie może dojść do:

• zapalenia nerek
• zapalenia wsierdzia
• zapalenie pęcherzyka żółciowego,
• zapalenie płuc,
• zapalenie kości i stawów,
• zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych.

W najcięższych przypadkach może pojawić się sepsa z niewydolnością wielonarządową.

Salmonella – diagnostyka i leczenie

Diagnostyka zakażenia tymi bakteriami następuje po wyhodowaniu bakterii w próbkach kału, z krwi czy innych płynów ustrojowych.

Jeżeli mamy do czynienia z nieżytem żołądkowo – jelitowym stosowane jest uzupełnianie płynów i elektrolitów, czyli proszków do sporządzenia płynów elektrolitycznych dostępnych w aptekach.

W momencie odwodnienia przekraczającego 10% masy ciała może być konieczna hospitalizacja.

Antybiotyk stosowany jest w przypadku zakażeń uogólnionych, kiedy dochodzi do zakażenia narządów wewnętrznych lub do objawienia się sepsy. Decyzję odnośnie sposobu leczenia i ewentualnej hospitalizacji zawsze podejmuje lekarz prowadzący, do którego należy się zawsze zgłosić, jeżeli objawy nie ustępują przez długi czas lub następuje szybkie pogorszenie stanu zdrowia.