Selen a tarczyca. Jak działa na Hashimoto i inne choroby?

Selen a tarczyca – jaki istnieje związek między nimi? Cóż, jak mówi lekarka Małgorzata Ponikowska: „selen to taki trochę czarny koń wśród suplementów w chorobie Hashimoto. Mikroelement ten bierze udział w metabolizmie hormonów tarczycy, a na terenach jego niedoboru choroba jest znacznie częstsza. Polska leży w strefie niedoboru selenu – mamy go mało w glebie, roślinach, a więc i w mięsie”, pisząc na swoim profilu na Instagramie. 

Selen a tarczyca – polecane produkty

Orzechy włoskie, szpinak, płatki owsiane, jaja, siemię lniane – oto produkty bogate w selen. Tarczyca będzie ci wdzięczna, jeśli będziesz go regularnie dostarczać organizmowi. Dostarczanie tego pierwiastka jest niezbędne do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu, szczególnie na tych terenach, gdzie istnieje jego niedobór. Tym bardziej, jeśli chorujesz na chorobę Hashimoto. Należy jednak pamiętać, żeby przy suplementowaniu przyjmować zalecane dawki, w celu uniknięcia tzw. selenozy.

Selen a Hashimoto i inne choroby

Jak już powiedzieliśmy, istnieje duży związek między niedoborem selenu a Hashimoto. Zacznijmy od tego, że jest to jedna z chorób układu immunologicznego. Jest przewlekłym stanem zapalnym tarczycy, który z czasem doprowadza do zniszczenia tego gruczołu. W efekcie tarczyca najpierw produkuje coraz mniej niezbędnych nam hormonów, a w końcu zupełnie przestaje je wytwarzać. Określamy to jako niedoczynność tarczycy. Problem w tym, że jej objawy są mało charakterystyczne. Chodzi tu o:

• zmęczenie,
• przybieranie na wadze,
• kłopoty z koncentracją,
• zaparcia,
• uczucie słabości mięśni,
• nieregularne miesiączki,
• zaburzenia rytmu serca,
• obniżenie nastroju,
• częste infekcje,
• suchość skóry,
• wypadanie włosów.

Łatwo te symptomy przeoczyć, zrzucić na inne choroby albo powiązać z przemęczeniem, sezonową depresją, osłabieniem wiosennym czy zbliżającą się menopauzą. Dlatego lekarze, którym skarżymy się na takie dolegliwości, często nie zlecają badań mogących przybliżyć do diagnozy niedoczynności, ale zalecają ogólne badania krwi i moczu i sugerują odpoczynek lub zwiększenie aktywności na świeżym powietrzu.

Gruczoł tarczycy odpowiada za produkowanie substancji regulujących różne procesy w organizmie człowieka –  zaburzenie jego działania może więc prowadzić do wielu trudności, związanych również z zapłodnieniem oraz samą ciążą. Niedoczynność wiąże się często z obniżeniem poziomu hormonu folikulotropowego (FSH), który z kolei może prowadzić do niepłodności lub problemów z zajściem w ciążę – w efekcie bowiem w jajnikach nie dojrzewają pęcherzyki. U pacjentek chorych na Hashimoto często odnotowuje się także niski poziom hormonu luteinizującego (LH), który odpowiada za prawidłowy przebieg owulacji.

Konsekwencją zaburzeń hormonalnych mogą być nieregularne miesiączki lub nawet ich zanikanie. W takich okolicznościach trudno jest określić, kiedy występują w cyklu dni płodne. Zaburzenia hormonów skutkują nieprawidłowym dojrzewaniem i zagnieżdżaniem się komórki jajowej. Co więcej, kobiety, które cierpią na Hashimoto, muszą się liczyć z obniżonym libido, które jest efektem podwyższonego poziomu progesteronu.

Okazuje się również, że przyjmowanie selenu:

• zmniejsza ryzyko wystąpienia poporodowego zapalenia tarczycy,
• zapobiega w dużym stopniu powstawaniu nowotworów, w tym również tych tytoniozależnych (krtani i płuc),
• dobrze wpływa na płodność, dzięki temu, że uczestniczy w syntezie testosteronu oraz rozwoju plemników.

Selen na tarczycę, koncentrację i odporność

Kiedy myślimy o minerałach niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu, rzadko przychodzi nam do głowy selen. Dla zaspokojenia naszych potrzeb wystarczą śladowe ilości tego pierwiastka, jednak jego deficyt może spowodować wiele kłopotów ze zdrowiem, między innymi: wypadanie włosów, zmęczenie, obniżoną odporność, kłopoty z koncentracją. Warto też pamiętać o wpływie selenu na tarczycę i funkcje układu odpornościowego. Jego niedobór natomiast prowadzi do problemów z płodnością u mężczyzn, depresji, zaburzeń pamięci, zwiększonego ryzyka nowotworów, chorób serca i tarczycy. To pierwiastek niezbędny do wytworzenia peroksydazy glutationowej – enzymu o silnych właściwościach antyutleniających. Gdy jest go za mało, dochodzi do zachwiania równowagi organizmu zwanej stresem oksydacyjnym.

Produkty bogate w selen to: pestki dyni, siemię lniane, orzechy włoskie i brazylijskie, zarodki pszenne, jaja (odpowiednio odżywianych kur), tuńczyk, dorsz, owoce morza, kasza jęczmienna, płatki owsiane, brązowy ryż, ziarna sezamu, szpinak, brokuły i szparagi.