Skąd się bierze trądzik przed okresem i jak można go złagodzić?

W przebiegu cyklu miesiączkowego w organizmie zachodzi wiele zmian spowodowanych przez wahania stężeń hormonów. To naturalne zjawisko, niezbędne do prawidłowego funkcjonowania organizmu kobiety. Niestety zmiany hormonalne wywołują także niezbyt przyjemne efekty, a jednym z nich jest pogorszenie się stanu cery przed okresem. Sprawdź, jakie są przyczyny tego zjawiska. Jak się pozbyć trądziku przed okresem? 

Jakie są przyczyny trądziku przed okresem? 

Trądzik pospolity to powszechna choroba skóry, która często nasila się w fazie lutealnej – między owulacją a miesiączką. Pryszcze przed okresem mogą się pojawić nawet u osób, które na co dzień nie mają problemów z cerą. Wynika to z faktu, że zmiany hormonalne zachodzące po owulacji mają spory wpływ na kondycję skóry. 

Jedne z żeńskich hormonów płciowych – estrogeny – hamują produkcję sebum przez gruczoły łojowe w skórze. Zmniejszają też wydzielanie męskich hormonów płciowych – androgenów, w tym testosteronu. W niewielkich ilościach są one obecne także u kobiet, gdzie odpowiadają m.in. za odczuwanie podniecenia seksualnego. 

W fazie lutealnej poziom estrogenów spada, przez co słabnie wywoływany przez nie efekt. Z tego względu rośnie wpływ androgenów, które działają na organizm zarówno pozytywnie, jak i negatywnie. Na przykład ich obecność sprawia, że w trakcie owulacji rośnie libido. Jednocześnie mogą wywołać trądzik przed okresem. Androgeny powodują powiększenie gruczołów łojowych oraz nasilają wydzielanie sebum. To z kolei prowadzi do zatkania porów w skórze i powstania pryszczy przed okresem. 

W fazie lutealnej cyklu rośnie także poziom progesteronu. Wzmacnia on działanie androgenów, ponieważ również zwiększa produkcję łoju w skórze. Trądzik hormonalny może też wystąpić wtedy, kiedy wahania hormonów wynikają z innych przyczyn niż miesiączka. Towarzyszy on: ciąży, menopauzie czy schorzeniom zaburzającym prawidłowy cykl menstruacyjny, np. zespołowi policystycznych jajników.

Jak wygląda trądzik przed okresem? 

Wypryski przed okresem wyglądają podobnie jak podczas normalnego trądziku – to czerwone, opuchnięte zmiany zapalne, często z białym czubkiem. Najczęściej pojawiają się w dolnych partiach twarzy, np. na brodzie, szyi czy wokół ust. Ponadto możesz wtedy zaobserwować zwiększoną liczbę drobnych, czarnych zaskórników na skórze. A na ile dni przed okresem wyskakują pryszcze? Przyjmuje się, że zwykle trądzik pojawia się ok. 10 dni przed miesiączką, a po rozpoczęciu krwawienia stan skóry dość szybko ulega poprawie. 

Jak zapobiec rozwojowi trądziku przed okresem? 

Nie da się całkowicie zapobiec powstaniu bolących pryszczy przed okresem. Możesz jednak zmniejszyć ryzyko ich rozwoju, jeśli zadbasz o swój organizm i utrzymasz go w dobrej kondycji. Równowagę hormonalną zakłócają zmęczenie i stres. Nasilają one produkcję kortyzolu, który zaburza pracę innych hormonów. W dniach przed okresem unikaj więc nerwowych sytuacji, zadbaj też o odpowiednio długi sen. 

Niektóre składniki żywności, głównie cukry proste i alkohol, sprzyjają powstawaniu wyprysków przed okresem. Postaraj się ograniczyć ich spożycie, żeby nie zwiększać ryzyka rozwoju zmian trądzikowych. Zadbaj też o swoją skórę: 

• stosuj dopasowane do rodzaju cery kosmetyki, które nie będą zapychały porów, 
• unikaj dotykania twarzy w ciągu dnia, żeby nie przenieść na nią drobnoustrojów z dłoni, 
• dbaj o odpowiednie nawilżenie skóry – jeśli jest zbyt sucha, nasila się produkcja sebum. Pij dużo płynów, żeby dostarczyć wodę także od wewnątrz. 

Jak się pozbyć trądziku przed okresem? 

Profilaktyka to jedno, ale co zrobić, kiedy zaskoczy cię ta nieestetyczna zmiana skórna? Cóż, nie ma magicznej metody, która pozwoliłaby ci pozbyć się pryszcza w 15 minut. Pamiętaj, że takie problemy dotyczą praktycznie wszystkich i nie są żadnym powodem do wstydu. Mimo to możesz czuć się z nimi niekomfortowo, dlatego poniżej znajdziesz kilka sposobów na szybsze pozbycie się pryszczy przed okresem. 

• Stosuj łagodne środki do mycia twarzy. Oczyszczaj skórę delikatnie, żeby nie wywołać dodatkowych podrażnień. 
• Nie wyciskaj zmian trądzikowych. Możesz w ten sposób roznieść bakterie po skórze, przez co pojawią się kolejne wypryski. Jeśli musisz to zrobić, zachowaj zasady higieny. Umyj dokładnie ręce, a po wyciśnięciu zmiany zdezynfekuj skórę w jej okolicy. 
• Na bolące pryszcze przed okresem zastosuj punktowo zimny kompres, który zmniejszy obrzęk i zaczerwienienie, a także zahamuje rozwój stanu zapalnego. 
• W aptece znajdziesz sporo preparatów, które mogą przyspieszyć wygojenie zmian trądzikowych. Należą do nich m.in. maść z nadtlenkiem benzoilu, pasta cynkowa z kwasem salicylowym czy maść ichtiolowa. Działają one ściągająco, bakteriobójczo i wysuszająco. 

A co wspólnego ma trądzik przed okresem a ciąża? W pierwszych tygodniach po zapłodnieniu na skórze również mogą pojawić się zmiany zapalne. Wiele objawów zespołu napięcia przedmiesiączkowego pokrywa się z wczesnymi dolegliwościami towarzyszącymi ciąży. Dlatego czasem rozpoznanie przyczyny uciążliwych objawów bywa problematyczne. W takiej sytuacji warto wykonać test ciążowy, zwłaszcza jeśli spóźnia ci się okres. 

Bibliografia: 

1. Balachandrudu B., Niveditadevi V., Rani T. P., Hormonal pathogenesis of acne – simplified, International Journal of Scientific Study 2015, 3(1): 183-185. 
2. https://health.clevelandclinic.org/period-acne [dostęp 14.02.2024]. 
3. Sobjanek M., Sokołowska-Wojdyło M., Barańska-Rybak W., Nowicki R., Włodarkiewicz A., Rola czynników hormonalnych w etiopatogenezie i terapii trądziku pospolitego, Postępy Dermatologii i Alergologii 2006, 23: 266-72.