Bardzo obfity okres ze skrzepami jest normalny, czy to zaburzenie? 

Krwawienia menstruacyjne miewają różną długość i intensywność. Obfite miesiączki ze skrzepami mogą być dla ciebie naturalne, ale czasami stanowią powód do niepokoju i mobilizują do konsultacji z ginekologiem… zwłaszcza wtedy, gdy dotychczas miały skąpą lub umiarkowaną postać. Kiedy można powiedzieć, że miesiączka jest obfita? Co może być tego przyczyną?

Kiedy można powiedzieć, że miesiączka jest obfita? 

Cykl miesiączkowy jest procesem warunkowanym zmianami stężeń hormonów uwalnianych przez oś podwzgórze-przysadka-jajniki. A jak to z hormonami bywa, wydzielane są w różnym stężeniu u różnych kobiet, choć w określonych zakresach referencyjnych. Wystarczy stresujący okres w pracy czy zmiana stylu życia na bardzo aktywny, a cykl miesiączkowy może zmienić swoją długość i obfitość. 

W wielu publikacjach znajdziesz informację, że cykl menstruacyjny trwa 28 dni. Tymczasem w takiej długości występuje u zaledwie 15 proc. Kobiet. U pozostałych faza folikularna, owulacji i lutealna zajmują od 24 do 35 dni. Nierzadko też zdarza się, że cykle są nieregularne. W jednym miesiącu mogą zatem trwać 28 dni, a następnego już 30. To też jest naturalne i występuje u co piątej kobiety. 

Bez względu na długość trwania cyklu, miesiączki mogą mieć różną intensywność, przyjmując postać plamień lub obfitych krwawień. Za normę uznaje się utratę od 30 do 80 ml krwi w ciągu całej miesiączki. Jeśli tracisz jej więcej (80-100 ml), prawdopodobnie zmagasz się z miesiączkami krwotocznymi (menorrhagia). Ubytek ponad 100 ml krwi nazywany jest natomiast hypermenorrhoea. Zarówno menorrhagia, jak i hypermenorrhoea wymagają diagnostyki.

Jak wyglądają obfite miesiączki ze skrzepami? 

W krwi miesiączkowej naturalnie powstają skrzepy. Jeśli jednak masz skąpe menstruacje, możesz tego nie zauważać. Przy obfitych krwawieniach jest to bardzo wyraźne. Zwłaszcza po nocy, gdy krew dłużej zalega w drogach intymnych albo ma ograniczone możliwości wypływu (np. podczas stosowania tamponu czy kubeczka menstruacyjnego). Skrzepy tworzą się w procesie kaskady krzepnięcia, która obejmuje: 

• fazę przygotowawczą (m.in. aktywacja czynników krzepnięcia, protrombiny do trombiny, płytek krwi), 
• przekształcenie fibrynogenu w fibrynę pod wpływem trombiny, 
• stabilizację skrzepu poprzez przekształcenie fibryny rozpuszczalnej w stabilizowaną, 
• wzmocnienie czopu płytkowego i powstanie skrzepu. 

Proces ten powoduje powstanie brunatnych fragmentów o nieregularnym kształcie. Nie ma reguły co do ich rozmiaru. Bywa, że ich średnica nie przekracza 0,5 cm, ale mogą też pojawić się większe fragmenty o przekroju 1-2 cm. Im bardziej obfite krwawienie i wolniejszy wypływ krwi z dróg rodnych, tym skrzepy mają lepszą sposobność, by tworzyć bardziej zbite, większe struktury.

Czym może być spowodowana obfita miesiączka ze skrzepami? 

Jak wspomniano, powstanie skrzepów podczas miesiączki jest naturalnym zjawiskiem. To prawidłowa reakcja układu krzepnięcia. Niekiedy jednak skrzepów jest na tyle dużo, że budzą niepokój. Warto skonsultować ten stan z lekarzem, może być to bowiem symptom rozwijających się patologii albo urazów. Możliwe przyczyny obfitych miesiączek ze skrzepami zaprezentowano w tabeli poniżej: 

• zaburzenia endokrynologiczne – to częsty powód zaburzeń miesiączkowania u młodych dziewcząt, u których dopiero wystąpiła menarche. Dochodzi wówczas do zwiększonej syntezy estrogenów i progesteronu, czego skutkiem są obfite miesiączki i tworzenie się skrzepów, 
• zaburzenia krzepnięcia – obfite miesiączki i tworzenie się skrzepów krwi może wynikać z zaburzeń w układzie krzepnięcia, co jest charakterystyczne m.in. dla hemofilii, 
• mięśniaki macicy – są to łagodne zmiany nowotworowe, wykształcone z komórek mięśni gładkich endometrium. Rosną pod wpływem oddziaływania estrogenów. U 40 proc. kobiet zmiany te objawiają się obfitymi i nieregularnymi krwawieniami miesiączkowymi, 
• polipy endometrialne – jest to łagodny przerost endometrium, przybierający postać guza. Objawem tej zmiany u około 70-90 proc. kobiet jest wydłużenie krwawienia miesiączkowego, zwiększona jego obfitość oraz krwawienia w środku cyklu, 
• zespół policystycznych jajników (PCOS) – zaburzenie, które charakteryzuje się występowaniem wielu pęcherzyków w jajnikach (co jest widoczne podczas badania USG). Jednym z licznych objawów PCOS jest wydłużenie (a czasami skrócenie) miesiączek oraz ich zwiększona obfitość, co sprzyja powstawaniu skrzepów, 
• endometrioza – jest to patologia, w której komórki endometrium, czyli błony śluzowej jamy macicy lokalizują się poza tym narządem. To wywołuje m.in. obfite miesiączki, 
• adenomyoza – jest to odmiana endometriozy. Tkanka endometrium lokalizuje się w mięśniówce macicy. Choroba objawia się m.in. obfitymi i bolesnymi miesiączkami, 
• ogólnoustrojowe choroby układowe – do obfitych miesiączek i powstawania w ich trakcie skrzepów przyczynia się toczeń rumieniowaty układowy. Choroba doprowadza do stanów zapalnych tkanek i narządów. Jednym z tego objawów jest wydłużenie menstruacji i zwiększenie jej obfitości, 
• choroby neurologiczne – do obfitych miesiączek i powstawania w ich trakcie skrzepów przyczynia się padaczka. Napady drgawek doprowadzają do zaburzeń na osi podwzgórze-przysadka-jajniki, czego efektem są zmiany cyklu miesiączkowego, 
• przyczyny jatrogenne – do zwiększenia obfitości miesiączek mogą przyczynić się terapia hormonalna, terapia antykoagulantem, terapia neuroleptykami.

Z jakim lekarzem skonsultować obfity okres ze skrzepami? 

Jeśli twoje miesiączki są obfite i niepokoją cię powstające skrzepy, skonsultuj swoje obawy z ginekologiem. Bezwzględnej konsultacji wymaga sytuacja, kiedy dotąd umiarkowane menstruacje przybrały postać krwotoków (są obfite i trwają dłużej niż siedem dni), a same cykle nagle się wydłużyły lub skróciły albo stały bardzo nieregularne. Jeśli ginekolog będzie podejrzewać podłoże neurologiczne lub hormonalne, skieruje cię do neurologa albo endokrynologa w celu przeprowadzenia szczegółowej diagnostyki i wdrożenia odpowiedniego leczenia. 

Bibliografia: 

1. Barcikowska Z., Skuteczność terapii manualnej oraz ocena stanu zapalnego w zespole bolesnego miesiączkowania u młodych kobiet, Wydział Nauk o Zdrowiu z Instytutem Medycyny Morskiej i Tropikalnej, Gdańsk 2022. 
2. Jarząbek-Bielecka G. Sowińska-Przepiera E., Kędzia A., Kędzia W., Problem zaburzeń miesiączkowania u dziewcząt, Endokrynologia Pediatryczna 2019, nr 18.1.66, s. 23-28. 
3. Kanadys K., Lewicka M., Subiektywna ocena wiedzy młodzieży licealnej w zakresie fizjologii cyklu miesiączkowego kobiety, Problemy Pielęgniarstwa 2010, nr 18 (3), s. 292-298. 
4. Skrzypczak J., Wróbel M., Zaburzenia miesiączkowania w schorzeniach ogólnych. 
5. Sokołowska B., Nowa koncepcja kaskady krzepnięcia krwi, Zamojskie Studia i Materiały 2011, nr 1 (34), s. 59-64.