Skrzywienia kręgosłupa szyjnego – objawy i leczenie

Skrzywienie odcinka szyjnego w zależności od przyczyn powstania objawia się różnymi symptomami. Nadmierne skrzywienie jest formą deformacji kręgosłupa mającą wpływ na funkcjonowanie odcinka szyjnego, obręczy barkowej i górnej części odcinka piersiowego. Jakie są objawy skrzywienia kręgosłupa szyjnego i na czym polega leczenie?

Każdy odcinek kręgosłupa charakteryzuje się łukowatym wygięciem w stronę brzuszną i grzbietową. Skrzywienie kręgosłupa szyjnego oznacza zaburzenie prawidłowej konstrukcji kręgowej i funkcji, za które odpowiedzialny jest układ kostno-mięśniowy i nerwowy odcinka szyjnego.

Na czym polega skrzywienie szyjnego odcinka kręgosłupa?

W przebiegu skrzywienia kręgosłupa szyjnego dochodzi do pogłębienia naturalnych łuków w odcinku szyjnym oraz górnym odcinku piersiowym kręgosłupa. Konstrukcja kręgów ulega zniekształceniom i rotacji względem siebie.

Pogłębiona lordoza szyjna to niebezpiecznie ostre wygięcie łuku szyi, które może ograniczać pracę mięśni szyi, a w przypadku ucisku kręgów na nerwy rdzeniowe daje objawy neurologiczne. Pogłębione skrzywienie kręgosłupa szyjnego przeciąża też górny odcinek kręgosłupa piersiowego, wywołując kompensacyjne głębsze wygięcia w dolnym segmencie.

Spłycona lordoza szyjna lub nawet jej wyprostowanie przybiera charakterystyczny obraz prostej szyi.

Objawy skrzywienia kręgosłupa szyjnego

Przy skrzywieniu kręgosłupa szyjnego sylwetka wyraźnie wykazuje odstępstwa od prawidłowej postawy ciała podczas swobodnego stania. Profil ciała od boku wykazuje pochylenie głowy i szyi do przodu, co wiąże się ze zwiększeniem krzywizny przedniej. Ponadto obserwuje się wysunięcie i rotację do środka barków oraz odstawanie łopatek. Widoczna linia wyrostków kolczystych kręgosłupa szyjnego objawia się skrzywionym obrazem, podobna jest kształtem do litery „S” rysującej się w odcinku szyjnym i górnym piersiowym.

Pierwsze objawy skrzywienia kręgosłupa szyjnego ukazują się zwykle u dzieci i młodzieży w okresie skoków. Ma na to wpływ przyjmowanie nieprawidłowej postawy podczas nauki czy odpoczynku, która z czasem utrwala rozluźnienie napięcia mięśni tylnej części karku i skrzywienie konstrukcji kręgów szyjnych oraz obręczy barkowej.

Utrwalone skrzywienie kręgosłupa szyjnego objawia się napadowymi i silnymi dolegliwościami bólowymi karku, a także spoczynkowym bólem w nocy. Może się pojawić ograniczenie ruchomości szyi, co związane jest z nadmiernym napięciem mięśni i więzadeł  grzbietowej strony szyi przy jednoczesnej zmianie pozycji kręgów szyjnych w coraz bardziej poziomą kolumnę.

W przypadku ucisku kręgów na nerwy, dodatkowymi objawami są zaburzenia neurologiczne, takie jak drętwienia karku i rąk, a nawet niedowłady kończyn górnych, zawroty i bóle głowy, szumy w uszach i zaburzenia widzenia.

Skrzywienie kręgosłupa szyjnego – leczenie

Sposób leczenia i rehabilitację dobiera indywidualnie lekarz w zależności od stopnia nasilenia skrzywienia i objawów. W skrzywieniu odcinka szyjnego zazwyczaj prowadzi się leczenie zachowawcze, w którym wykorzystuje się metody rehabilitacji ruchowej – m.in. neurofizjologiczne, redresujące, rozluźniające, aktywną rehabilitację korekcyjną oraz zaopatrzenie ortopedyczne. W ciężkich przypadkach stosowane jest leczenie operacyjne.

Skrzywienie szyjnego odcinka – rehabilitacja

W rehabilitacji skrzywienia kręgosłupa szyjnego wykorzystuje się specjalistyczne metody terapeutyczne, ale również klasyczne ćwiczenia korekcyjne.

W rehabilitacji ruchowej dzieci specjaliści polecają różnorodne formy ruchu o charakterze zabaw i gier z wykorzystaniem kolorowych akcesoriów, np. woreczków, szarf i piłek. Tego typu metody zachęcają dzieci do aktywnego udziału w rehabilitacji, wzbudzają zaufanie małych pacjentów i uatrakcyjniają często nieprzyjemne i bolesne ćwiczenia z fizjoterapeutą.

Metody neurofizjologiczne, które polegają na usprawnianiu funkcji sterujących postawą ciała i dążą do poprawy poczucia postawy, to m.in. metody zastępczego sprzężenia zwrotnego (feedback), metoda Brunkow, PNF, metoda Vojty.

Metody aktywnie redresujące, w których prostowanie kręgosłupa uzyskuje się poprzez intensywne oddziaływanie na układ mięśniowo-ścięgnisty, to m.in. metoda Klappa, metoda Pressio, metoda Dobosiewicza, metoda Majocha.

Rozluźniające metody podnoszą świadomość własnego ciała – zalicza się do nich m.in. progresywną relaksację Jacobsona, trening autogenny Schulza oraz rozluźnianie przy pomocy muzyki.

Ćwiczenia korekcyjne – rehabilitacja ruchowa polecana jest szczególnie dzieciom w zatrzymywaniu i cofaniu zniekształceń kręgosłupa szyjnego oraz w ich profilaktyce. U dorosłych, gimnastyka korekcyjna wykorzystywana jest z powodzeniem w profilaktyce rozwijania skrzywienia oraz w relaksacji napiętych mięśni. Ze względu na ustabilizowanie struktury szkieletu i zakończony proces wzrostu kośćca, skrzywienia kręgosłupa powstałe u dorosłych nie ulegną całkowitemu naprostowaniu przy pomocy ćwiczeń, ale mogą skutecznie złagodzić objawy deformacji kręgosłupa szyjnego.

W przypadku, kiedy skrzywienie kręgosłupa szyjnego jest rozległe i postępujące, jedyną opcją leczenia jest operacja chirurgiczna. Zabieg ma na celu przebudowę konstrukcji kręgosłupa oraz uwolnienie uciśniętych tkanek przykręgosłupowych.