Skubanie skórek, obgryzanie paznokci, strzelanie palcami? To mogą być stimy. Psycholożka podpowiada, jak się ich pozbyć
Często pstrykasz długopisem, obgryzasz paznokcie, skubiesz skórki, drapiesz się czy bawisz włosami? To mogą być zachowania autostymulujące – stimy. Co to takiego i jak je wyeliminować? Wyjaśnia na swoim profilu na Instagramie psycholożka Magdalena Komsta.
Czym są stimy?
Jak tłumaczy Magdalena Komsta, wszelkie zachowania, takie jak ssanie kciuka, machanie nogą czy obgryzanie paznokci, to zachowania autostymulujące, nazywane stimami. Podkreśla, że „stimuje” czasem każdy, nie tylko dzieci. I dodaje, że dla dzieci autostymulujące jest ssanie kciuka po szybkim odstawieniu od piersi, a dla dorosłych może być to pstrykanie długopisem przy rozmowie rekrutacyjnej. Zarówno dzieci i dorośli do stimów najczęściej wykorzystują swoje własne ciało, bo, jak zaznacza eksperta, jest zawsze pod ręką.
Różna może być jednak częstotliwość występowania stimów oraz ich rodzaj. Ekspertka wyjaśnia, że stimów pojawia się więcej, gdy odczuwamy napięcie (nuda też jest formą napięcia!) i kiedy jesteśmy zmęczeni.
„Częściej autostymulacji używają osoby w spektrum autyzmu (w przeciążeniu sensorycznym, generalnie-w stresie), a także osoby z ADHD (jako forma dostymulowania). ALE nie oznacza to, że każde przygryzające wargę dziecko jest w spektrum autyzmu/ADHD. Nie każdy maluch bujający się do przodu i tyłu ma chorobę sierocą” – wyjaśnia Komsta na swoim profilu na Instagramie.
Jak wyeliminować stimy?
„Stimów nie eliminuje się poprzez zakazy czy kary. Jeśli będę ci ciągle zwracać uwagę na obgryzanie paznokci, wywołam u ciebie więcej napięcia. Jak rozładujesz to napięcie? Obgryzaniem, to jasne” – zwraca uwagę Magdalena Komsta.
W takim razie, jak można sobie pomóc? Psycholożka pisze, że jeśli tego typu zachowanie jest bezpieczne, to nie trzeba robić nic. Natomiast jeśli zagraża ono naszemu zdrowiu lub bezpieczeństwu, dobrze jest podmienić je na inne.
„Przydatne mogą być przedmioty (googlujemy hasło „antystresowe” lub „fidget toy”), na przykład: kostka, bransoletki, bubble, gniotki. Jeśli stim jest związany z ustami – logopedyczne gryzaki na szyję, nadgarstek czy w formie nakładki na długopis. Żeby przedmioty mogły zastąpić ciało, muszą być tak jak ciało, zawsze przy nas. Przyspawane do osoby albo porozkładane w całym mieszkaniu. Dlatego przedmioty na nadgarstku, na palcach lub wystarczająco małe, by zmieściły się w kieszeni, są najlepsze” – wyjaśnia Komsta.
I dodaje, że równocześnie z poszukiwaniem akceptowalnych stimów dobrze jest poszukać źródeł napięcia psychicznego i pracować na bieżąco nad jego obniżeniem – najlepiej też poprzez ciało.
Magdalena Komsta
Magdalena Komsta to psycholożka, terapeutka poznawczo-behawioralna bezsenności, pedagożka, dyplomowana promotorka karmienia piersią CNoL, doula oraz instruktorka aktywnej szkoły rodzenia. Jest założycielką pierwszego w Polsce klubu dla rodziców Parentflix oraz licznych szkoleń dla rodziców i specjalistów.
Psycholożka prowadzi bloga Wymagające.pl, jest też aktywna w mediach społecznościowych. Jej profil na Instagramie obserwuje ponad 68 tys. osób.
RozwińZobacz także
„Joga dla dzieci pozwala rozwinąć poczucie własnej wartości, pewność siebie, stabilność i inteligencję emocjonalną. Różni się od gimnastyki, biegania, jazdy na rowerze czy sztuk walki” – mówi instruktorka Agnieszka Sygitowicz-Stańkowska
„Nieleczona prokrastynacja może prowadzić do różnych problemów natury psychicznej, nawet depresji” – mówi psycholożka Iga Jaworska
„Potrzebuję treningu, żeby rozsądnie myśleć i wyładować nadmiar energii”. Way of Blonde o sile kobiecej motywacji
Polecamy
„Zdrowie psychiczne to nie tylko brak choroby”. Jak uwolnić się od nadmiernego stresu i paraliżującego lęku, tłumaczy psychoterapeuta Nikodem Ryś
Fuga dysocjacyjna – jak się objawia? Przykłady fugi dysocjacyjnej
Lęk, bezsenność, niepokój. Czym jest zespołu stresu popandemicznego?
„Odpoczynek nie może stać się kolejną samorozwojową wrzutką” – mówi psychoterapeutka Natalia Kocur, z którą rozmawiamy o źródłach permanentnego zmęczenia
się ten artykuł?