Słodko-cukierkowe e-papierosy jednorazowe plagą wśród młodzieży. „Wzmacniają mechanizm uzależnienia” – alarmuje ekspert

Niemal 80 proc. uzależnionych od tytoniu młodych ludzi sięga po e-papierosa. 90 proc. z nich wybiera te o owocowym i słodkim smaku. Jak zaznacza w rozmowie z Medonetem prof. Krzysztof J. Filipiak, takie wyroby tytoniowe są najbardziej szkodliwe. „Substancje, które odpowiadają za smaki tych wyrobów, to są z reguły substancje, o których długoletnim wpływie na występowanie np. chorób nowotworowych i miażdżycy nie mamy żadnego pojęcia” – ostrzega.

E-papierosy coraz bardziej popularne

E-papierosy są coraz bardziej popularne wśród młodzieży, choć np. polskie prawo zabrania sprzedawania produktów z nikotyną osobom, które nie ukończyły 18 r.ż. Lekarze alarmują, że wapowanie niesie wiele niekorzystnych skutków dla zdrowia. Do szpitali trafiają osoby z takimi objawami jak: skrócenie oddechu, kaszel, bóle i zawroty głowy, gorączka, biegunka, ból w klatce piersiowej. Nie odstrasza to jednak młodych osób, a widok ucznia z e-papierosem nikogo już nie dziwi.

Trendowi sięgania po nikotynę wśród młodzieży przyjrzała się IQS Think Forward. Firma badawczo-analityczna przeprowadziła badanie wśród tysiąca uczniów z całej Polski w wieku 16–17 lat. Jak wskazała, ponad połowa uczestników badania choć raz sięgnęła po nikotynę. W większości przypadków (6 na 10 uczniów) były to e-papierosy.

„Nadciąga tsunami nastoletnich palaczy (…) Aż 58 proc. inicjacji nikotynowej odbywa się z powodu e-papierosa, który dla młodej osoby jest pierwszym kontaktem z tego typu produktami. Papieros tradycyjny schodzi na drugie miejsce i to jest zaledwie 40 proc. przypadków tej inicjacji” — przyznaje w rozmowie z Medonetem prof. dr hab. med. Krzysztof J. Filipiak, kardiolog, internista, farmakolog kliniczny, Prezes Polskiego Towarzystwa Postępów Medycyny „MEDYCYNA XXI”.

„Najbardziej szkodliwe są jednorazowe e-papierosy smakowe”

W badaniu wskazano, że 8 na 10 młodych osób (78 proc.) sięga po e-papierosa regularnie. Większość z nich (87 proc.) kupuje te o smakach owocowych lub słodyczy oraz mentolowym (11,5 proc.) i tytoniowym (1,5 proc.). Natomiast tradycyjne papierosy pali 24 proc. badanych, a 7 proc. uczniów wybiera podgrzewacze tytoniu. Jak wyjaśnia w rozmowie z Medonetem psychiatra dr Piotr Wierzbiński, przyjemne zapachy i smaki e-papierosów „wzmacniają biologiczny mechanizm stojący u podstaw uzależnienia od nikotyny”. W związku z tym przywodzą na myśl miłe sytuacje zamiast nieprzyjemnego zapachu, jaki kojarzy się z nałogowymi palaczami. Na problem ten zwracał także uwagę prof. Robert Mróz, pulmonolog z Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku, który przez kilkanaście lat przeprowadzał międzynarodowe badania postaw studentów medycyny wobec palenia tytoniu.

„Młodzi ludzie nie myślą o tym, jak będzie wyglądało ich życie w wieku 40, 50 lat. Oni żyją tu i teraz. Bardziej trafiają do nich treści estetyczne takie jak to, czy palacz brzydko pachnie, czy gorzej wygląda i pachnie jego skóra, czy pachnie źle całe jego otoczenie. To trafia do młodych ludzi, a nie to, czy rozwinie się (bądź nie) nowotwór w połowie ich życia” – podkreślał w rozmowie z Hello Zdrowie.

Prof. Krzysztof J. Filipiak wyjaśnia, że zastanawiające jest także miejsce wyrobu jednorazowych e-papierosów smakowych. Jak wskazuje, 90 proc. tych wyrobów tytoniowych produkowanych jest w Chinach. W państwie, które zakazało ich sprzedaży dla swoich obywateli. Zaznacza także, że większość młodych palaczy będzie narażona na poważne konsekwencje zdrowotne, jak ostra niewydolność płuc czy niewydolność serca. Natomiast wielbiciele zwykłych papierosów powinni liczyć się także z drastycznym wzrostem ryzyka chorób nowotworowych, udarów, miażdżycy, które mogą doprowadzić nawet do zgonu.

„Najbardziej szkodliwe są jednorazowe e-papierosy smakowe, bowiem substancje, które odpowiadają za smaki tych wyrobów, to są z reguły substancje, o których długoletnim wpływie na występowanie np. chorób nowotworowych i miażdżycy nie mamy żadnego pojęcia. Co więcej, może się zdarzyć, że za ten słodki smak i aromat odpowiada substancja, która ma atest i jest stosowana np. w słodyczach, ale jest bezpieczna do bezpośredniego spożywania jako produkt spożywczy. Nie wiemy jednak, jak ta substancja chemiczna zachowuje się, kiedy jest wapowana, czyli wdychana, i dostaje się do płuc” – wyjaśnia.