Spacerujesz po parku? Chodzisz do lasu? Uważaj na kleszcze. Właśnie rozpoczęły okres swojej aktywności

Kleszcze, które są nosicielami wielu groźnych chorób, właśnie rozpoczęły okres swojej aktywności. W jaki sposób się przed nimi chronić? Lek. med. Izabela Pietrzak, lekarka chorób zakaźnych z Centrum Medycznego Damiana, wyjaśnia. 

Kleszcze – czy należy się ich bać?

Ponad 20 tys. – tyle przypadków boreliozy odnotowano w 2019 roku w kraju w Polsce. Tak wynika z danych opublikowanych przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego – Państwowy Zakład Higieny. Liczba zakażonych sukcesywnie wzrasta. W 2014 roku dane epidemiologiczne wykazały ok. 13 tys. zachorowań.

Kleszcze są niebezpieczne. Pajęczaki te są bowiem nosicielami wielu groźnych chorób, wśród których należy wymienić odkleszczowe zapalenie mózgu czy boreliozę. Dodatkowo wytwarzają one specjalną substancję znieczulającą naszą skórę, przez co moment ugryzienia nie boli. Kleszcz najłatwiej wkłuje się w miejsce, gdzie skóra jest najcieńsza, czyli np. w okolice kolan, pachwin czy głowy.

Kiedy jesteśmy szczególnie narażeni? Wiosną i latem. To wtedy temperatura powietrza systematycznie wzrasta, a my powoli rezygnujemy z zimowych ubrań. Kiedy rozkoszujemy się intensywniejszymi promieniami słońca, spacerujemy po parku czy lesie, możemy jednak łatwo zapomnieć, że kleszcze również rozpoczęły okres swojej wzmożonej aktywności. Co robić? Oto kilka wskazówek.

Noś ubrania w jasnych kolorach i długie rękawy

Sprawdzą się długie spodnie, bluzy czy koszule z długim rękawem oraz zakryte buty. Warto też wybierać odzież w jasnych kolorach. Dzięki temu kleszcz będzie bardziej widoczny. Chcąc chronić delikatną skórę głowy i tę za uszami, załóż czapkę lub kapelusz. Wtedy kleszcz, wędrując z niższych partii ciała, nie ukąsi nas w te okolice.

Stosuj repelenty

Dodatkową ochroną są środki chemiczne skutecznie odstraszające kleszcze i komary. Zawarte w repelentach substancje mają zapach, którego te stworzenia nie tolerują, co pozwala znacząco zmniejszyć ryzyko ukąszenia. Musimy jednak pamiętać, że mimo wszystko nie zapewni nam to stuprocentowej ochrony.

Co, jeśli w nasze ciało wbił się kleszcz?

– Należy uchwycić go plastikową pęsetką i wyciągnąć (nie należy przy tym natłuszczać skóry w miejscu ukąszenia). Jeżeli nie uda nam się usunąć go w całości, musimy udać się do lekarza. Miejsce, w które wkłuł się kleszcz, należy zdezynfekować i uważnie obserwować – nawet do kilku tygodni. Jeżeli zauważymy pojawiający się rumień, który się powiększa czy „pełza”, wtedy powinniśmy pilnie skonsultować się z lekarzem. Może być to bowiem objaw boreliozy – wyjaśnia lek. med. Izabela Pietrzak z Centrum Medycznego Damiana.

Borelioza – dlaczego jest groźna?

Borelioza to wielonarządowa choroba zakaźna wywołana przez bakterie należące do krętków. Niezdiagnozowana wcześnie może doprowadzić do wystąpienia zmian stawowych, skórnych, neurologicznych bądź kardiologicznych.

Niestety, borelioza nie zawsze daje objawy od razu lub są one trudne do jednoznacznej diagnostyki. Właśnie dlatego musimy zwracać uwagę na sygnały wysyłane przez nasz organizm. Choroba, która nie została zauważona, może dać w przyszłości poważne konsekwencje.

Odkleszczowe zapalenie mózgu

Borelioza nie jest jedyną chorobą wywoływaną przez kleszcze. W naszym organizmie, w ciągu 7-14 dni od momentu ukąszenia kleszcza, może rozwijać się także odkleszczowe zapalenie mózgu. Najpierw pojawiają się tzw. „grypopodobne” objawy zwiastunowe, takie jak: gorączka, bóle głowy, mięśni i stawów, nudności, wymioty, biegunka.

Większość osób z OZM ma dobre rokowania. Zdarza się jednak, że choroba prowadzi do niedowładów kończyn bądź zaburzeń czucia. Pacjenci skarżą się także na problemy z koncentracją i pamięcią.