Szczepionka Johnson&Johnson – najważniejsze informacje

Szczepionka Johnson&Johnson, którą stosuje się przeciwko koronawirusowi, podawana jest tylko w jednej dawce. Tym przede wszystkim różni się od pozostałych szczepionek na SARS-CoV-2. Została ona dopuszczona do użytku w całej Unii Europejskiej, w tym również i w Polsce, gdzie cieszy się sporym zainteresowaniem. Na czym polega jej działanie? Komu może być podawana? Sprawdź.

Co to jest szczepionka Johnson&Johnson? Jak działa?

Szczepionka Johnson&Johnson, której oficjalna nazwa brzmi „COVID-19 Vaccine Janssen” to szczepionka wektorowa. Oznacza to, że jej głównym składnikiem jest wektor adenowirusowy, czyli odpowiednio przekształcony adenowirus.

Jak działa szczepionka Johnson&Johnson? Jak zostało już wspomniane, wykorzystuje ona nieszkodliwy adenowirus (typu 26), czyli przekształcony wirus przeziębienia, który wnika do organizmu wraz z genem wirusa. W genie tym znajduje się instrukcja dotycząca tego, jak komórki organizmu mają wytwarzać tzw. białko S, które występuje również w koronawirusie. Kiedy gen trafia do ciała, komórki rozpoczynają produkcję tego białka. Następnie organizm reaguje na nie i zaczyna wytwarzać przeciwciała. W efekcie, kiedy koronawirus faktycznie przedostanie się do organizmu, układ immunologiczny będzie go zwalczał, skutecznie chroniąc go przed chorobą.

Należy pamiętać również o kilku ważnych informacjach. Przede wszystkim nie musisz się martwić o to, że szczepionka zmieni Twoje DNA. Z pewnością nie wywoła również u Ciebie choroby COVID-19, ponieważ nie zawiera go w składzie. Koronawirus nie będzie się również za sprawą szczepionki namnażał w Twoim organizmie.

Podobną technologię wykorzystano m.in. w przypadku niedawno zatwierdzonej szczepionki przeciwko wirusowi Ebola. A na czym polega różnica między szczepionką Johnson&Johnson a AstraZeneką? Przede wszystkim na tym, że preparat J&J opiera się na ludzkim adenowirusie typu 26, natomiast AstraZeneca – na adenowirusie szympansim ChAdOx1.

Szczepionka Johnson&Johnson – jak jest podawana? Kto może ją przyjmować?

Szczepionka COVID-19 Vaccine Janssen może być podawana osobom od 18. roku życia. Aplikuje się ją domięśniowo, najczęściej w górną część ramienia. Podczas iniekcji podaje się ów preparat, rozcieńczony przy pomocy soli fizjologicznej (podobnie jak w przypadku niemal każdej szczepionki). Odporność nabywa się po dwóch tygodniach od szczepienia i jest ona podobna u wszystkich pacjentów, bez względu na wiek – w tym również u ludzi starszych.

Szczepionka Johnson&Johnson – skuteczność i badania

Jak wykazały badania przeprowadzone w wielu państwach świata, szczepionka jest skuteczna w 66 proc. Jest zatem mniej efektywna niż preparaty Moderny oraz Pfizera. Szczepionkę poddano obszernym badaniom klinicznym w ośmiu państwach świata, znajdujących się w różnych częściach globu. Dzięki temu sprawdzono jej działanie u osób różnych narodowości, ras, płci. Jej skuteczność zweryfikowała też Agencja ds. Żywności i Leków (Food and Drug Administration, FDA).

Jeśli chodzi o ciężką postać choroby COVID-19, szczepionka Johnson & Johnson zapobiega jej w 76,7 proc. po 14 dniach od podania preparatu oraz w 85,4 proc. po 28 dniach jego aplikacji. Chroni także pacjentów przed hospitalizacją, a nawet zgonami – dzieje się tak również 28 dni od momentu szczepienia i w tym przypadku skuteczność wynosi aż 95 proc.

Zdaniem naukowców szczepionka J&J jest również w dużym stopniu skuteczna w walce z lokalnymi wariantami koronawirusa w Republice Południowej Afryki oraz Brazylii. Wyniki badań na ten temat opublikowano w piśmie New England Journal of Medicine.

Skutki uboczne szczepionki Johnson&Johnson

Po przyjęciu szczepionki Johnson&Johnson mogą pojawić się skutki uboczne:

• ból lub tkliwość ręki (w miejscu podania preparatu),
• zmęczenie,
• bóle mięśni,
• bóle głowy,
• nudności.

Pojawiają się one bardzo często – więcej niż u 1 na 10 osób.

Czasem występują także:

• dreszcze,
• bóle stawów,
• zaczerwienienia w miejscu podania preparatu,
• obrzęki w miejscu podania preparatu,
• kaszel,
• gorączka,
• bóle stawów.

Objawy te pojawiają się u mniej niż 1 na 10 osób.

U mniej niż u 1 na 100 osób mogą wystąpić:

• bóle gardła,
• bóle pleców,
• bóle rąk,
• bóle nóg,
• wysypka,
• zły nastrój,
• kichanie,
• nadmierna potliwość.

U mniej niż 1 osoby na 1000 pojawiają się reakcje alergiczne.

U osób młodszych częściej obserwuje się różnego rodzaju objawy niż u pacjentów w podeszłym wieku. Zazwyczaj:

• są one niewielkie lub umiarkowane,
• pojawiają się do trzech dni od podania szczepionki,
• utrzymują się maksymalnie dwa dni.

Jeżeli w ciągu trzech tygodni po zaaplikowaniu szczepionki pojawiają się uciążliwe bóle brzucha, nóg, głowy, a także duszności, należy się skonsultować z lekarzem. Są to symptomy, które mogą świadczyć o tym, że doszło do zakrzepicy. Dlatego też trzeba uważnie obserwować swój organizm. Jeżeli dolegliwości bólowe utrzymują się dłużej niż dwa dni, powinno być to również powodem do niepokoju. Warto dodać, że w przypadku szczepionki J&J dotychczasowe przypadki zakrzepicy zgłaszano od 6 do 14 dnia od podania preparatu.

Przeciwwskazania do przyjmowania szczepionki Johnson&Johnson

Szczepionki nie mogą przyjmować osoby uczulone na jakikolwiek znajdujący się w niej składnik.

Przechowywanie szczepionki Johnson&Johnson

Dużym atutem szczepionki jest możliwość stosunkowo długiego jej przechowywania. Jak się okazuje, może to trwać nawet dwa lata, w temperaturze -20 st. Celsjusza, a także trzy miesiące – w temperaturze od dwóch do ośmiu st. Celsjusza.

Skład szczepionki Johnson&Johnson

Najważniejszą substancją w szczepionce J&J jest adenowirus typu 26 z sekwencją kodującą glikoproteinę S wirusa SARS-CoV-2. Oprócz niego szczepionka zawiera takie składniki, jak:

• 2-hydroksypropylo-β-cyklodekstryna (HBCD),
• chlorek sodu,
• cytrynian sodu,
• etanol,
• kwas cytrynowy jednowodny,
• kwas solny,
• polisorbat 80,
• woda do wstrzykiwań,
• wodorotlenek sodu.

Źródła:

1. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33440088/
2. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33646285/
3. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33824134/