Szczepionka na pneumokoki dla dzieci. Co musisz o niej wiedzieć?

Szczepionka na pneumokoki dla dzieci skutecznie chroni je przed wieloma chorobami. Dla których pacjentów jest ona przeznaczona? Czy jest obowiązkowa? Jak wygląda jej dawkowanie? Jakich skutków ubocznych stosowania tego typu zabezpieczenia należy się spodziewać? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w artykule.

Czym są pneumokoki? 

Pneumokoki to bakterie gram-dodatnie, będące dużym zagrożeniem dla dzieci – zwłaszcza tych, których układ immunologiczny jeszcze nie do końca się rozwinął. Są one niebezpieczne szczególnie dla maluchów, sporo czasu spędzających w przedszkolach lub żłobkach. Pneumokoki mogą powodować poważne choroby, jak np. zapalenie zatok przynosowych, zapalenie płuc, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, posocznicę czy zapalenie ucha środkowego. Nierzadko wywołują także różnego rodzaju infekcje bakteryjne, m.in. w postaci sepsy, septycznego zapalenia stawów czy też zapalenia kości. 

Rodzaje szczepionek na pneumokoki dla dzieci 

U dzieci podaje się obecnie dwa rodzaje szczepionek: 

• szczepionka dziesięciowalentna (PCV-10, Synflorix) – znajdują się w niej polisacharydy otoczkowe 10. Serotypów. Mogą z niej korzystać dzieci od 6. tygodnia do 5. roku życia. Chroni m.in. przed inwazyjną chorobą pneumokokową, ostrym zapaleniem ucha środkowego czy też zapaleniem płuc, 
• szczepionka trzynastowalentna (PCV-13, Prevenar-13) – znajdują się w niej polisacharydy otoczkowe 13. serotypów. Mogą z niej korzystać dzieci od 6. tygodnia do 17. roku życia. Szczepionka chroni m.in. przed inwazyjną chorobą pneumokokową, ostrym zapaleniem ucha środkowego czy też zapaleniem płuc; należy zaznaczyć, że to właśnie te 3 typy bakterii występują najczęściej w Polsce. 

Szczepionka na pneumokoki dla dzieci – kiedy się na nią zdecydować? 

Szczepienia dzieci na pneumokoki należy rozpocząć od 2. miesiąca życia, po ukończeniu 6. tygodnia. To właśnie niemowlęta (i osoby w podeszłym wieku) są najbardziej narażone na zakażenia pneumokokowe, dlatego nie należy przekładać szczepień na odległy termin. Szczepionkę na pneumokoki dla dzieci podaje się w wieku: 

• od 6. tygodnia do 2. roku życia, 
• od 2. miesiąca do 5. roku życia, w przypadku, gdy przeżyły urazy, borykają się z wirusem HIV lub wykryto u nich wady ośrodkowego układu nerwowego (z wyciekiem płynu mózgowo-rdzeniowego), a także przy wszczepieniu implantu ślimakowego oraz przeszczepie organów wewnętrznych, 
• od 2. miesiąca do 12. miesiąca życia, w przypadku wcześniaków urodzonych do 37. tygodnia ciąży lub których masa urodzeniowa wyniosła mniej niż 2500 g, 
• od 2. miesiąca do 5. roku życia, kiedy zmagają się z takimi problemami jak przewlekła niewydolność nerek, przewlekłe choroby kardiologiczne, choroby immunologiczno-hematologiczne, problemy z odpornością, przewlekłe choroby płuc, choroby metaboliczne. 

Jak dawkuje się szczepionkę na pneumokoki u dzieci? 

U zdrowych niemowląt aplikuje się trzy dawki szczepionki na pneumokoki: 

• I dawka – w 2. miesiącu życia, po ukończeniu 6. tygodnia, 
• II dawka – w 4. miesiącu życia, po ukończeniu 14. tygodnia, 
• III dawka – w 13-15. miesiącu życia. 

U niemowląt, które zalicza się do grup podwyższonego ryzyka, aplikuje się cztery dawki: 

• I dawka – w 2. miesiącu życia, po ukończeniu 6. tygodnia, 
• II dawka – po przynajmniej 4. tygodniach od pierwszej dawki, 
• III dawka – po przynajmniej 4. tygodniach od drugiej dawki, 
• IV dawka – po przynajmniej 6. miesiącach od trzeciej dawki (rekomenduje się, aby to zrobić między 12. a 15. miesiącem życia dziecka). 

Skutki uboczne szczepień na pneumokoki dla dzieci 

Jeśli chodzi o szczepionkę Synflorix, może ona wywoływać następujące skutki uboczne: 

• ból, obrzęk lub zaczerwienienie w miejscu iniekcji, 
• drażliwość, 
• senność,  
• ból głowy, 
• zmniejszenie łaknienia. 

Ze szczepionką Prevenar-13 również mogą się wiązać pewne działania niepożądane, takie jak: 

• gorączka, 
• drażliwość, 
• zmniejszenie łaknienia, 
• problemy ze snem lub senność, 
• ból, zaczerwienienie, obrzęk, stwardnienie lub tkliwość w miejscu podania szczepionki. 

Warto dodać, że u dzieci w wieku 6-17 lat tkliwość może upośledzać również ruch. Wyżej wymienione skutki uboczne to te, które występują najczęściej. Możliwe są także poważniejsze działania niepożądane, dlatego przed podaniem szczepionki należy się zapoznać z jej ulotką. 

Szczepionka na pneumokoki dla dzieci – cena 

Ze szczepionki 10-walentnej (Synflorix) mogą skorzystać bezpłatnie wszystkie dzieci, a szczególnie te, które: 

• dzieci, które urodziły się po lub w trakcie 27. tygodnia ciąży, 
• dzieci, które należą do grupy ryzyka, jeśli chodzi o inwazyjną chorobę pneumokokową. 

Ze szczepionki 13-walentnej (Prevenar-13) mogą skorzystać bezpłatnie: 

• dzieci, które urodziły się przed lub w trakcie 26. tygodnia ciąży, 
• w przypadku kontynuacji szczepień w 2021 r. u dzieci, które urodziły się po 2016 r.  

W innych przypadkach szczepionkę trzeba zakupić. Koszt wynosi zwykle 230-290 zł za jedną dawkę. 

Bibliografia: 

1. https://szczepienia.pzh.gov.pl/szczepionki/pneumokoki/ [dostęp 25.10.23] 
2. https://szczepienia.pzh.gov.pl/faq/ktore-szczepionki-przeciw-pneumokokom-sa-wykorzystane-do-realizacji-szczepien-obowiazkowych-w-2022-roku/ [dostęp 25.10.23] 
3. https://www.szczepienia.pl/pneumokoki/szczepienia-przeciw-pneumokokom-w-pso-w-polsce/kiedy-i-jak-szczepiec/ [dostęp 25.10.23]