Szczepionka Pfizera – najważniejsze informacje. Jak działa?

Szczepionka Pfizer/BioNTech wykazuje aż 95 proc. skuteczności, jeśli chodzi o ochronę przed wirusem SARS-CoV-2. Nic więc dziwnego, że zainteresowanie nią jest bardzo duże. Co więcej, już teraz można aplikować ją osobom od 16. roku życia. Co warto wiedzieć na temat tej szczepionki? Sprawdź!

Co to jest szczepionka Pfizera? Jak działa?

Szczepionka Pfizera to szczepionka genetyczna, która została stworzona przez największy koncern farmaceutyczny na świecie (Pfizer) we współpracy z niemiecką firmą biotechnologiczną (BioNTech).

Podobnie jak szczepionka Moderny, preparat Pfizera bazuje na cząsteczce mRNA. Zawiera on zmodyfikowany, niezaraźliwy fragment wirusa, który jest dla organizmu swego rodzaju instrukcją umożliwiającą produkcję białka „S”. Jest to takie samo białko, które występuje na powierzchni SARS-CoV-2 i pozwala mu przeniknąć do komórek organizmu. Po zaaplikowaniu szczepionki część komórek w ciele odczytuje tę instrukcję i zaczyna wytwarzać białko „S”. Układ odpornościowy rozpoznaje je jako obcy element, zaczyna wytwarzać przeciwciała oraz aktywować limfocyty T, które z kolei atakują białko „S”. Jeżeli po pewnym czasie osoba zaszczepiona ma kontakt z koronawirusem, jej układ immunologiczny rozpoznaje to białko i zaczyna bronić organizm.

Szczepionka Pfizer – jak jest podawana? Kto może ją przyjmować?

Szczepionka Pfizer/BioNTech aplikowana jest w dwóch dawkach. Drugą dawkę aplikuje się po upływie przynajmniej 21 dni, a maksymalnie – 42 dni. Preparat może być podawany pacjentom od 16. roku życia. Jeżeli chodzi o kobiety w ciąży oraz matki karmiące, decyzję o szczepieniu powinny podjąć podczas konsultacji z lekarzem – to samo tyczy się kobiet, które planują mieć dziecko oraz przypuszczają, że mogą być w ciąży.

Szczepionka Pfizera – skuteczność i badania

Mimo że szczepionki wykorzystujące mRNA są relatywnie nowym pomysłem, mają potencjał do tego, aby być bezpieczniejsze i efektywniejsze od innych typów szczepionek.

Pfizer gwarantuje ochronę przed SARS-CoV-2 na poziomie 95 proc. u osób dorosłych, w tym także tych z astmą, nadciśnieniem tętniczym, cukrzycą, przewlekłymi schorzeniami płuc, jak również otyłością. Pełną ochronę poszczepienną pacjent zyskuje po siedmiu dniach od zaaplikowania drugiej dawki.

Szczepionki Pfizer przebadano na 43 448 osobach, w 150 różnych ośrodkach. Badania kliniczne obejmowały wszystkie niezbędne etapy, a więc:

• testy przedkliniczne,
• próbę bezpieczeństwa,
• kolejną próbę z większą grupą badanych,
• sprawdzanie skuteczności na tysiącach ochotników.

Zastosowano zatem wszystkie rygorystyczne normy Agencji Żywności i Leków (FDA).

Z ostatnich badań wynika, że szczepionka wykazuje się stuprocentową skutecznością u osób między 12. a 15. rokiem życia. Badanie organizowane było w Stanach Zjednoczonych i brało w nim udział 2260 nastolatków. Obecnie przeprowadzane są również badania u dzieci w wieku od 6 miesięcy do 11 lat. Można się więc spodziewać, że już wkrótce szczepionkę będzie można stosować u młodzieży, a być może także i u dzieci.

Podczas dwóch izraelskich badań wykazano, ze szczepionka Pfizer ogranicza znacząco przenoszenie koronawirusa na inne osoby. W przypadkach objawowych zmniejsza ona ryzyko transmisji o 93,7 proc., natomiast w przypadkach bezobjawowych – o 89,4 proc. Badanie objęło osoby, którym zaaplikowano wcześniej dwie dawki szczepionki. Jego wyniki nie zostały jednak jeszcze opublikowane w czasopiśmie naukowym.

Warto dodać, iż nie ma dowodów na to, iż istnieje związek między szczepionką Pfizer/BioNTech a niedawno wykrytymi przypadkami zapalenia mięśnia sercowego. Szacuje się, że ryzyko zachorowania na tę chorobę po szczepionce może wynosić 1 na 100 000 osób w całej populacji, a u młodych mężczyzn – 1 na 20 000 osób.

Skutki uboczne szczepionki Pfizer

Tak jak i inne leki, szczepionka Pfizer może wywoływać skutki uboczne.

Jak wynika z badań, bardzo często, a więc więcej niż u 1 na 10 osób, występują:

• bóle w miejscu podania szczepionki,
• obrzęki w miejscu podania szczepionki.

Stosunkowo często pojawiają się też:

• bóle mięśni,
• bóle głowy,
• bóle stawów,
• dreszcze,
• gorączka.

U maksymalnie 1 na 10 osób występują również:

• nudności,
• zaczerwienienia w miejscu podania szczepionki.

U najwyżej 1 na 100 osób pojawiają się takie objawy, jak:

• zły nastrój,
• powiększone węzły chłonne,
• bezsenność,
• bóle kończyn,
• swędzenie w miejscu podania szczepionki.

Bardzo rzadko, a w zasadzie sporadycznie, występuje też ostre obwodowe porażenie nerwu twarzowego. Nie wiadomo, jak często pojawiają się ostre reakcje alergiczne. Jak więc widać, działania niepożądane zazwyczaj są łagodne lub umiarkowane i pojawiają się zwykle w ciągu kilku dni po szczepieniu, a najczęściej – dzień po wstrzyknięciu preparatu.

Przeciwwskazania do przyjmowania szczepionki Pfizera

Szczepionki nie mogą przyjmować osoby uczulone na przynajmniej jeden z jej składników.

Skład szczepionki Pfizer

Szczepionka Pfizer/BioNTech zawiera takie składniki, jak:

• ((4-hydroksybutylo)azanediyl)bis(heksano-6,1-diyl)bis(2-dekanian heksylu),
• 1,2-distearoilo-sn-glicero-3-fosfocholina,
• 2-[(glikol polietylenowy)-2000]-N,N-ditetradecyloacetamid,
• chlorek potasu,
• chlorek sodu,
• cholesterol,
• diwodorofosforan potasu,
• fosforan dwuwodny disodu,
• sacharoza,
• woda do wstrzykiwań.

Przechowywanie szczepionki Pfizera

Spośród wszystkich szczepionek na SARS-CoV-2, przechowywanie tej marki Pfizer jest zdecydowanie najtrudniejsze. Przede wszystkim należy robić to w temperaturze około -70 st. Celsjusza. Co więcej, jest to możliwe jedynie w specjalnych lodówkach, które – co prawda – spotykane są w laboratoriach, na uniwersytetach oraz szpitalach, jednak rzadko kiedy pojawiają się w zwykłych gabinetach lekarskich czy też aptekach. Po wyjęciu można szczepionkę przechowywać przez pięć dni, w temperaturze od dwóch do ośmiu st. Celsjusza. Jak zatem transportuje się ten preparat? Jak się okazuje, robi się to w specjalnych pudełkach chłodzonych suchym lodem.

Źródła:

1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7754880/
2. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33301246/
3. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33524290/
4. https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/33629336/