Szczepionki na COVID-19 mają znacznie więcej skutków ubocznych niż inne szczepionki? W sieci krążą fałszywe informacje

Od jakiegoś czasu w mediach społecznościowych krąży tabela Światowej Organizacji Zdrowia, która rzekomo informuje, że po podaniu szczepionek na COVID-19 zgłoszono 2,5 mln skutków ubocznych. Wskazuje to na fakt, że szczepionki przeciwko koronawirusowi wykazują znacznie więcej działań niepożądanych w porównaniu do innych szczepionek. Teraz eksperci tłumaczą, że to nieprawda. 

Działania niepożądane po szczepionce przeciwko COVID-19

Na fałszywą tabelę WHO zareagowało wielu użytkowników mediów społecznościowych. „Każdy eksperyment na zwierzętach zostałby w tym momencie dawno temu przerwany!”, „Przynajmniej pod względem globalnych skutków ubocznych wielokrotnie przewyższają sprawdzone szczepionki” – czytamy w komentarzach na Twitterze.

Okazuje się jednak, że dane, na których opierają się opinie użytkowników, są wyrwane z kontekstu. I nie dowodzą, że szczepionki przeciwko COVID-19 mają znacznie więcej niepożądanych odczynów poszczepiennych niż inne szczepionki.

Niepożądane odczyny poszczepienne

Rzeczniczka WHO, w odpowiedzi na pytania zadane przez „Deutsche Welle”, wyjaśniła, że liczba zgłoszeń możliwych skutków ubocznych nie jest tożsama z faktyczną liczbą skutków ubocznych związanych ze szczepieniem. Wystąpienie takich czy innych objawów może być również kwestią zbiegu okoliczności lub błędnych interpretacji.

„Informacje zawarte na tej stronie nie odzwierciedlają potwierdzonego związku pomiędzy lekiem a efektem ubocznym” – czytamy na stronie VigiAccess.

Użytkownicy mediów społecznościowych twierdzą też, że liczba zgłaszanych skutków ubocznych jest niezwykle wysoka. Według nich, ma być ona znacznie wyższa niż w przypadku szczepionek przeciwko innym chorobom.

Jak podkreśla jednak rzeczniczka WHO, oczywiste jest, że w przypadku produktu medycznego, który jest podawany znacznie częściej niż inne produkty, zgłaszanych jest również znacznie więcej potencjalnych skutków ubocznych. „Trzeba wziąć tu pod uwagę proporcje” – dodała rzeczniczka.

Z danych WHO wynika, że do tej pory na całym świecie podano ponad 8 miliardów dawek szczepionek na COVID-19. To więcej niż w przypadku jakiejkolwiek innej szczepionki. „Doniesienia o podejrzewanych niepożądanych skutkach szczepionek na COVID-19 nie przewyższają tych dotyczących innych szczepionek” – wyjaśniła rzeczniczka, dodając, że w stosunku do ilości podawanych dawek jest ich nawet mniej.

Jak dodaje rzeczniczka, dane WHO i Centrum Monitoringu w Uppsali są mylnie interpretowane w mediach społecznościowych. Są to liczby nieuwzględniające proporcji. Nie dowodzą one, że szczepionki przeciwko COVID-19 mają o wiele więcej skutków ubocznych niż inne szczepionki. Są to jedynie potencjalne skutki uboczne, a ich związku z podaniem szczepionek nie udowodniono.

Prawidłowe dane na temat możliwych skutków ubocznych szczepionek dostępne są na stronie internetowej VigiAccess, która zapewnia publiczny dostęp do bazy danych WHO VigiBase. Zawiera ona listę potencjalnych działań niepożądanych po zastosowaniu produktów medycznych, np. szczepionek przeciwko COVID-19 czy też przeciwko odrze.