Ból kręgosłupa

Ból kręgosłupa jest powszechną dolegliwością, która dotyczy coraz młodszych osób. Jego główną przyczyną jest siedzący tryb życia i brak aktywności fizycznej. Nie można go lekceważyć, ponieważ powikłania mogą być groźne. W profilaktyce ważne są ćwiczenia na ból kręgosłupa.

Kręgosłup człowieka jest jednym z najważniejszych elementów szkieletu. Umożliwia pionową postawę, ruch oraz osłania rdzeń kręgowy. Składa się z 34 kręgów, dzielonych na 5 części: szyjną, piersiową, lędźwiową, krzyżową i guziczną. Ból kręgosłupa może dotyczyć każdej z nich.

Przyczyny bólu kręgosłupa

Ból kręgosłupa jest najczęściej skutkiem wzmożonego i długotrwałego napięcia mięśni przykręgosłupowych, zwyrodnienia związanego z wiekiem lub przeciążeniem i uszkodzeniem krążków międzykręgowych. Krążki międzykręgowe, potocznie nazywane dyskami, to struktura znajdująca się pomiędzy kręgami. Zbudowana jest z elastyny i kolagenu, dzięki czemu jest elastyczna. Dysk ma za zadanie łagodzić wszystkie wstrząsy i obciążenia kręgosłupa, które powstają na skutek codziennej aktywności. Umożliwia także poruszanie się: obracanie, zginanie i prostowanie.

Wraz z naturalnym procesem starzenia się lub po urazach, nadwyrężeniach i przeciążeniach elastyczność dysku maleje. Pojawiają się pęknięcia, które mogą powodować jego przesuwanie się i wypadanie poza kręgi, a tym samym ucisk i drażnienie nerwów. Przyczyny bólu kręgosłupa to:

• urazy,
• zwyrodnienia związane z wiekiem,
• przeciążenie kręgosłupa związane z codzienną aktywnością,
• ciąża,
• pozostawanie przez długi czas w jednej, wymuszonej pozycji,
• dźwiganie,
• wady postawy,
• nadwaga,
• brak aktywności fizycznej.

Ból kręgosłupa – objawy

Objawy bólu kręgosłupa są uzależnione od przyczyny, miejsca, w którym powstała patologia i rozległości uszkodzeń. Dolegliwości mogą mieć charakter punktowy lub rozlany na całą część grzbietu, a nawet promieniować na inne części ciała, jeżeli nerwy rdzeniowe są uciskane lub drażnione przez wysunięty dysk. Najczęstszym zjawiskiem są bóle głowy i nóg od kręgosłupa.

Ból kręgosłupa lędźwiowego

Ból kręgosłupa lędźwiowego to ból kręgosłupa na dole. Najczęściej jest spowodowany przeciążeniem, długotrwałym siedzeniem lub wiekiem. Może pojawić się stopniowo i pogłębiać się, aż przyjmie postać przewlekłą, lub powstać nagle, po gwałtownym pochyleniu się lub dźwiganiu ciężkich przedmiotów. Z powodu umiejscowienia ból kręgosłupa lędźwiowego promieniuje do nóg, brzucha i pośladków. Może powodować także drętwienia, mrowienia, mimowolne skurcze kończyn dolnych.

Ból kręgosłupa piersiowego

Odcinek piersiowy kręgosłupa to jego najdłuższa i najmniej ruchoma część, dlatego dolegliwości są spowodowane długotrwałym napięciem mięśni pleców i nadwyrężeniem w wyniku pozostawania w jednej pozycji, na przykład podczas pracy na komputerze. Z powodu ucisku nerwów, które znajdują się w tej części grzbietu, może pojawić się ból kręgosłupa między łopatkami, który promieniuje do klatki piersiowej. Chory może odczuwać drętwienie ręki, kłucie w okolicy serca, trudności z nabraniem głębszego wdechu.

Ból kręgosłupa szyjnego

Bóle kręgosłupa szyjnego należą do najbardziej nieprzyjemnych. Są wywołane przez urazy powstałe w wypadkach komunikacyjnych i pozycję ciała, w której głowa jest pochylona do przodu. Poza bólem zlokalizowanym w karku i szyi pojawiają się: sztywnienie ramion, ból ręki, przewlekłe bóle i zawroty głowy, szumy w uszach.

Ból kręgosłupa w ciąży

Nagły przyrost masy ciała kobiety w ciąży, powiększające się piersi i macica bardzo często powodują ból kręgosłupa lędźwiowego i piersiowego. Jest to objaw fizjologiczny, który nie powinien wzbudzać niepokoju. U niektórych kobiet pojawia się już na samym początku ciąży. Im bliżej porodu, tym dolegliwości nasilają się, zwłaszcza ból w dolnej części kręgosłupa. Przyszła mama powinna zadbać o aktywność fizyczną, odpoczynek i prawidłową postawę ciała.

Leki na ból kręgosłupa – co pomaga?

Leczenie bólu kręgosłupa powinno być poprzedzone konsultacją lekarską (internistyczną, neurologiczną lub ortopedyczną) i wykonaniem diagnostyki obrazowej (zdjęcia rentgenowskiego – RTG, tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego), co pozwoli ustalić przyczynę i dobrać odpowiedni rodzaj terapii. Leki na ból kręgosłupa mają za zadanie łagodzić dolegliwości. Są to farmaceutyki przeciwbólowe i przeciwzapalne w postaci maści, zastrzyków, plastrów i tabletek. Leczenie farmakologiczne powinno być wspierane rehabilitacją.

Ćwiczenia na ból kręgosłupa

Ćwiczenia na ból kręgosłupa lędźwiowego, piersiowego i szyjnego mają za zadanie zwiększenie ruchomości grzbietu, rozluźnienie i wzmocnienie mięśni, a także naukę prawidłowej postawy.  Fizjoterapeuci zalecają metodę McKenzie. Jest to specjalnie dobrany zestaw ćwiczeń leczniczych wykorzystujący ruch w różnych płaszczyznach, który łagodzi dolegliwości i zapobiega ich nawrotom. Zalecane są także joga, rozciąganie, gimnastyka z dmuchaną piłką, pływanie oraz masaże. Maść i tabletki na ból kręgosłupa wraz z systematycznymi ćwiczeniami przyniosą oczekiwaną ulgę.