Drętwienie kończyn
Jest wiele przyczyn drętwienia rąk i nóg. Zwiastuje ono zaburzenia pracy organizmu na tle neurologicznym i krążeniowym, wpływa na jakość życia, np. drętwienie ręki w nocy utrudnia odpoczynek i regenerację organizmu, a drętwienie nóg w ciąży dodatkowo obciąża ciężarną kobietę.
Drętwienie kończyn może mieć różny charakter. Czasem pojawia się niespodziewanie i szybko ustępuje, innym razem utrzymuje się długo i regularnie nawraca. Szczególnie niepokojące mogą być drętwienia ręki w towarzystwie dodatkowych objawów, np. promieniujący od klatki piersiowej ból i drętwienie ręki często zdarza przy stanie przedzawałowym. Częste i silne drętwienia kończyn to powód do konsultacji lekarskiej.
Co to jest drętwienie kończyn?
Drętwienie, czyli parestezje, zwane również czuciem opacznym, to nieprzyjemne wrażenie zmysłowe występujące zwykle jako objaw towarzyszący przewlekłym chorobom somatycznym obciążającym organizm oraz zaburzeniom na tle psychicznym, np. w wyniku długotrwałego silnego stresu bądź negatywnych stanów emocjonalnych. Drętwienie nóg i rąk charakteryzuje się spowolnieniem reakcji na bodźce (głównie dotykowe), tymczasowym zniesieniem funkcji czucia powierzchniowego i głębokiego, czyli ułożenia kończyny w przestrzeni i względem własnego ciała. Drętwienia palców rąk i stóp to najbardziej powszechna postać dolegliwości, choć obserwuje się również drętwienie łydek, drętwienie punktowe kręgosłupa, tułowia i twarzy. Ból i drętwienie nóg czy rąk zwykle występują w swoim towarzystwie, jednak należy oba objawy różnicować ze względu na mechanizm i charakter powstania. Drętwienie kończyn to dyskomfort niewywołujący bezpośrednio dolegliwości bólowych bez względu na stopień nasilenia i częstotliwość występowania.
Przyczyny drętwienia rąk i nóg
Drętwienie ręki prawej czy drętwienie nóg w nocy nie jest chorobą, a objawem zaburzeń neurologicznych i krążeniowych, na które wpływają pośrednio czynniki i procesy zachodzące w organizmie pod wpływem bodźców chemicznych, termicznych czy mechanicznych. Drętwienia kończyn to skutek ograniczenia przewodnictwa nerwowego w drogach obwodowych lub ośrodkowych układu neurologicznego. W zależności od lokalizacji układowych obserwuje się np. drętwienie ręki lewej z jednoczesnym drętwieniem nogi lewej i często połową twarzy po tej samej stronie na skutek patologii centralnego układu nerwowego. Z kolei drętwienie palców prawej ręki może oznaczać źródło choroby w kręgosłupie szyjnym lub piersiowym, tzw. drętwienie rąk od kręgosłupa, a uczucie parestezji palców stóp czy drętwienie uda może wynikać z patologii w odcinku lędźwiowym kręgosłupa.
Przyczyny drętwienia nóg i drętwienia rąk
Jest wiele przyczyn o dodatkowych objawów drętwienia kończyn. Niektóre czynniki wywołujące parestezje to:
urazy, zwyrodnienia, anomalie budowy i przeciążenia fizyczne kręgosłupa, przez które doszło do uciśnięcia włókien nerwowych rdzenia kręgowego lub korzeni nerwów obwodowych, np. drętwienia palców ręki, a nawet parestezje na całej długości kończyny wywołane uszkodzeniem kręgosłupa szyjnego lub piersiowego. Z kolei ucisk korzeni odcinka lędźwiowego powoduje drętwienie uda, pośladków, łydki, a nawet małego palca;
uszkodzenia tkanek miękkich upośledzające miejscowe krążenie krwi i przewodnictwo nerwowe, np. drętwienie palców lewej ręki w ciągu dnia bądź drętwienie rąk rano w wyniku przeciążenia pracą fizyczną, drętwienie dłoni w nocy powstałe na skutek długotrwałego, niefizjologicznego ułożenia ręki bądź przygniecenia jej ciężarem własnego ciała, drętwienie prawej dłoni i ograniczenia ruchomości nadgarstka w wyniku zespołu cieśni kanału nadgarstka, przykurczu Volkmanna, łokcia golfisty i tenisisty, zespołu kanału łokciowego czy torbieli w okolicy nerwów ręki;
uszkodzenia struktur nerwowo-mięśniowych kończyny dolnej i górnej, np. w wyniku rozległych złamań kości i uszkodzeń stawów;
choroby reumatyczne, demielinizacyjne, autoimmunologiczne czy psychiczne, np. drętwienie rąk podczas snu w nerwicy, depresji, hipochondrii; duszności, ból i drętwienie lewej ręki i palców jak zwiastun chorób serca, drętwienia uda i łydek w przebiegu miażdżycy czy zakrzepicy żył głębokich w towarzystwie rozległych obrzęków i żylaków.
Powszechną przypadłością jest również drętwienie dłoni w ciąży wywołane przez obrzęki powstałe z powodu zatrzymania wody w organizmie, gromadzące się w okolicy nadgarstków, ale również kostek stawów skokowych, kolan i pachwin, przyczyniające się na parestezji nóg. Ponadto przyczyną drętwienia rąk i nóg mogą być ogólne zaburzenia elektrolitowe i przeciążenia kręgosłupa.
Leczenie drętwienia kończyn
Leczenie przyczynowe powoduje ustąpienie drętwienia nóg i rąk. Tymczasową ulgę przynosi miejscowy masaż, krótkie ćwiczenia ruchowe czy zmiana pozycji ułożenia ciała. W przewlekłych stanach prowadzi się operacje chirurgiczne uwalniające uciśnięte tkanki.