Endokrynologia

Endokrynologia jest dziedziną medycyny zajmującą się schorzeniami układu wewnątrzwydzielniczego, czyli m.in. tarczycy, przytarczyc, przysadki mózgowej oraz nadnerczy. Dziedzina ta obejmuje także zaburzenia hormonalne powstałe na skutek nieprawidłowej pracy gruczołów dokrewnych, choroby metaboliczne oraz schorzenia jąder i jajników.

Endokrynologia jest podzielona na działy: ogólny, dziecięca i endokrynologii ginekologicznej. O ile pierwszy z nich obejmuje wszystkie gruczoły dokrewne, tak ostatni skupia się tylko na zaburzeniach hormonalnych związanych z układem rozrodczym zarówno kobiet, jak i mężczyzn. Z jakimi dokładnie problemami można się zgłaszać do endokrynologa i kto może nim zostać?

Endokrynologia – co to jest za dziedzina medycyny?

Endokrynologia jest dziedziną medycyny skupiającą się na leczeniu chorób układu wewnątrzwydzielniczego, który obejmuje wszystkie gruczoły dokrewne, takie jak: tarczyca, przytarczyce, przysadka mózgowa, kora i rdzeń nadnerczy oraz zaburzenia hormonalne powstałe na skutek nieprawidłowej pracy tych gruczołów. Dziedzina endokrynologia zajmuje się także chorobami metabolicznymi, zaburzeniami odżywiania oraz schorzeniami jąder i jajników.

Kto może zostać endokrynologiem?

Endokrynologia nie jest odrębną specjalizacją. Jest to podspecjalizacja, o którą mogą się ubiegać osoby mające tytuł lekarza chorób wewnętrznych, pediatrii, ginekologii i położnictwa oraz chirurgii ogólnej. Specjalizacja z endokrynologii trwa około 3 lat. W czasie kształcenia lekarze muszą odbyć kursy specjalizacyjne i staże kierunkowe zakończone kolokwium sprawdzającym wiedzę. W czasie nauki muszą też wykonywać zabiegi i wszystkie niezbędne procedury medyczne. Specjalizację kończy państwowy egzamin specjalizacyjny (PES) składający się z dwóch etapów. Pierwszym etapem jest test obejmujący 120 pytań jednokrotnego wyboru. Etapem końcowym jest egzamin ustny.

Kiedy się zgłosić do endokrynologa ogólnego?

Ponieważ mało chorych wie, co to jest endokrynologia i jakimi schorzeniami dokładnie zajmuje się ta dziedzina, warto zapoznać się listą chorób, którymi powinien zająć się lekarz endokrynolog. Do takich schorzeń zalicza się:

• choroby tarczycy – niedoczynność, nadczynność, choroba Hashimoto;
• choroby przysadki mózgowej – niedoczynność, nadczynność, choroba Cushinga, guzy przysadki, moczówka prosta;
• choroby przytarczyc;
• zaburzenia hormonalne powstałe na skutek nieprawidłowości w pracy gruczołów dokrewnych;
• choroby trzustki – choroby metaboliczne, takie jak cukrzyca;
• nowotwory gruczołów dokrewnych;

Do endokrynologa ogólnego trzeba mieć skierowanie od lekarza pierwszego kontaktu. Na wizytę można udać się również prywatnie. Jej koszt to wydatek rzędu 150–200 złotych.

Kiedy iść do endokrynologa-ginekologa?

Endokrynologia ginekologiczna to dział endokrynologii zajmujący się chorobami układu rozrodczego zarówno u kobiet, jak i u mężczyzn oraz związanymi z tymi schorzeniami zaburzeniami hormonalnymi. Ginekolog-endokrynolog zajmuje się także ciążami wysokiego ryzyka, których utrzymanie jest trudne ze względu na nieprawidłowości w funkcjonowaniu gruczołów dokrewnych. (tzw. endokrynologia ciąży).

Do takiego specjalisty można się zgłosić także z:

• chorobami gonad, takimi jak: zaburzenia dojrzewania, zaburzenia miesiączkowania;
• z hirsutyzmem – nadmiernym owłosieniem spowodowanym zaburzeniami hormonalnymi;
• chorobami układu rozrodczego u mężczyzn np. jąder;
• zaburzeniami hormonalnymi u mężczyzn – impotencja, ginekomastia, niepłodność, andropauza;
• schorzeniami układu rozrodczego u kobiet np. jajników;
• menopauzą – ginekolog-endokrynolog dobiera i prowadzi hormonalną terapię zastępczą u kobiet w okresie menopauzy;
• doborem środków antykoncepcyjnych.

Wizytę u tego specjalisty można odbyć w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia lub prywatnie. Warto jednak pamiętać, że na pewno zleci on badania, których koszt może być wysoki. W takim przypadku nie są one refundowane. Ich cena może sięgać nawet kilkuset złotych, jeśli są to badania laboratoryjne i obrazowe (np. tomografia, rezonans lub ultrasonografia). Cena wizyty prywatnej u endokrynologa-ginekologa to wydatek rzędu 200 złotych.