Nadwaga

Nadwagą określany jest stan, kiedy w organizmie gromadzi się taka ilość tkanki tłuszczowej, która przekracza dopuszczalne normy zdrowotne. Organizm nie jest w stanie samodzielnie sobie z nią poradzić, co przekłada się na wygląd i ogólne złe samopoczucie. Czy jest to choroba? Do czego może doprowadzić nadwaga?

Co to jest nadwaga?

Nadwaga to choroba cywilizacyjna, która jest obecna na całym świecie, lecz głównie w państwach wysoko rozwiniętych i bogatych. Wpływa na nią siedzący tryb życia, brak aktywności fizycznej. Nie bez znaczenia w rozwoju nadwagi jest także niewłaściwy sposób odżywiania i promowanie jedzenia typu fast food, które ma niekorzystny wpływ na ludzki organizm. Osoby z nadwagą nie przywiązują większej uwagi do tego, czym się karmią, w jakich ilościach, jak często i jaki przynosi to skutek.

Szacuje się, że ok. 1,4 mld ludzi na świecie ma do czynienia z nadwagą lub otyłością. Zjawisko przybrało skalę ogromnej epidemii, także wśród dzieci. Jest to niepokojące, gdyż walka z tą chorobą jest procesem długotrwałym i wymaga zmiany stylu życia, zwiększenia świadomości żywieniowej, a także samodyscypliny.

Przyczyny nadwagi

Nadwaga w głównej mierze wynika z nieprawidłowego sposobu odżywiania. Przyjmowanie zbyt dużej ilości kalorii w stosunku do zużywanej energii powoduje, że w organizmach odkłada się coraz więcej tłuszczu.

Do czynników, które powodują zakłócenie procesu spalania kalorii, należy zaliczyć:

• brak lub zaburzenia snu;
• brak równowagi hormonalnej (niedoczynność tarczycy);
• alkoholizm;
• zaburzenia odżywiania;
• uwarunkowania genetyczne (tendencja do tycia);
• siedzący tryb życia;
• brak aktywności ruchowej;
• wrodzone błędy metabolizmu;
• przekarmianie;
• złe nawyki żywieniowe;
• brak wiedzy dotyczącej zdrowego odżywiania;
• stres;
• rzucenie używek (na przykład papierosów);
• leki psychotropowe.

Klasyfikacja nadwagi

Aby pozyskać wiedzę na temat tego, czy masa ciała jest prawidłowa, należy obliczyć swoje BMI. Co to jest? BMI (Body Mass Index) to wskaźnik masy ciała, który pomaga określić czy mamy do czynienia z niedowagą, prawidłową wagą ciała, nadwagą, czy już z otyłością. Korzystając z kalkulatora BMI, należy zaznaczyć płeć, podać aktualną wagę i wzrost. Na podstawie tych danych zostanie wyliczone BMI wraz z informacją, czy aktualna waga jest w normie.

Stosuje się również inne metody do pomiaru tkanki tłuszczowej, do której zalicza się:

• pomiar grubości fałdu skórnego;
• Body Volume Index (uwzględnia, jak rozmieszczona jest masa człowieka i gdzie znajduje się tkanka tłuszczowa, nie skupia się na całkowitej masie i całkowitej ilości tkanki tłuszczowej rozmieszczonej centralnie dookoła brzucha);
• ważenie proste (zmierzona masa ciała człowieka jest porównywana z masą idealną);
• ważenie hydrostatyczne (zanurzenie pacjenta w wodzie i pomiar jego masy za pomocą specjalnego sprzętu);
• densytometrię kostną;
• analiza impedancji bioelektrycznej.

Jakie są metody leczenia nadwagi?

Przed podjęciem jakichkolwiek działań warto skonsultować się ze specjalistą. Można udać się w tym celu do dietetyka, psychodietetyka lub skorzystać z usług trenera personalnego, który specjalizuje się także w obszarze zdrowego żywienia.

Metody leczenia nadwagi mogą obejmować:

• terapię behawioralną;
• leczenie chirurgiczne;
• leczenie dietetyczne;
• leczenie farmakologiczne;
• zwiększenie aktywności fizycznej;

W walce z otyłością podstawą jest zmiana stylu życia, na którą składa się wyeliminowanie złych nawyków żywieniowych oraz większa aktywność ruchowa. Dieta jest fundamentem, na którym buduje się zdrowie i dobrą kondycję. Dlaczego? Konieczne jest wytworzenie bilansu energetycznego o ujemnej wartości. Organizm zostanie „zmuszony” do korzystania ze zgromadzonej tkanki tłuszczowej i jej spalania. Następuje wówczas spadek masy ciała i taki stan należy utrzymać. Przyjmuje się, że w ciągu 6 miesięcy masa ciała powinna wynosić pomiędzy 5% a 10% mniej w stosunku do masy wyjściowej.

Nadwaga u dzieci

Coraz więcej dzieci w wieku szkolnym, a nawet przedszkolnym ma do czynienia z nadwagą.

Analiza masy ciała u dzieci następuje przy zastosowaniu odchylenia standardowego oraz siatki centylowej. Warto również wziąć pod uwagę pewne czynniki, aby móc określić, czy dziecko faktycznie ma nadwagę. Zalicza się do nich:

• rozmieszczenie tkanki tłuszczowej;
• różnice osobnicze;
• różnice związane z płcią;
• fazę rozwojową dziecka;
• wzrost.

Podobnie jak w przypadku dorosłych, otyłość wynika z nieprawidłowej diety i braku ruchu. Często zmiana nawyków żywieniowych i ograniczenie niezdrowych przekąsek jest pierwszym krokiem do tego, by poradzić sobie z nadwagą. Powinno być to jednak działanie świadome i przemyślane.