Tendinopatia – co to jest, rodzaje, leczenie

Tendinopatia to choroba z którą często zmagają się sportowcy. Jej główną przyczyną jest częste, nawracające przeciążanie ścięgien. W ich wyniku dochodzi do reakcji zapalnej pochewki ścięgna oraz zmian zwyrodnieniowych w jego obrębie. Czasem te dwa procesy zachodzą jednocześnie. Może to skutkować osłabieniem, a nawet naderwaniem ścięgna. Dowiedz się więcej.

Tendinopatia –  co to jest?

Tendinopatia to przewlekłe zmiany wynikające z nawracającego przeciążenia ścięgien. Pojawiają się one zarówno u osób, które uprawiają sport wyczynowo i rekreacyjnie, jak i u pacjentów prowadzących siedzący tryb życia. W wyniku zmian zwyrodnieniowych oraz upośledzonego gojenia zmniejsza się wytrzymałość ścięgien, które są coraz mniej odporne na zerwanie. To z kolei skutkuje powstaniem tendinopatii.

Tendinopatia – rodzaje

Można wyróżnić wiele rodzajów tendinopatii, m.in.:

• tendinopatie ścięgna mięśni stożka rotatorów – mięśnia nadgrzebieniowego (ale też podgrzebieniowego, podłopatkowego i obłego mniejszego),
• tendinopatia więzadła rzepki (kolano skoczka),
• tendinopatie ścięgna Achillesa,
• tendinopatia mięśnia czworogłowego uda,
• tendinopatia więzadła rzepki,
• tendinopatia LHBT,
• tendinopatia rozcięgna podeszwowego.

Poniżej opisujemy najpopularniejsze typy tendinopatii.

Tendinopatia ścięgna mięśnia nadgrzebieniowego

Tendinopatia ścięgna mięśnia nadgrzebieniowego to jedna z tendinopatii barku lub ścięgna barku (stanowi również jeden z podtypów tendinopatii stożka rotatorów). Należy ona do najpopularniejszych kontuzji barku. Objawia się poprzez ból w poruszaniu barkiem lub podczas leżenia na nim. Towarzyszy jej ograniczony zakres ruchu, a także wrażenie przeskakiwania lub trzeszczenia w stawie. Leczenie tendinopatii barku opiera się m.in. na terapii manualnej, masażu tkanek głębokich, fizykoterapii, jak również treningu funkcjonalnym.

Tendinopatia ścięgna Achillesa

Tendinopatia ścięgna Achillesa, znana także pod nazwą „tendinopatii Achillesa” czy też zapalenia ścięgna Achillesa to dość często występujący problem. Głównym jego objawem jest ból ścięgna w dolnej części łydki oraz tzw. poranny ból Achillesa, odczuwalny zaraz po przebudzeniu. Osoby, które uprawiają sport, zauważają też piekący ból podczas wysiłku fizycznego, a nawet po jego zakończeniu.

Tendinopatia mięśnia czworogłowego uda

Tendinopatia mięśnia czworogłowego znajdującego się w miejscu przyczepu do górnej krawędzi rzepki najczęściej wiąże się – podobnie jak i w innych przypadkach – z nadmiernym przeciążeniem. Bardzo często z przypadłością tą zmagają się biegacze, kolarze, crossfitowcy, ale też osoby podnoszące ciężary. Ból powstaje w wyniku zwiększonej pracy mięśnia, a także na skutek błędów treningowych.

Tendinopatia więzadła rzepki

Przypadłość ta nazywana jest również „kolanem skoczka”. Objawia się ona bólem w obrębie stawu kolanowego. Zmiany w więzadle oraz dolegliwości bólowe zlokalizowane są poniżej rzepki. Tendinopatia ta często dotyka siatkarzy, koszykarzy, skoczków, piłkarzy czy nawet łyżwiarzy. Przyczyną takiego stanu rzeczy są najczęściej mikrourazy, nadmierne przeciążenie, wady aparatu wyprostnego kolana oraz nieodpowiednie przygotowanie do uprawiania danego sportu. W przypadku leczenia tendinopatii kolana zaleca się tzw. ćwiczenia ekscentryczne, treningi na wzmocnienie mięśni oraz ćwiczenia przywracające balans mięśniowy. Pomocna może być także fala uderzeniowa.

Tendinopatia LHBT

Tendinopatia LHBT to, innymi słowy, tendinopatia ścięgna głowy długiej mięśnia dwugłowego ramienia (ang. long head of the biceps tendon – LHBT). Jej główne symptomy to: ból, obrzęk, tkliwość, sztywność karku oraz jego zwiększona  temperatura. Początkowo dolegliwości odczuwalne są jedynie przy wznoszeniu ramion ponad poziom barku, później jednak ból nie jest już efektem żadnego ruchu i może być na tyle silny, żeby zbudzić nawet w nocy.

Tendinopatia ścięgna mięśnia pośladkowego

Tendinopatia ta błędnie nazywana jest też „tendinopatią biodra”. Nie dzieje się tak bez powodu, ponieważ powoduje dotkliwy ból biodra. Często jest to przypadłość kobiet, zwłaszcza w okresie pomenopauzalnym. Wynika to m.in. z odmiennej budowy anatomicznej miednicy oraz stawu biodrowego, niż w przypadku mężczyzn. Oczywiście, tak jak i przy innych typach zapalenia ścięgien, tendinopatia mięśni pośladkowych związana jest z nadmiernym przeciążeniem, a z drugiej strony – z siedzącym trybem życia.

Tendinopatia rozcięgna podeszwowego

Tendinopatia rozcięgna podeszwowego powstaje głównie w wyniku mikrourazów oraz przeciążeń wyższych partii ciała. Ważne jest to, że może ona zwiększać istniejące już deformacje stóp, w tym płaskostopie podłużne, stopę wydrążoną czy  też nieprawidłowe ustawienie tyłostopia. Osoby zmagające się z tym rodzajem tendinopatii odczuwają ból w okolicach pięty, głównie po jej przyśrodkowej stronie.

Tendinopatia – leczenie

Aby pozbyć się problemu, należy zmienić styl życia, aby móc odciążyć bolące ścięgno. Przede wszystkim trzeba zrezygnować ze wzmożonej aktywności uszkodzonej części ciała.

Jedną z form leczenia tendinopatii jest tzw. leczenie zachowawcze. Polega ono na różnego rodzaju zabiegach fizykoterapeutycznych, w których wykorzystuje się m.in. ultradźwięki (z lekiem przeciwzapalnym) czy krioterapię. Nie można zapomnieć również o laseroterapii wysokoenergetycznej, która potrafi wpływać na struktury głębokie poprzez zastosowanie dłuższych fal. Często stosuje się również kinezyterapię oraz kinesiotaping. Szybki efekt można również osiągnąć dzięki iniekcjom glikokortykosteroidów. Czasem warto zastosować terapię uderzeniową, która szczególnie dobre efekty przynosi w przypadku kolana skoczka oraz tendinopatii rozcięgna podeszwowego.

Czasem konieczne jest jednak leczenie chirurgiczne. Należy się na nie zdecydować, kiedy nieleczone ścięgno uległo zerwaniu. Wówczas rekonwalescencja jest o wiele dłuższa. Dlatego też pacjenci, którzy zauważą u siebie problem ze ścięgnem, nie powinni go lekceważyć.

Bibliografia:

1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5865563/
2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6530902/
3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6723894/