Na czym polega terapia pedagogiczna? Kiedy jest przydatna?

Terapia pedagogiczna to specjalna forma oddziaływania, przeznaczona dla dzieci i młodzieży z deficytami w zakresie czytania, pisania czy też nauki matematyki. Jej celem jest poprawa funkcji percepcyjno-motorycznych dziecka, a także doskonalenie różnych kompetencji. Sprawdź, na czym dokładnie polega terapia pedagogiczna i jak wygląda. 

Czym jest terapia pedagogiczna? 

Terapia pedagogiczna definiowana jest jako zajęcia korekcyjno-kompensacyjne i odnosi się do usprawniania funkcji percepcyjno-motorycznych u dzieci oraz młodzieży. Dodatkowym celem jest wzmocnienie innych funkcji i konkretnych kompetencji, które są na wysokim poziomie u danej osoby. Najczęściej terapia pedagogiczna jest proponowana dzieciom z następującymi trudnościami: 

• dysleksja, dysgrafia, dyskalkulia, 
• problemy z integracją sensoryczną, 
• nieharmonijny rozwój, 
• obniżone kompetencje grafomotoryczne, manualne lub w zakresie koordynacji wzrokowo-ruchowej.

W ramach terapii pedagogicznej często proponowana jest również pomoc psychologiczna, a także innego rodzaju działania specjalistyczne, których celem jest jednoczesne zmniejszenie dysfunkcji i rozwój umiejętności dziecka. 

Terapia pedagogiczna – metody i ćwiczenia 

Zajęcia korekcyjno-kompensacyjne są proponowane zarówno w formie indywidualnej, jak i grupowej. W czasie terapii uwzględniane muszą być konkretne potrzeby uczniów, a także ich emocje, kompetencje i możliwości psychomotoryczne. Na początku dzieci zwykle pracują na konkretnym materiale, a więc figurach, wzorach czy tekstach i ćwiczą rozwój konkretnych funkcji.

Kolejną fazą jest etap literowy, w którego trakcie odbywa się trening sylabowy, pisanie z pamięci oraz rozumienie tekstu, a więc wszystkie te działania, które potrzebne są w czasie nauki w szkole oraz w pracy – bez nich w ogóle funkcjonowanie w społeczeństwie jest niemożliwe. Końcowy etap terapii pedagogicznej to rozwój czytania, pisania i liczenia, a także doskonalenie tych kompetencji. Do przykładowych ćwiczeń w czasie zajęć korekcyjno-kompensacyjnych można zakwalifikować:  

• grę w scrabble,  
• kolorowanki,  
• dyktanda,  
• usuwanie wyrazów z tekstu oraz wyszukiwanie konkretnych słów,  
• dobieranie obrazków w pary,  
• układanie puzzli,  
• opowiadanie historyjek,  
• rysowanie z pamięci,  
• zabawę w głuchy telefon,  
• wymyślanie słów,  
• rzucanie do celu,  
• zabawę ze skakanką i piłką,  
• a także wiele innych.

Zwykle metody dobierane są w taki sposób, aby łączyły naukę z zabawą. Czas trwania zajęć z zakresu terapii pedagogicznej to 45 minut, a więc tyle, ile trwa godzina lekcyjna. Prowadzącym jest terapeuta pedagogiczny, czyli osoba po odpowiednich studiach, mająca odpowiednie kompetencje i doświadczenie. Na terapię pedagogiczną można zapisać swoje dziecko w placówce szkolnej lub w poradniach psychologiczno-pedagogicznych.   

Zalety terapii pedagogicznej 

Do najważniejszych zalet terapii pedagogicznej można zakwalifikować: 

• stymulowanie funkcji psychomotorycznych, 
• rozwój kompetencji w zakresie koordynacji wzrokowo-ruchowej oraz wzrokowo-słuchowej, 
• zmniejszanie ilości niepowodzeń szkolnych oraz emocjonalno-społecznych, 
• wsparcie dziecka na różnych etapach rozwoju, 
• wyrównywanie dysfunkcji w zakresie wiedzy oraz umiejętności ucznia. 

 Terapia pedagogiczna przynosi nie tylko efekty związane z nauką czy też polepszeniem funkcji percepcyjno-motorycznych, ale także sprawia, że znacząco podnosi się samoocena dziecka, a tym samym zauważa się poprawę kompetencji emocjonalnych, dzięki czemu możliwe jest lepsze działanie w grupie rówieśniczej. Ta specjalistyczna forma terapii dla dzieci i młodzieży daje uczniom szersze możliwości w życiu, eliminuje różne problemy, a także rozwija pewne umiejętności. 

Bibliografia:

1. Grzybowska D., Terapia pedagogiczna wobec wyzwań edukacji integracyjnej, Edukacja osób niepełnosprawnych 2010, 107. 
2. Palacz M., Terapia pedagogiczna wobec wyzwań teraźniejszości, Eruditio et Ars 2022, 5: 171-182. 
3. Stankowski A., Terapia pedagogiczna-wprowadzenie, Chowanna 2009, 32:  9-32.
4. Szczerbiński M., Nauka i pseudonauka w terapii pedagogicznej, Dysleksja rozwojowa-fakt i tajemnica w diagnostyce psychologiczno-pedagogicznej 2011.