Test na endometriozę. Nowoczesne metody diagnostyczne 

Endometrioza to choroba, którą często diagnozuje się zbyt późno. Standardowe badania, takie jak USG czy laparoskopia, nie zawsze są dostępne od razu lub nie wykrywają wszystkich zmian. A nowoczesne testy diagnostyczne, jak EndoRNA, dają szansę na szybsze rozpoznanie choroby bez konieczności przeprowadzania zabiegu chirurgicznego. Na czym polega to badanie? Czy rzeczywiście może zastąpić dotychczasowe metody? Sprawdź, jak działa test na endometriozę i dla kogo jest przeznaczony. 

Dla kogo przeznaczony jest test na endometriozę? 

Endometrioza to przewlekła choroba, w której przebiegu komórki błony śluzowej macicy przemieszczają się poza jej naturalne miejsce i osadzają się w innych narządach. Diagnostyka endometriozy jest skomplikowana, ponieważ objawy bywają niespecyficzne.  Standardowe badania, takie jak USG czy rezonans magnetyczny, nie zawsze pozwalają na jednoznaczne rozpoznanie choroby.  

Z kolei laparoskopia, choć uznawana za „złoty standard”, jest zabiegiem inwazyjnym i wymaga hospitalizacji. Test EndoRNA i EndomKIT to nieinwazyjna alternatywa, która może przyspieszyć proces rozpoznania choroby i pozwolić na wcześniejsze wdrożenie leczenia. Oto kto powinien wykonać test na endometriozę: 

• kobiety, które od lat zmagają się z bolesnymi miesiączkami i bólami podbrzusza, 
• osoby z podejrzeniem endometriozy, u których wcześniejsze badania nie dały jednoznacznego wyniku, 
• pacjentki z niepłodnością, u których podejrzewa się endometriozę jako jedną z przyczyn problemów z zajściem w ciążę, 
• kobiety, które chcą uniknąć laparoskopii jako pierwszego kroku w diagnostyce. 

Test na endometriozę EndoRNA. Na czym polega? 

EndoRNA to nowoczesne badanie diagnostyczne, które pozwala wykryć endometriozę bez konieczności przeprowadzania laparoskopii. Polega na analizie ekspresji określonych genów w komórkach endometrium, co pozwala na identyfikację charakterystycznych zmian molekularnych związanych z chorobą. 

Jak wygląda to badanie? 

Test wykonuje się w określonej fazie cyklu menstruacyjnego – między 14. a 21. dniem. Podczas wizyty ginekolog pobiera próbkę endometrium metodą biopsji aspiracyjnej, czyli cienkim cewnikiem wprowadzanym przez pochwę i szyjkę macicy do jamy macicy. Procedura trwa kilka minut i nie wymaga znieczulenia. 

Co dzieje się z pobraną próbką? 

Komórki endometrium trafiają do laboratorium, gdzie analizuje się poziom ekspresji genu FUT4 – jego podwyższona aktywność jest charakterystyczna dla endometriozy. Na wynik badania czeka się zazwyczaj około 10-14 dni. 

Czy test EndoRNA jest wiarygodny? 

EndoRNA to jedno z najnowocześniejszych badań wykrywających endometriozę, ale jak każda metoda diagnostyczna, ma swoje ograniczenia. Jego skuteczność wynosi ponad 90%, co oznacza, że w wielu przypadkach pozwala uniknąć inwazyjnej laparoskopii. Zalety testu EndoRNA: 

• wysoka czułość i specyficzność – test wykrywa zmiany charakterystyczne dla endometriozy na poziomie genetycznym, 
• nieinwazyjność – w porównaniu do laparoskopii, test jest znacznie mniej obciążający dla pacjentki, 
• możliwość wcześniejszej diagnozy – pozwala wykryć endometriozę na wcześniejszych etapach, zanim pojawią się widoczne zmiany w USG. 

Diagnostyka endometriozy z krwi. Test EndomKIT 

EndomKIT to test z krwi, który analizuje obecność specyficznych markerów związanych z endometriozą. Badanie opiera się na pomiarze dwóch markerów krwi: 

• CA125 – jego stężenie rośnie przede wszystkim w zaawansowanych stadiach endometriozy (ASRM III/IV), gdy zmiany są bardziej rozległe, 
• BDNF (Brain-Derived Neurotrophic Factor) – marker ten jest podwyższony w początkowych stadiach choroby (ASRM I/II), dzięki czemu test może wykryć endometriozę na wcześniejszym etapie. 

Test wykorzystuje algorytm komputerowy, który analizuje wyniki badań markerów wraz z danymi uzyskanymi z kwestionariusza diagnostycznego. Na tej podstawie generowany jest wynik pozytywny lub negatywny, co pozwala na szybkie podjęcie decyzji o dalszym leczeniu. 

Bibliografia: 

1. Allaire C., Bedaiwy M. A., Yong P. J., Diagnosis and management of endometriosis, CMAJ 2023, 195(10):E363-E371. 
2. https://endometrioza.abm.gov.pl/end/o-badaniu/test-endorna/2802,Test-EndoRNA.html [dostęp 16.02.2025]. 
3. https://exeltis.pl/wp-content/uploads/2024/01/raport_diagnostyczny-graf.pdf  [dostęp 16.02.2025]. 
4. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/endometriosis [dostęp 16.02.2025]. 
5. Le K. N., Nezhat C., Nezhat C., Benor A., An update on endometriosis biomarkers, Minerva Obstetrics and Gynaecology 2024, 76(5):458-469.