Tomografia komputerowa serca – jak wygląda? Wskazania, cena

Tomografia komputerowa serca to bezinwazyjne i precyzyjne badanie obrazowe. Wykorzystywane jest w nim promieniowanie rentgenowskie, które umożliwia wizualizację serca, a tym samym – zauważenie niepokojących zmian w jego obrębie oraz strukturach do niego przylegających. Wykrywa ono wady serca, zatory płucne, miażdżycę oraz wiele innych chorób.

Co to jest tomografia komputerowa serca?

Tomografia komputerowa serca to badanie, które w pewnym momencie zrewolucjonizowało diagnostykę kardiologiczną. Dzięki niej można uzyskać obrazy o wysokiej jakości, pozwala ona też:

• ocenić parametry czynnościowe serca (objętość, ruchomość, grubość oraz kurczliwość ścian),
• ocenić zwapnienia tętnic wieńcowych metodą Agatstona,
• wykonać badanie naczyniowe serca (tzw. koronarografię-TK) oraz badanie żył wieńcowych serca.

Badanie pozwala wykryć m.in.:

• wady serca,
• miażdżycę,
• zatory płucne,
• tętniaki aorty,
• choroby osierdzia,
• blizny pozawałowe,
• nieprawidłowości w pracy zastawek.

W badaniu wykorzystuje się promieniowanie rentgenowskie oraz środek kontrastowy (w większości przypadków). Ze względu na dużą dawkę promieniowania nie należy wykonywać go zbyt często. Jednym z rodzajów badania jest nieinwazyjna koronarografia, określana także mianem koronarografii-TK, angio-TK tętnic wieńcowych bądź wielorzędową/wielowarstwową tomografią komputerową serca i naczyń wieńcowych. Pozwala ona ocenić drożność tętnic, stopień zwężenia naczyń oraz obecność blaszek miażdżycowych.

Tomografia serca – jak wygląda?

W pracowniach TK pracuje wykwalifikowany średni personel medyczny (elektroradiolodzy/technicy elektroradiologii i pielęgniarki) i to on jest odpowiedzialny za opiekę nad pacjentem, wykonanie badania i wszystkich związanych z badaniem procedur. Badanie nadzoruje lekarz radiolog.

Po przeprowadzeniu rozmowy na temat chorób współistniejących i przebytych, wykwalifikowany personel nakłada pacjentowi do żyły, w zgięciu łokciowym, wenflon. Następnie pacjent kładzie się na łóżko, które jest jednym z elementów tomografu. W następnej kolejności przyczepia się mu do klatki piersiowej elektrody, służące do monitorowania EKG, oraz pompę infuzyjną, przy pomocy której podaje się środek kontrastowy. Po wykonaniu tej czynności przez kilka sekund pacjent odczuwa ciepło w całym ciele. Przed samym badaniem pacjentowi podaje się również nitroglicerynę – tym razem bezpośrednio pod język.

Całe badanie wykonuje się w pozycji leżącej. Pacjent umieszczony zostaje wewnątrz aparatu. Przez około 5-9 sekund wykonuje się skan. W tym czasie pacjent powinien wstrzymać oddech i nie wykonywać żadnych ruchów. W niektórych przypadkach konieczne jest podanie badanym osobom środków, które spowalniają czynność serca. Mimo że pacjent znajduje się w urządzeniu, przez cały czas ma kontakt z personelem i lekarzami. Po wykonaniu tomografii komputerowej serca pacjent pozostaje w poczekalni do 30 minut, w tym czasie powinien odpocząć. Wynik badania najczęściej otrzymuje on po dwóch lub trzech dniach.

Wskazania do tomografii komputerowej serca

Oto główne wskazania do tomografii komputerowej serca:

• ryzyko występowania choroby wieńcowej,
• ocena czynności serca (w tym parametrów skurczowych i rozkurczowych),
• potrzeba wykonania badania w celu lepszej diagnozy, kiedy inne badania nie są wystarczające,
• monitorowanie zdrowia pacjentów z ryzykiem choroby wieńcowej,
• kontrola po operacji,
• ocena pewnych struktur przed zabiegiem ablacji,
• kontrola stanu i drożności pomostów wieńcowych (by-pass),
• kwalifikowanie pacjentów do zabiegów kardiochirurgicznych,
• podejrzenie anomalii tętnic wieńcowych (np. u sportowców).

Badanie wykonuje się m.in. wtedy, gdy niewskazana jest inwazyjna koronarografia.

Przeciwwskazania do tomografii komputerowej serca

Główne przeciwwskazania do wykonania tomografii komputerowej serca to:

• ciąża,
• uczulenie na środek kontrastujący,
• niewydolność nerek,
• nadczynność tarczycy,
• uczulenie na jod,
• przebyty zawał serca,
• przebyty ostry zespół wieńcowy,
• odbyta terapia jadem termoaktywnym.

Warto zaznaczyć, że przeciwwskazaniem do badania nie są stymulatory serca ani implantowane kardiowertery-defibrylatory (ICD).

Jak się przygotować do tomografii komputerowej serca?

Pacjent nie powinien spożywać posiłków na około cztery godziny przed badaniem. Warto jednak odpowiednio nawodnić organizm – dzięki temu nerki będą mogły szybciej pozbyć się kontrastu po zabiegu. Od samego rana zaleca się picie wody niegazowanej. Diabetycy mogą zjeść lekkie śniadanie, np. jogurt. Przed badaniem nie powinno się rezygnować z przyjmowanych na co dzień leków.

Po badaniu pacjent musi pozostać minimum 30 min w pracowni, pod obserwacją personelu.

Tomografia komputerowa serca – cena

Cena tomografii komputerowej serca wynosi 220-650 zł. Dużo zależy od rodzaju badania, ośrodka, który je przeprowadza, miejscowości oraz tego, czy wykorzystano w nim środek kontrastowy, czy nie. Badania z kontrastem są droższe, ale bardziej precyzyjne.

Źródła:

1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3096290/
2. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4675750/
3. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5181647/
4. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6470070/
5. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC6816076/